Ngày 27 tháng 7, Hiệp hội Thanh long Bình Thuận thông báo rằng 5 lô hàng xuất khẩu sang châu Âu đã được cấp giấy phép tạm thời. Tuy nhiên, quy trình chuẩn vẫn chưa được ban hành, gây ra nhiều lo lắng cho các doanh nghiệp.

Ông Huỳnh Cảnh, Chủ tịch Hiệp hội Thanh long Bình Thuận, xác nhận với Báo Thanh Niên rằng sau khi Thủ tướng Phạm Minh Chính có ý kiến chỉ đạo về việc xử lý thông tin liên quan đến ngành hàng thanh long và hồ tiêu ‘tắc đường’ xuất khẩu, Sở An toàn thực phẩm TP.HCM đã cấp giấy chứng nhận cho 5 lô hàng thanh long xuất khẩu sang châu Âu với khối lượng khoảng 5 tấn vào chiều 25 tháng 7.

Tuy nhiên, do thủ tục kéo dài gần một tháng, chỉ khoảng 40-50% hàng hóa còn đủ chuẩn xuất khẩu. Giấy chứng nhận này chỉ được cấp tạm thời và chưa có quy trình chuẩn, khiến các doanh nghiệp lo lắng về khả năng xuất khẩu hàng hóa của họ.

Hiệp hội đang liên hệ với các doanh nghiệp để nắm lại thông tin và số lượng hàng hóa cần làm thủ tục xuất khẩu trong tuần tới. Trước đây, việc test nhanh và hoàn thành thủ tục xuất khẩu chỉ mất một ngày.

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP.HCM, xác nhận sở đã nhận yêu cầu và hồ sơ của 5 doanh nghiệp và trình UBND ký đột xuất để gỡ khó cho doanh nghiệp. Sở đang chờ Bộ giải quyết bổ sung biểu mẫu xuất khẩu cho châu Âu.

Một doanh nghiệp xuất khẩu cho biết sau văn bản chỉ đạo của Thủ tướng, họ liên hệ lại với đối tác châu Âu nhưng bị từ chối nhận hàng do nguồn cung gián đoạn. Hiện nay, phải chờ 2 ngày mới được cấp giấy chứng nhận, điều này ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.

Văn phòng Chính phủ đã có công văn gửi Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Tài nguyên, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương về việc xử lý thông tin liên quan đến ngành hàng thanh long và hồ tiêu xuất khẩu.

Trong bối cảnh này, các doanh nghiệp xuất khẩu thanh long đang gặp khó khăn trong việc xuất khẩu hàng hóa sang châu Âu. Hiệp hội Thanh long Bình Thuận và các cơ quan chức năng đang nỗ lực tìm giải pháp để gỡ khó cho doanh nghiệp và khôi phục lại hoạt động xuất khẩu.

Để cập nhật thông tin mới nhất về tình hình xuất khẩu thanh long, vui lòng truy cập https://thanhnien.vn/ .

Một nhà báo điều tra người Đức, Julian Röpcke, đã tiết lộ thông tin gây xôn xao trong cộng đồng quốc tế về việc máy móc mang nhãn hiệu VPIC của Việt Nam và Tsugami của Trung Quốc được sử dụng trong nhà máy sản xuất UAV Shahed-136, loại máy bay không người điều khiển mà Nga dùng để tấn công cơ sở hạ tầng dân sự tại Ukraine. Thông tin này đã thu hút sự chú ý của những người quan tâm đến cuộc chiến Nga-Ukraine tại Việt Nam.

Nhà báo Julian Röpcke, hiện đang làm việc tại tờ BILD, đã chia sẻ những hình ảnh chụp các thiết bị Tsugami B0325 xuất xứ Trung Quốc và thiết bị công nghiệp có nhãn VPIC, Vĩnh Phúc, Việt Nam, được phát hiện tại nhà máy sản xuất UAV Shahed/Geran tại Nga hoặc lãnh thổ do Nga kiểm soát. UAV Shahed-136 là loại UAV cảm tử có nguồn gốc công nghệ từ Iran, được Nga sử dụng rộng rãi trong các cuộc tấn công vào Ukraine từ năm 2022 đến nay.

Tuy nhiên, phía Việt Nam và công ty VPIC hiện hoàn toàn im lặng, không có phản hồi chính thức nào tính đến thời điểm hiện tại. Vấn đề ở đây là Nga hiện bị Liên Minh Châu Âu (EU), Hoa Kỳ, Anh và nhiều quốc gia khác áp đặt hàng loạt biện pháp cấm vận, đặc biệt trong lĩnh vực quân sự, công nghệ cao và xuất khẩu linh kiện có khả năng sử dụng kép.

Do đó, bất kỳ công ty nào tham gia hỗ trợ sản xuất vũ khí cho Nga – dù gián tiếp qua cung ứng thiết bị – đều có thể vi phạm các lệnh cấm vận nếu giao dịch diễn ra sau năm 2022 hoặc không được khai báo đúng mục đích sử dụng. Nếu thông tin của Röpcke là xác thực và thiết bị từ Việt Nam được sử dụng cho sản xuất UAV quân sự Nga, thì công ty VPIC có thể bị cáo buộc vi phạm các quy định về kiểm soát xuất khẩu, đặc biệt nếu họ không có biện pháp kiểm tra người dùng cuối.

Chắc chắn chính quyền CSVN sẽ bị yêu cầu giải trình về việc kiểm soát xuất khẩu công nghệ, dẫn đến áp lực phải điều tra nội bộ hoặc hợp tác với các cơ quan quốc tế, nếu các cuộc điều tra của các nước tham gia cấm vận tìm hiểu và xác định. Việt Nam hiện không nằm trong danh sách bị trừng phạt. Tuy nhiên, nếu bị phát hiện không kiểm soát được chuỗi cung ứng công nghiệp, ít nhất Hà Nội sẽ bị liệt kê vào danh sách theo dõi liên quan đến hỗ trợ quân sự cho Nga.

Công ty VPIC có thể bị đưa vào danh sách trừng phạt của Mỹ hoặc EU, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động xuất khẩu toàn cầu. Có khả năng công ty này và liên quan đến cả Việt Nam sẽ bị hạn chế tiếp cận công nghệ phương Tây hoặc chịu giám sát đặc biệt. Dù chỉ là một chi tiết nhỏ trong mạng lưới công nghiệp quốc tế, nhưng một thiết bị máy móc có mặt trong dây chuyền sản xuất vũ khí tấn công cũng có thể trở thành lý do dẫn đến trừng phạt kinh tế hoặc cắt đứt hợp tác thương mại.

Việc điều tra và xác minh thông tin này sẽ giúp làm rõ vai trò của công ty VPIC và chính quyền Việt Nam trong việc kiểm soát xuất khẩu công nghệ. Đồng thời, Việt Nam cần xem xét lại chính sách đối ngoại và đảm bảo rằng các hành động của mình phù hợp với lập trường ngoại giao.

Các quốc gia và tổ chức quốc tế đang密切 theo dõi tình hình này, và Việt Nam cần phải thận trọng trong việc xử lý tình huống này để tránh những hậu quả không mong muốn. Sự mất niềm tin từ cộng đồng quốc tế sẽ kéo theo hậu quả sâu rộng, và Việt Nam cần phải duy trì tính chính danh và uy tín quốc tế.

Hơn 450 hecta thanh long đạt tiêu chuẩn GlobalGAP tại tỉnh Lâm Đồng đang vào mùa thu hoạch chính vụ, nhưng đến nay vẫn không thể xuất khẩu sang châu Âu do thiếu giấy chứng thư – chứng nhận An toàn thực phẩm. Tình trạng này đã kéo dài từ đầu tháng 7 đến nay, khiến khoảng 100 tấn thanh long bị hư hỏng và lượng hàng tồn kho gần tương đương.

Nguyên nhân của tình trạng này là do chưa có cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ký Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đối với thực vật xuất khẩu cho các doanh nghiệp. Đối với các lô hàng xuất khẩu sang châu Âu, phần lớn doanh nghiệp thực hiện kiểm tra tại TP.HCM, đồng nghĩa cơ quan chịu trách nhiệm cấp giấy chứng nhận trên là Sở An toàn thực phẩm TP.HCM.

Trước đó, Thông tư 12/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, ký ngày 19/6 và có hiệu lực từ ngày 1/7, đã chuyển thẩm quyền cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đối với thực vật xuất khẩu từ Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật về UBND cấp tỉnh. Tuy nhiên, việc chuyển quyền chứng nhận từ cơ quan của Bộ về Sở đang khiến quy trình này bị ách tắc. Bởi trước đây, các doanh nghiệp vốn quen làm việc với các chi cục kiểm dịch thực vật vùng – nơi phụ trách cấp giấy chứng nhận.

Trở ngại quy trình chứng nhận không chỉ gây thiệt hại lớn cho các hộ dân, hợp tác xã, doanh nghiệp xuất khẩu thanh long sang châu Âu mà còn ảnh hưởng đến những đơn hàng xuất khẩu về sau. Tình trạng này đã được Hiệp hội thanh long Bình Thuận kiến nghị bằng văn bản lên UBND tỉnh Lâm Đồng. Do phải chờ cả tháng, khách hàng từ châu Âu đã gửi thư thông báo sẽ cắt đơn hàng từ Việt Nam, chuyển qua mua thanh long từ Thái Lan, Ecuador.

Theo Hiệp hội thanh long Bình Thuận, thiệt hại bằng tiền không quan trọng bằng lòng tin. Nông dân thấy doanh nghiệp ngừng thu mua nên dừng sản xuất, đối tác cũng không còn niềm tin vì không thấy hàng hóa nhập khẩu theo cam kết. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến ngành xuất khẩu thanh long mà còn tác động tiêu cực đến sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp và kinh tế địa phương.

Trong bối cảnh này, các cơ quan chức năng cần nhanh chóng phối hợp để tháo gỡ khó khăn, đảm bảo việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho các doanh nghiệp xuất khẩu thanh long sang châu Âu được thực hiện suôn sẻ. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu thiệt hại cho các hộ dân, hợp tác xã và doanh nghiệp mà còn góp phần duy trì và phát triển thị trường xuất khẩu thanh long của Việt Nam.

Các doanh nghiệp và nông dân đang kỳ vọng vào những giải pháp cấp thiết từ các cơ quan quản lý để sớm ổn định lại quá trình xuất khẩu thanh long, đồng thời tìm cách đa dạng hóa thị trường và đối tác để giảm thiểu rủi ro trong tương lai.

Tây Bắc là vùng sản xuất nhiều loại cây ăn quả ôn đới và á nhiệt đới với số lượng lớn, bao gồm xoài, nhãn, mận, chanh leo, cam, chuối, bưởi. Tuy nhiên, giá trị xuất khẩu nông sản của vùng trong năm 2024 chỉ đạt khoảng 245 triệu USD. Sơn La là tỉnh có giá trị xuất khẩu nông sản cao nhất trong vùng, với 190 triệu USD, tiếp theo là Điện Biên với 22,4 triệu USD, Lai Châu với 6,5 triệu USD và Lào Cai với 25 triệu USD.

Lý do chính cho giá trị xuất khẩu nông sản còn hạn chế là do tỷ lệ chế biến sâu còn thấp, bao bì nhãn mác chưa đáp ứng yêu cầu thị trường và thiếu các liên kết hợp đồng bền vững giữa người sản xuất và doanh nghiệp. Để nâng cao giá trị cho sản phẩm, Sơn La đặt mục tiêu trở thành trung tâm chế biến nông sản của vùng Trung du và miền núi phía Bắc.

Hiện tại, Sơn La có hơn 100.000 ha đất sản xuất nông nghiệp, trong đó khoảng 85.000 ha là cây ăn quả. Tỉnh đã triển khai Nghị quyết 05-NQ/TW từ năm 2015 về phát triển nông nghiệp hàng hóa, hình thành các vùng chuyên canh xoài, nhãn, chanh leo, mận hậu…, tạo ra vùng nguyên liệu lớn và ổn định.

Tỉnh Sơn La đã có gần 560 cơ sở chế biến, hàng nghìn điểm sấy long nhãn, hệ thống kho lạnh. Một số doanh nghiệp lớn như Công ty Cổ phần Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao (Doveco), Tập đoàn TH, Tập đoàn Phúc Sinh… đã đầu tư vào chế biến nông sản tại Sơn La. Doveco đã đầu tư nhà máy chế biến tại Sơn La từ năm 2023, không chỉ đóng vai trò người thu mua các loại trái cây cho nông dân mà còn là đơn vị tư vấn kỹ thuật, cung cấp giống, bao tiêu sản phẩm và cùng chính quyền địa phương xây dựng chiến lược dài hạn.

Tập đoàn TH cũng đã quyết định đầu tư vào hai nhà máy chế biến tại Sơn La và Điện Biên. Tại Sơn La, TH xây dựng nhà máy chế biến hoa quả và dược liệu, trong khi tại Điện Biên tập trung vào việc trồng cây mắc ca. Công ty Cổ phần Phúc Sinh (Phúc Sinh Group) đã đầu tư xây dựng Nhà máy Phúc Sinh Sơn La tại xã Chiềng Mung, huyện Mai Sơn, chuyên chế biến cà phê Arabica đạt tiêu chuẩn chỉ dẫn địa lý Sơn La.

Các tỉnh Tây Bắc cần tập trung xây dựng chuỗi giá trị và tăng cường liên kết sản xuất. Với lợi thế của từng tỉnh, lãnh đạo địa phương cần khuyến khích doanh nghiệp và nông dân hợp tác theo chuỗi sản xuất khép kín, đảm bảo tiêu chuẩn từ đầu vào đến đầu ra.

Trong bối cảnh leo thang căng thẳng thương mại với Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) đang đẩy nhanh kế hoạch trả đũa, đồng thời cảnh báo sẽ không ngồi yên nếu Washington tiếp tục đe dọa áp thuế lên hàng hóa của họ. Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây tuyên bố sẽ áp thuế 30% lên hàng hóa EU từ ngày 1/8, khiến cho căng thẳng thương mại giữa hai bên ngày càng tăng.

Một nguồn tin ngoại giao cho biết nhiều nước thành viên EU, trong đó có Đức, đang nghiên cứu và xem xét sử dụng công cụ “chống ép buộc” (ACI) để đáp trả Washington nếu các cuộc đàm phán không đạt được kết quả mong muốn. Công cụ này cho phép EU hạn chế sự tiếp cận của các công ty nước ngoài, bao gồm Mỹ, vào thị trường đấu thầu công, dịch vụ tài chính và đầu tư. Ban đầu, ACI được xây dựng để đối phó với Trung Quốc, nhưng hiện đang được xem xét để sử dụng đối với Mỹ.

Mặc dù một số thành viên EU vẫn e ngại về việc sử dụng công cụ này vì lo ngại phản ứng từ Tổng thống Trump, nhưng một số nước như Pháp đã lên tiếng ủng hộ biện pháp này. Đức cũng bắt đầu thể hiện sự đồng tình. Các cuộc trao đổi gần đây giữa Ủy viên Thương mại EU Maros Sefcovic và phía Mỹ vẫn chưa tìm được tiếng nói chung về vấn đề này.

EU hy vọng duy trì mức thuế 10% đối với phần lớn hàng xuất khẩu, nhưng phía Mỹ đề xuất các mức cao hơn, thậm chí không loại trừ khả năng áp thuế 30%. Ông Sefcovic cảnh báo rằng mức thuế 30% có thể khiến hoạt động thương mại giữa hai bên gần như tê liệt. Các đề xuất từ phía Mỹ bị đánh giá là thiếu nhất quán, và không ai đảm bảo được điều gì sẽ phù hợp với quan điểm của ông Trump.

Trước đó, EU đã chuẩn bị một gói thuế trị giá 21 tỷ euro nhắm vào hàng hóa Mỹ, và dự kiến sẽ có hiệu lực từ ngày 6/8. Bên cạnh đó, EU cũng đang cân nhắc một gói trả đũa bổ sung với quy mô lên tới 72 tỷ euro hàng xuất khẩu Mỹ. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nhấn mạnh rằng EU vẫn chưa đến mức phải dùng đến công cụ ACI và coi đó chỉ là phương án cuối cùng.

Hiện tại, tất cả các bên đang tích cực tìm kiếm giải pháp để giảm căng thẳng thương mại. Tuy nhiên, nếu các cuộc đàm phán không đạt được kết quả khả quan, EU sẽ không ngần ngại thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ lợi ích của mình. Trong khi đó, Ủy ban châu Âu và các quan chức EU đang tiếp tục có các cuộc trao đổi với phía Mỹ để tìm ra giải pháp cho vấn đề này.

Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu tại Thanh Hóa đã chủ động thay đổi chiến lược kinh doanh nhằm mở rộng thị trường và tăng cường xuất khẩu. Việc này không chỉ giúp họ tìm kiếm những cơ hội mới mà còn giảm sự phụ thuộc vào một số thị trường truyền thống.

Công ty CP May xuất khẩu Trường Thắng, một trong những doanh nghiệp điển hình, đã tái cơ cấu lại danh mục khách hàng của mình. Thay vì phụ thuộc nhiều vào thị trường châu Á như trước đây, doanh nghiệp này đã chủ động mở rộng hợp tác với các đối tác mới tại châu Âu, châu Mỹ và Đông Âu – những thị trường giàu tiềm năng nhưng ít được khai thác. Ông Vũ Công Thắng, giám đốc công ty, cho biết mặc dù thị trường mới đòi hỏi phải điều chỉnh mẫu mã, kích cỡ và quy trình chứng nhận chất lượng theo tiêu chuẩn riêng, nhưng bù lại, sự cạnh tranh không quá khốc liệt và giá bán ổn định hơn.

Không riêng gì Trường Thắng, nhiều doanh nghiệp khác cũng đã linh hoạt điều chỉnh hướng đi. Công ty TNHH Công nghiệp INTCO Việt Nam, chuyên sản xuất các sản phẩm tái chế từ nhựa EPS và nhựa PS, đang đẩy mạnh tìm kiếm thị trường tại các nước châu Âu và Bắc Mỹ. Trước đây, sản phẩm của công ty chủ yếu xuất sang Trung Quốc, nhưng từ năm 2024 đến nay, đơn vị này đã liên tục tham gia các chương trình kết nối giao thương quốc tế và từng bước mở rộng mạng lưới phân phối sang Canada, Mexico và Ba Lan.

Tỉnh Thanh Hóa hiện có hơn 230 doanh nghiệp tham gia xuất khẩu trực tiếp với hàng hóa phong phú, từ nông sản, thủy sản, dệt may đến vật liệu xây dựng và linh kiện điện tử. Để mở rộng thị trường, nhiều doanh nghiệp đang tích cực tận dụng lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do như EVFTA (với EU), CPTPP, UKVFTA và RCEP. Theo Sở Công Thương Thanh Hóa, trong 6 tháng đầu năm 2025, khoảng 47% kim ngạch xuất khẩu của tỉnh đã được hưởng ưu đãi thuế từ các FTA, tăng 6 điểm % so với cùng kỳ năm ngoái.

Một hướng đi quan trọng giúp doanh nghiệp Thanh Hóa mở rộng thị trường xuất khẩu là tích cực tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại quốc tế. Trong năm 2024 và nửa đầu năm 2025, tỉnh đã tạo điều kiện để nhiều doanh nghiệp tham gia hội chợ, triển lãm quy mô lớn nhằm quảng bá sản phẩm, kết nối đối tác và nắm bắt xu hướng tiêu dùng toàn cầu.

Ứng dụng thương mại điện tử xuyên biên giới đang dần trở thành kênh xuất khẩu tiềm năng cho nhiều doanh nghiệp tại Thanh Hóa, đặc biệt là các đơn vị vừa và nhỏ. Thông qua các nền tảng như Amazon, Alibaba hay các chợ điện tử chuyên ngành, hàng hóa địa phương có cơ hội tiếp cận trực tiếp với người tiêu dùng quốc tế mà không cần thông qua nhiều khâu trung gian.

Tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa 6 tháng đầu năm 2025 của Thanh Hóa đạt 3,4 triệu USD, tăng 20,5% so với cùng kỳ. Để đạt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu 8 tỷ USD trong năm 2025, Thanh Hóa xác định rõ vai trò then chốt của đổi mới công nghệ, đa dạng hóa thị trường và chuyển đổi xanh trong sản xuất.

Quan hệ thương mại giữa Mỹ và Nhật Bản đang trải qua giai đoạn đàm phán căng thẳng khi cả hai bên tìm kiếm một thỏa thuận song phương có lợi cho cả hai. Bộ trưởng Tài chính Mỹ, Scott Bessent, nhấn mạnh rằng một thỏa thuận tốt hơn là một thỏa thuận vội vàng và vẫn còn khả năng đạt được một thỏa thuận thương mại mang lại lợi ích cho cả hai quốc gia.

Trong các cuộc thảo luận gần đây tại Tokyo với Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba và Bộ trưởng Tái thiết Kinh tế Nhật Bản Ryosei Akazawa, ông Bessent đã thể hiện lập trường của Mỹ. Cả hai bên đều bày tỏ mong muốn tiếp tục các cuộc đàm phán chính thức trong tương lai, với hy vọng đạt được một thỏa thuận thương mại toàn diện.

Nhật Bản là một trong những quốc gia đầu tiên chính thức khởi động đàm phán với Mỹ, nhưng đến nay vẫn chưa đạt được thỏa thuận nào. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nhiều lần bày tỏ sự không hài lòng với quá trình đàm phán với Tokyo, cho rằng Nhật Bản là một đối tác khó khăn và không đồng ý mua gạo Mỹ.

Mới đây, ông Trump đã gửi thư báo thuế đến các đối tác thương mại chưa đạt thỏa thuận với Mỹ, bao gồm Nhật Bản. Theo đó, toàn bộ hàng hóa từ Nhật Bản sang Mỹ sẽ chịu thuế nhập khẩu 25%, bắt đầu từ ngày 1/8. Mức thuế này cao hơn so với mức công bố trước đó là 24%.

Việc áp thuế nhập khẩu đã ảnh hưởng đến xuất khẩu của Nhật Bản sang Mỹ. Xuất khẩu của Nhật Bản sang Mỹ đã giảm tháng thứ hai liên tiếp do ảnh hưởng của thuế nhập khẩu. Kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ giảm 11,4% trong tháng 6 so với cùng kỳ năm ngoái, mức giảm lớn nhất kể từ đầu năm 2021.

Mỹ hiện là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Nhật Bản. Tuy nhiên, với mức thuế nhập khẩu mới, các doanh nghiệp Nhật Bản đang phải đối mặt với những thách thức lớn trong việc duy trì hoạt động xuất khẩu sang thị trường này.

Thủ tướng Ishiba và Bộ trưởng Akazawa đều bày tỏ mong muốn duy trì đối thoại mang tính xây dựng để đạt được thỏa thuận thương mại có lợi cho cả hai bên. Họ hy vọng rằng thông qua các cuộc đàm phán, cả hai quốc gia có thể tìm ra giải pháp tốt nhất cho mối quan hệ thương mại giữa hai nước.

Mặc dù còn nhiều khó khăn và thách thức, nhưng cả Mỹ và Nhật Bản đều tỏ ra quyết tâm đạt được một thỏa thuận thương mại toàn diện. Việc đạt được thỏa thuận này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho cả hai bên mà còn góp phần củng cố mối quan hệ đối tác giữa hai quốc gia.

Reuters và Bloomberg là những nguồn tin cung cấp thông tin chi tiết về tình hình đàm phán thương mại giữa Mỹ và Nhật Bản.

Xuất khẩu công nghệ tại châu Á dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong thời gian tới, trong khi xuất khẩu phi công nghệ vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Theo báo cáo mới nhất của Nomura, tăng trưởng xuất khẩu các sản phẩm công nghệ tại châu Á (không bao gồm Nhật Bản) trong tháng 5/2025 đã đạt mức 30,5% so với cùng kỳ năm ngoái, tăng mạnh so với mức 17,1% vào tháng 1/2025. Ngược lại, xuất khẩu các sản phẩm phi công nghệ chỉ tăng 5,7%, từ mức 2,1%. Sự chênh lệch lớn nhất được ghi nhận tại Thái Lan, nơi xuất khẩu công nghệ trung bình 3 tháng tăng tới 57,5% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi xuất khẩu phi công nghệ chỉ tăng 9,2%. Ấn Độ, Đài Loan, Indonesia, Malaysia, Hàn Quốc và Singapore cũng cho thấy xu hướng tương tự.

Nhu cầu từ Mỹ trước nguy cơ áp thuế lên chất bán dẫn đã thúc đẩy xuất khẩu công nghệ. Thêm vào đó, giá chip nhớ tăng đã làm gia tăng giá trị xuất khẩu, và chương trình đổi mới đồ gia dụng tại Trung Quốc cũng kích thích nhu cầu đối với linh kiện điện tử. Nhu cầu liên quan đến trí tuệ nhân tạo (AI) là động lực chính thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu công nghệ của Đài Loan, trong khi xuất khẩu điện tử của Ấn Độ được hỗ trợ bởi sự dịch chuyển trong hoạt động lắp ráp điện thoại thông minh.

Tuy nhiên, xuất khẩu hàng phi công nghệ bị kìm hãm do nhu cầu và giá cả yếu, cùng với tình trạng dư thừa công suất tại Trung Quốc. Nhu cầu về sản phẩm công nghệ ngoài Mỹ vẫn còn yếu, bao gồm cả châu Âu và Trung Quốc, phản ánh mức tiêu dùng thấp và các yếu tố mang tính cơ cấu. Nhìn về phía trước, khoảng cách giữa xuất khẩu công nghệ và phi công nghệ nhiều khả năng sẽ tiếp tục nới rộng hơn nữa trong nửa cuối năm 2025.

Nhu cầu về công nghệ liên quan đến AI được cho là điểm sáng duy nhất, trong khi nhu cầu đối với công nghệ không liên quan đến AI có thể chững lại sau quý III/2025, và nhu cầu nhóm sản phẩm phi công nghệ sẽ tiếp tục yếu. Các mức thuế của Mỹ cũng sẽ làm suy giảm nhu cầu đối với công nghệ không liên quan đến AI, do sức mua thực tế của người tiêu dùng Mỹ bị ảnh hưởng.

Xu hướng phân hóa này không đồng đều ở mọi quốc gia châu Á. Tại Trung Quốc, xuất khẩu sản phẩm phi công nghệ tăng trưởng cao hơn xuất khẩu công nghệ 2,4 điểm phần trăm. Còn tại Philippines, khoảng cách này thậm chí còn lớn hơn – lên đến 21 điểm phần trăm nghiêng về phía xuất khẩu sản phẩm phi công nghệ.

Ngay cả trước khi ông Trump lên nắm quyền trong nhiệm kỳ II, châu Á đã phải đối mặt với làn sóng hàng nhập khẩu giá rẻ từ Trung Quốc, khiến các quốc gia khác khó cạnh tranh hơn. Cạnh tranh ngày càng gia tăng từ Trung Quốc đang đè nặng lên sản xuất công nghiệp tại Thái Lan, Indonesia, làm chậm đầu tư tư nhân tại Ấn Độ, gây mất việc làm trong các ngành thâm dụng lao động tại Indonesia, Thái Lan, góp phần vào xu hướng giảm phát trong các lĩnh vực kim loại, hóa chất và làm xói mòn thị phần xuất khẩu toàn cầu ở các lĩnh vực phi công nghệ.

Thuế quan cao hơn của Mỹ đối với hàng Trung Quốc lại càng khiến các nhà xuất khẩu châu Á gặp khó khăn hơn. Các mức thuế lên hàng hóa Trung Quốc từng lên đến 145% hồi đầu năm nay, nhưng thỏa thuận đình chiến 90 ngày vào tháng 5 đã giúp đưa mức thuế này giảm xuống còn 30%. Tuy nhiên, thỏa thuận này sẽ hết hạn vào ngày 12/8/2025.