Thị trường chứng khoán Việt Nam đã trải qua một phiên giao dịch đầy biến động vào chiều nay, với sự điều chỉnh đáng kể ở nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn. Tuy nhiên, nhờ sự phục hồi ấn tượng ở những phút cuối cùng, VN-Index đã thoát khỏi vùng đỏ và đóng cửa với mức tăng 0,58%, tương đương 8,71 điểm so với tham chiếu.

Sự kiện đáng chú ý nhất trong phiên giao dịch là sự biến động mạnh mẽ của nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn, đặc biệt là VIC và VHM. Cả hai cổ phiếu này đã giảm sâu dưới tham chiếu trong đợt giao dịch buổi chiều, nhưng đã được kéo tăng trở lại và đóng cửa với mức tăng nhẹ. VIC tăng 0,87%, trong khi VHM giảm 0,22%. Sự phục hồi này đã góp phần quan trọng vào việc giữ vững VN-Index trên tham chiếu.

Không chỉ các cổ phiếu lớn, nhiều cổ phiếu vừa và nhỏ cũng đã thể hiện sự tăng trưởng ấn tượng. Chỉ số Midcap đã tăng 1,01%, trở thành nhóm xuất sắc nhất trong khi Smallcap cũng ghi nhận nhiều mã tăng kịch trần, dù chỉ số đại diện rổ chỉ tăng 0,17%. Trên sàn HoSE, có 109 cổ phiếu tăng từ 1% trở lên, trong đó rổ VN30 đóng góp 11 mã.

Trong phiên chiều, thị trường chứng kiến một đợt xả mạnh, khiến VN-Index rơi sâu xuống dưới tham chiếu, giảm gần 9,5 điểm vào lúc 1h38. Tuy nhiên, dòng tiền bắt đáy sau đó hoạt động hiệu quả, giúp thị trường phục hồi và đóng cửa với mức tăng tích cực. Độ rộng chỉ số cho thấy sự phục hồi của nhiều cổ phiếu, với 184 mã tăng/131 mã giảm vào cuối phiên, trong khi VN30 cũng có tới 22 mã tăng/6 mã giảm.

Một số cổ phiếu lớn như MBB, VJC, HDB, VNM, VIB, SHB, PLX đã thể hiện sự tăng trưởng ấn tượng. Ngoài ra, nhiều cổ phiếu vừa và nhỏ cũng có mức tăng ấn tượng, với 14 mã tăng kịch trần. Thanh khoản tại một số mã cũng rất nổi bật, như VSC khớp 758,4 tỷ, SIP khớp 123,2 tỷ; HAX khớp 114,5 tỷ.

Khối ngoại cũng tăng cường giải ngân vào buổi chiều, với vị thế ròng đạt +113 tỷ sau khi bán ròng 313,9 tỷ buổi sáng. Điều này cho thấy vẫn có dòng tiền vào, dù phía bán cũng đang gia tăng và xen kẽ nhiều ngày bán ròng gần đây.

Xem thêm thông tin thị trường chứng khoán tại đây

Tham khảo thêm các bài viết về thị trường chứng khoán trên trang chủ của chúng tôi

Thị trường chứng khoán Việt Nam đã trải qua một phiên giao dịch đầy biến động vào ngày 23/7, khi áp lực điều chỉnh từ các cổ phiếu lớn và bất động sản đã tác động mạnh mẽ lên VN-Index. Mặc dù vậy, nhờ vào sự phục hồi đáng kể ở một số mã, chỉ số chính của thị trường đã tăng nhẹ 2,77 điểm, tương đương 0,18%, lên mức 1.512,31 điểm, giữ vững mốc tâm lý quan trọng là 1.500.

Song song với diễn biến trên, khối ngoại đã có tín hiệu tích cực khi quay trở lại mua ròng với giá trị khoảng 106 tỷ đồng trên toàn thị trường. Đây là một điểm sáng trong bối cảnh thị trường đang chịu nhiều áp lực. Tuy nhiên, hoạt động của các công ty chứng khoán (CTCK) tự doanh lại có chiều hướng trái ngược. Theo thống kê, tự doanh CTCK đã bán ròng với giá trị lên tới 168 tỷ đồng trên sàn HoSE, cho thấy sự phân hóa rõ ràng trong hoạt động của các CTCK và khối ngoại trong phiên giao dịch này.

Về hoạt động bán ròng của tự doanh CTCK, FPT là mã bị bán ròng mạnh nhất với giá trị đạt 297 tỷ đồng, cách xa so với các mã khác. Tiếp theo là VPB với giá trị bán ròng 95 tỷ đồng, trong khi VIB và BSR lần lượt bị bán ròng 37 tỷ và 31 tỷ đồng. Ngoài ra, một số cổ phiếu khác như VRE, VIX, MBB, VCI, PC1 và HCM cũng nằm trong danh sách bán ròng của các CTCK tự doanh.

Mặt khác, khối ngoại đã có xu hướng mua ròng mạnh tại một số mã. Đứng đầu danh sách mua ròng là GEX với giá trị 35 tỷ đồng, tiếp đến là TCB với 31 tỷ đồng và FRT với 29 tỷ đồng. Các mã khác như VHM, VNM, TPB, FUEVFVND, MSN, HPG và STB cũng ghi nhận mua ròng tích cực trong phiên. Sự phân hóa này cho thấy khối ngoại và tự doanh CTCK có những chiến lược và quan điểm khác nhau về thị trường và các cổ phiếu cụ thể.

Tổng quan, phiên giao dịch ngày 23/7 đã thể hiện sự phức tạp và biến động của thị trường chứng khoán Việt Nam. Mặc dù có áp lực điều chỉnh từ các cổ phiếu lớn và bất động sản, thị trường vẫn giữ được mốc tâm lý quan trọng là 1.500. Hoạt động mua ròng của khối ngoại và bán ròng của tự doanh CTCK đã tạo nên một bức tranh đa sắc màu, phản ánh sự phân hóa trong quan điểm và chiến lược của các nhà đầu tư trên thị trường.

Quản trị rủi ro là một yếu tố then chốt trong hoạt động của các công ty chứng khoán, đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự phát triển lành mạnh và bền vững của thị trường chứng khoán. Tại chương trình đào tạo ‘Quản trị rủi ro cho công ty chứng khoán’ diễn ra vào ngày 21/7, ông Hà Duy Tùng, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), đã nhấn mạnh tầm quan trọng của quản trị rủi ro. Ông cho rằng quản trị rủi ro hoạt động như một ‘người gác cổng’, giúp các công ty chứng khoán chủ động phòng ngừa và ứng phó với các rủi ro tiềm ẩn, tránh những tổn thất nghiêm trọng khi thị trường có những biến động bất ngờ.

Trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam đang phát triển nhanh chóng và hội nhập sâu vào thị trường vốn quốc tế, công tác quản trị rủi ro ngày càng trở nên quan trọng. Quản trị rủi ro không chỉ giúp đảm bảo thị trường phát triển lành mạnh, minh bạch và bền vững mà còn bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các nhà đầu tư. Ông Tùng đề nghị những người làm công tác quản trị rủi ro trong các công ty chứng khoán cần có kiến thức và kinh nghiệm chuyên sâu về lĩnh vực tài chính, chứng khoán. Đồng thời, họ cũng cần có kỹ năng và thông tin cần thiết để xây dựng chiến lược phòng vệ và quản trị rủi ro hiệu quả.

Liên quan đến vấn đề này, ông Tan Boon Gin, Tổng Giám đốc Công ty Quản lý Thị trường (SGX), đã nhấn mạnh Việt Nam là đối tác quan trọng của Singapore. SGX sẵn sàng hỗ trợ các hoạt động quản lý rủi ro tại Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực nâng hạng lên Thị trường Mới nổi. Sự hỗ trợ này không chỉ giúp tăng cường năng lực quản lý rủi ro của các công ty chứng khoán mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Có thể thấy, quản trị rủi ro là một yếu tố không thể thiếu trong hoạt động của các công ty chứng khoán. Việc nâng cao năng lực quản lý rủi ro không chỉ giúp các công ty chứng khoán hạn chế được những tổn thất mà còn góp phần xây dựng một thị trường chứng khoán lành mạnh, minh bạch và bền vững. Qua đó, giúp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các nhà đầu tư và thúc đẩy sự phát triển của thị trường.

Trước những thách thức và cơ hội trong quá trình phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam, việc tăng cường công tác quản trị rủi ro là hết sức cần thiết. Điều này không chỉ giúp các công ty chứng khoán nâng cao năng lực cạnh tranh mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của thị trường chứng khoán Việt Nam trong thời gian tới.

Để biết thêm thông tin về SGX và các hoạt động hỗ trợ quản lý rủi ro tại Việt Nam, có thể tham khảo trang web chính thức của SGX.

Thị trường chứng khoán Việt Nam đã có một tuần giao dịch tích cực, với VN-Index ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ bất chấp áp lực chốt lời và hiệu ứng đáo hạn phái sinh. Câu hỏi được đặt ra là liệu đà tăng này có tiếp tục trong tuần giao dịch tới? Các chuyên gia phân tích từ các công ty chứng khoán hàng đầu đã đưa ra những nhận định và dự báo về xu hướng thị trường trong thời gian tới.

Ông Nguyễn Anh Khoa, Giám đốc phân tích của CTCK Agribank (Agriseco), cho rằng thị trường sẽ tiếp tục vận động theo hướng sideway-up, với lực bán dự kiến sẽ gia tăng khi chỉ số tiến lên các vùng cản. Dòng tiền sẽ phân hóa và ưu tiên nhóm cổ phiếu có kết quả kinh doanh quý 2 tích cực. Điều này cho thấy sự thận trọng trong dự báo của ông Khoa khi thị trường đang ở gần các vùng giá cao.

Trong khi đó, ông Lê Đức Khánh, Giám đốc phân tích của CTCK VPS, nhận định rằng thị trường đang trong xu hướng tăng mạnh. Tuy nhiên, các ‘chặng nghỉ’ ngắn thường diễn ra ở gần các khu vực kháng cự quan trọng. Cụ thể, ông Khánh dự báo mốc 1.500 – 1.520 điểm sẽ là khu vực quan trọng trong tuần tới, nơi có thể xuất hiện các phiên điều chỉnh ngắn hạn.

Ông Nguyễn Hồng Khanh, Giám đốc Phân tích của Công ty Chứng khoán Quốc tế Việt Nam, cho rằng thị trường vẫn duy trì trạng thái hưng phấn khá cao. Thị trường có thể dao động trong vài phiên trước khi tạo nền vượt lên vùng giá mới. Điều này ngụ ý rằng thị trường có thể chưa lập tức tăng mạnh mà có thể cần thời gian để tích lũy.

Về định giá cổ phiếu, các chuyên gia cho rằng mức định giá hiện tại của thị trường vẫn còn hấp dẫn nếu so với giai đoạn 2021. P/E của VN-Index đang ở mức khoảng 14,2 – 14,4 lần, thấp hơn mức P/E TTM cao nhất trong 2018 là 22,3x. Điều này cho thấy thị trường vẫn còn dư địa tăng trưởng nếu xét về mặt định giá.

Khả năng điều chỉnh của thị trường là có, nhưng các chuyên gia cũng cho rằng việc thị trường gặp áp lực bán gia tăng khi đang gần vùng đỉnh chỉ số trong lịch sử là điều hoàn toàn bình thường. Nhà đầu tư cần theo dõi sát sao các diễn biến thị trường để đưa ra quyết định phù hợp.

Về ngành ngân hàng, các chuyên gia cho rằng đang bước vào một giai đoạn quan trọng với những thay đổi lớn từ chính sách và môi trường kinh tế vĩ mô. Một số cổ phiếu ngân hàng còn dư địa tăng trưởng, như MBB, ACB, VPB, CTG, VCB. Những cổ phiếu này được kỳ vọng sẽ dẫn dắt thị trường trong thời gian tới.

Ngoài nhóm ngân hàng, các chuyên gia cũng khuyến nghị nhà đầu tư quan tâm đến các nhóm ngành khác như bất động sản, bán lẻ, công nghệ thông tin, chăn nuôi, phân bón, và các nhóm ngành hưởng lợi nhờ chính sách. Sự đa dạng trong các khuyến nghị cho thấy sự phân hóa trong các cơ hội đầu tư trên thị trường.

Tổng quan, mặc dù thị trường chứng khoán Việt Nam đang đối mặt với những thách thức nhất định, các chuyên gia vẫn lạc quan về triển vọng tăng trưởng. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần thận trọng và theo dõi sát sao các diễn biến thị trường để đưa ra quyết định đầu tư hợp lý.

Thị trường chứng khoán Việt Nam đã trải qua một tuần tăng điểm ấn tượng, đánh dấu tuần tăng thứ 5 liên tiếp với mức thanh khoản ngày càng tăng. Điều này cho thấy tâm lý hưng phấn của các nhà đầu tư đang ở mức cao. Tuy nhiên, một điểm đáng chú ý trong tuần qua là sự xuất hiện của nhiều đợt rung lắc mạnh trong phiên giao dịch, thậm chí có một ngày thị trường giảm điểm. Đây là dấu hiệu cho thấy bên cạnh dòng tiền vào rất ấn tượng, hoạt động chốt lời cũng diễn ra mạnh mẽ.

Các chuyên gia đang tỏ ra thận trọng hơn khi đánh giá về thị trường trong ngắn hạn. Một số chuyên gia đã quyết định giảm tỷ trọng cổ phiếu xuống mức cân bằng, trong khi một số khác vẫn lựa chọn duy trì mức cao, khoảng 70-80%, hoặc tiếp tục nắm giữ cho tới khi giá cổ phiếu điều chỉnh và vi phạm ngưỡng dừng lỗ tự động. Việc chốt lời được coi là một hành động bình thường, đặc biệt khi thị trường đang phản ứng với ngưỡng kháng cự tâm lý quan trọng trong vùng 1500-1520 điểm.

Phân hóa mạnh là một đặc điểm đáng chú ý ở các cổ phiếu khi hoạt động chốt lời xuất hiện sau một nhịp tăng ấn tượng trước đó. Các chuyên gia vẫn kỳ vọng vào kết quả kinh doanh quý 2 để thu hút thêm dòng tiền vào thị trường. Tuy nhiên, họ không tỏ ra lo ngại nhiều về mức thanh khoản đang ở ngưỡng kỷ lục. Theo họ, dòng tiền vào mạnh mẽ thể hiện khả năng hấp thụ rất tốt của thị trường và chỉ có thể tạo ra những nhịp điều chỉnh trong ngày.

Về triển vọng của thị trường, các chuyên gia cho rằng thị trường vẫn còn tiềm năng tăng trưởng, nhưng cần có sự điều chỉnh và tích lũy trước khi tiếp tục chinh phục các mức điểm số mới. Họ cũng nhấn mạnh sự quan trọng của dòng tiền nội và khả năng hấp thụ của thị trường. Đối với nhà đầu tư, các chuyên gia đưa ra khuyến nghị về việc giảm tỷ trọng cổ phiếu, nắm giữ một phần, và chờ đợi sự điều chỉnh của thị trường. Nhà đầu tư được khuyên là nên thận trọng và theo dõi diễn biến của thị trường trước khi đưa ra quyết định đầu tư.

Về dòng vốn ngoại, các chuyên gia cho rằng việc khối ngoại bán ròng nhẹ trong thời gian qua không phải là điều đáng lo ngại. Họ tin rằng nếu thị trường có thể thăng hạn thành công, dòng vốn ngoại sẽ tiếp tục mua ròng mạnh mẽ hơn. Đối với hoạt động phân phối, thị trường được cho là vẫn đang trong một quá trình tái cân bằng lành mạnh hơn là một pha phân phối đỉnh. Thanh khoản và dòng tiền nội được nhấn mạnh là những yếu tố quan trọng trong việc duy trì đà tăng của thị trường.

Sau khi lập đỉnh ngắn hạn vào đầu tháng, thị trường những phiên sau đó vận động theo xu hướng sideway down. Kết phiên giao dịch cuối năm, VN-Index đóng cửa tại mốc 1.007 điểm tương ứng giảm gần 4% so với tháng trước. Song thanh khoản bình quân phiên cải thiện đáng kể với mức tăng gần 25%, đạt khoảng 16.200 tỷ đồng.

Nhóm du lịch và giải trí, dầu khí, ô tô và phụ tùng là top 3 nhóm tăng mạnh nhất trong tháng 12 với mức tăng lần lượt là 14%; 7% và 3%. Chiều ngược lại nhóm bất động sản giảm 13%, là nhóm giảm mạnh nhất so với đầu tháng. Bên cạnh đó, các nhóm như tài nguyên cơ bản, thực phẩm đồ uống, dịch vụ tài chính cũng gặp áp lực chốt lời sau khi dẫn dắt đà tăng trong tháng 11.

Trong tháng 12 dòng tiền tập trung vào nhóm vốn hóa vừa. Cụ thể chỉ số VNMIDCAP ghi nhận mức tăng 3%, trong khi đó chỉ số VNSMALLCAP và VN30 giảm lần lượt là 2% và 4% so với đầu tháng.

Dòng tiền khối ngoại tiếp tục đổ vào thị trường trong tháng 12 với giá trị mua ròng đạt 13.350 tỷ đồng, trong đó khối này đẩy mạnh giải ngân các mã HPG; VHM; STB. Chiều ngược lại EIB; PDR; VRE là 3 mã bị bán ròng nhiều nhất.

Cùng xu hướng với khối ngoại tự doanh cũng tích cực mua ròng 850 tỷ đồng trong tháng 12 tập trung vào các mã EIB; FPT; MWG. Trái lại NVL, VPB, PDR là top 3 mã tự doanh bán ròng mạnh nhất.

Dòng tiền Khối nhà đầu tư cá nhân trong nước tiếp tục rút ra khỏi thị trường trong tháng 12 với giá trị bán ròng đạt khoảng 13.480 tỷ đồng.

Theo Agriseco Research, dù đà mua ròng của khối ngoại vẫn tiếp diễn trên HSX trong tháng cuối cùng của năm 2022 với giá trị lớn (gần 13.000 tỷ VND), tuy nhiên VN-Index lại xuất hiện nhịp điều chỉnh cho thấy lực cầu từ khối nhà đầu tư nội vẫn tương đối thận trọng, đặc biệt trong bối cảnh FED vẫn duy trì đà tăng lãi suất điều hành thêm 50 điểm cơ bản trong kỳ họp gần đây vào giữa tháng 12 và dự kiến tiếp tục thu hẹp bảng cân đối kế toán trong năm 2023.

Bên cạnh đó, việc kết quả kinh doanh quý 4 của các doanh nghiệp được dự báo kém khả quan hơn do môi trường lãi suất vẫn đang ở mức cao và thị trường đang trong vùng trũng thông tin, chúng tôi đánh giá tâm lý thận trọng khả năng sẽ duy trì trong tháng 1 này, do vậy thanh khoản thị trường vẫn nhìn chung ở mức thấp so với bình quân cả năm, đặc biệt trong những phiên cuối năm.

Bước sang tháng đầu năm 2023, Agriseco Research cho rằng hiệu ứng rút ròng có thể xuất hiện khi dịp nghỉ Tết âm lịch vào cuối tháng đang đến gần, làm tăng nhu cầu tiền mặt. Kỳ vọng thị trường có thể xuất hiện một nhịp chỉnh rõ ràng trước khi hồi phục trở lại vào những ngày cuối tháng, khi kỳ nghỉ Tết kết thúc. Dự báo VN-Index trong tháng đầu tiên năm 2023 có thể dao động từ vùng 940-1.030 điểm.

Trước diễn biến điều chỉnh có thể xuất hiện, Agriseco Research cho rằng các cơ hội đầu tư trong tháng 1 sẽ có tính chọn lọc và nhà đầu tư cũng nên cân nhắc tích luỹ trong những nhịp điều chỉnh sâu. Một số chủ đề đầu tư trong tháng bao gồm:

• Nhóm các cổ phiếu có kết quả kinh doanh dự kiến tiếp tục tăng trưởng trong Quý 4 so với cùng kỳ, như nhóm Hàng không – Du lịch, Thực phẩm – Đồ uống hay nhóm Điện.
• Nhóm cổ phiếu đang được thu hút dòng tiền khối ngoại như nhóm VN30, VNDiamond, khi các quỹ đầu tư, đặc biệt các quỹ ETF vẫn liên tục giải ngân mạnh trong các tháng gần đây và dư địa giải ngân là vẫn còn trong tháng này.
• Nhóm cổ phiếu hưởng lợi từ chủ đề Trung Quốc mở cửa nền kinh tế, khi quốc gia này dự kiến sẽ nới lỏng các biện pháp phòng dịch kể từ 08/01/2023. Một số nhóm ngành chúng tôi ưa thích bao gồm Thuỷ sản, Dệt may, Khu công nghiệp và Thép.

Kết thúc tháng cuối cùng của năm 2022, VN-Index đứng ở mức 1.007,9 điểm, tương ứng giảm 41,33 điểm (-3,94%) so với cuối tháng 11. Tương tự, HNX-Index giảm 3,48 điểm (-1,67%) xuống 205,31 điểm. Trong khi đó, UPCoM-Index tăng 0,78 điểm (1,1%) lên 71,65 điểm.

Giao dịch của khối ngoại tiếp tục là điểm nhấn của thị trường và là động lực chính giúp thị trường chung không giảm quá sâu ở thời điểm cuối năm. Cụ thể, khối ngoại trên toàn thị trường thực hiện mua vào 1,6 tỷ cổ phiếu trong tháng 12, trị giá 41.400 tỷ đồng, trong khi bán ra 1,06 tỷ cổ phiếu, trị giá 28.046 tỷ đồng. Tổng giá trị mua ròng ở mức gần 13.400 tỷ đồng (giảm 21% so với tháng 11), tương ứng khối lượng mua ròng là 524 triệu cổ phiếu.

Trước đó, các nhà đầu tư nước ngoài đã xác lập lượng tháng mua ròng kỷ lục với tổng cộng 714 triệu cổ phiếu được mua ròng, tương ứng giá trị 16.911 tỷ đồng trong tháng 11. Đây là mức mua ròng trong tháng cao nhất, nếu không kể tháng 5/2018, với giao dịch mua thỏa thuận tỷ đô với riêng cổ phiếu VHM.

Lý giải về nguyên nhân khiến quy mô mua ròng của khối ngoại giảm, ông Huỳnh Minh Tuấn, nhà sáng lập, kiêm Tổng giám đốc Công ty Đầu tư FIDT cho rằng lượng mua của khối ngoại có thể đã giải ngân xong phần lớn ở vùng giá thấp, nên sẽ giảm cường độ mua giai đoạn tới. Ngoài ra, tháng 12 cũng là kỳ nghỉ lễ kéo dài từ lễ Noel tới đầu năm của khối ngoại. Từ thực tế làm việc với một số quỹ, ông Tuấn cho biết, có các quỹ dự định huy động quỹ (raise fund) sau khi Noel kết thúc, tìm thêm các nguồn tiền để tham gia mua vào giai đoạn này, giúp danh mục hiện tại giảm bớt áp lực về thua lỗ. Ông Phùng Trung Kiên, Giám đốc Phân tích Công ty Chứng khoán AIS cũng nhận dòng tiền của khối ngoại sẽ dồi dào hơn sau quãng nghỉ dài Noel và Tết Dương lịch nhờ mức định giá còn khá hấp dẫn.

Ở sàn HoSE, khối ngoại có tháng mua ròng mạnh thứ 2 kể từ đầu năm với 12.800 tỷ đồng (giảm 20% so với tháng trước), tương ứng khối lượng 505 triệu cổ phiếu. Tính chung cả năm 2022, dòng vốn ngoại sàn này mua ròng tổng cộng gần 26.800 tỷ đồng.

Top 10 cổ phiếu có giá trị mua/bán ròng lớn nhất của khối ngoại sàn HoSE.

Trên sàn HoSE, khối ngoại mua ròng mạnh nhất mã HPG với giá trị hơn 1.500 tỷ đồng trong tháng 12. Tiếp sau đó, VHM và STB đều có giá trị mua ròng trên 1.000 tỷ đồng. Trong khi đó, EIB đứng đầu danh sách bán ròng với giá trị 1.650 tỷ đồng, phần lớn từ giao dịch thoả thuận phiên 22/12. Cổ phiếu PDR của Bất động sản Phát Đạt là mã chứng khoán bị bán ròng nhiều thứ hai, chỉ 272 tỷ đồng.

Tại sàn HNX, khối ngoại có tháng mua ròng thứ 3 liên tiếp. Tuy nhiên, tương tự sàn HoSE, giá trị mua ròng giảm 41% so với tháng trước và ở mức 463 tỷ đồng, tương ứng khối lượng 20 triệu cổ phiếu. Trong cả năm 2022, khối ngoại mua ròng tổng cộng 1.994 tỷ đồng ở sàn HNX.

Top 5 cổ phiếu có giá trị mua, bán ròng lớn nhất của khối ngoại sàn HNX.

IDC được khối ngoại sàn HNX mua ròng mạnh nhất với 207 tỷ đồng. PVS đứng sau với giá trị mua ròng là 175 tỷ đồng. Chiều ngược lại, THD bị bán ròng mạnh nhất với giá trị 60 tỷ đồng. PLC đứng thứ hai trong danh sách bán ròng của khối ngoại sàn HNX nhưng giá trị chỉ 2 tỷ đồng.

Tại sàn UPCoM, khối ngoại tiếp tục mua ròng gần 61 tỷ đồng, tuy nhiên, nếu tính về khối lượng, dòng vốn này bán ròng 247.272 cổ phiếu.

Sự trở lại của khối ngoại

Nếu không tính các giao dịch đột biến với cổ phiếu Eximbank (phần lớn qua phương thức thỏa thuận), khối ngoại đã có tổng cộng 40 phiên mua ròng liên tiếp kể từ phiên giao dịch 7/11/2022 – điều chưa từng thấy trong lịch sử giao dịch của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Tính chung cả năm 2022, các nhà đầu tư nước ngoài đã giải ngân ròng vào thị trường 29.238 tỷ đồng. Trước đó, nhóm này đã bán ròng 18.794 tỷ đồng trong năm 2020 và xác lập kỷ lục bán ròng tới 62.237 tỷ đồng năm 2021.

Ngay trong quý I/2022, ảnh hưởng từ xung đột Nga – Ukraine, cùng động thái nâng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), khối ngoại đã bán ròng hơn 6.600 tỷ đồng. Dòng tiền khối ngoại đã trở lại trong quý II/2022, nhưng phải tới đợt giảm giá sâu của thị trường chứng khoán vào tháng 11 mới thật sự kéo dòng vốn trở lại và tạo nên cú đảo chiều ngoạn mục.

Dòng tiền ngoại chuyển từ trạng thái bán ròng trong 9 tháng đầu năm sang mua ròng cả năm. Đồng thời, VN-Index cũng hồi phục sau khi chạm đáy 874 điểm ngày 16/11.

Giai đoạn trung tuần tháng 11/2022, khi dòng tiền nội vắng bóng do “sợ hãi”, khối ngoại là bên mua chiếm tới gần 30% giá trị cổ phiếu được khớp. Tỷ trọng giá trị giao dịch của khối ngoại cuối tháng 11/2022 phổ biến ở mức 14,8%, tăng mạnh so với mức 6,2% vào đầu năm 2022.

Thêm vào đó, thay vì dàn trải, dòng tiền ngoại tập trung mua/bán ở một số cổ phiếu. Tỷ trọng giao dịch khá áp đảo và quyết định đáng kể lên giá cổ phiếu nhiều phiên.

Tính từ đầu năm 2022, khối ngoại mua ròng trên nghìn tỷ đồng với 13 mã chứng khoán, nhiều nhất là cổ phiếu STB, DGC và chứng chỉ quỹ FUEVFVND. Ngược lại, các cổ phiếu vốn hóa lớn, đứng đầu là EIB (chủ yếu qua giao dịch thỏa thuận), NVL, HPG, VIC, MSN, là những cổ phiếu bị bán ròng mạnh nhất từ đầu năm.

Một nghiên cứu của Công ty Chứng khoán BIDV phân tích trên 50 tỷ USD nhà đầu tư nước ngoài sở hữu trên thị trường chứng khoán Việt Nam cho thấy, hơn một nửa thuộc sở hữu của khối ngoại là do nhà đầu tư chiến lược nắm giữ. Nhóm này có thời gian sở hữu cổ phiếu thường dài hạn. Nhóm thứ hai là các quỹ đầu tư thường từ châu Âu, phân bổ phần lớn tài sản vào chứng khoán Việt Nam. Các nhà đầu tư này gắn bó với sự phát triển của thị trường và việc đầu tư phụ thuộc số tiền huy động được từ nhà đầu tư.

Cùng với đó, thị trường còn có nhóm quỹ đầu tư chỉ số, chiếm hơn 10% số lượng cổ phiếu nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ, hoạt động khá linh hoạt. Cuối cùng là nhóm nhà đầu tư mua chứng khoán thông qua chứng chỉ P-notes, được xem là dòng tiền khá nóng.

Riêng trong tháng 11/2022, dòng tiền giải ngân ròng từ khối ngoại (hơn 16.000 tỷ đồng) có sự hỗ trợ đáng kể từ dòng vốn ETF đổ vào thị trường, trong đó chủ yếu từ Fubon ETF và quỹ ETF dựa trên rổ chỉ số VNDiamond.

Còn đó sức hút

Một trong những động lực kéo dòng tiền ngoại quay lại mua ròng mạnh thời gian vừa qua phải kể đến mức định giá hấp dẫn của thị trường. VN-Index đã giảm rất sâu và liên tục giữ ngôi quán quân chỉ số rơi sâu nhất thế giới.

“Quá tiêu cực” là điều được ông Michael Kokalari, kinh tế trưởng của VinaCapital nhắc đến nhiều lần trong nhận định hồi giữa tháng 11/2022 khi nói về phản ứng của nhà đầu tư và thị trường chứng khoán Việt Nam. Tác động của việc thắt chặt tín dụng với các công ty bất động sản là điều được vị chuyên gia này nhắc đến. Nhưng ông cũng nhấn mạnh, lĩnh vực này chỉ đóng góp 10% GDP Việt Nam, thấp hơn nhiều so với tỷ trọng 30% tại Trung Quốc.

Tính từ đầu năm 2022, khối ngoại mua ròng trên nghìn tỷ đồng với 13 mã chứng khoán, nhiều nhất là cổ phiếu STB, DGC và chứng chỉ quỹ FUEVFVND. Ngược lại, các cổ phiếu vốn hóa lớn, đứng đầu là EIB, NVL, HPG, VIC, MSN, là những cổ phiếu bị bán ròng mạnh nhất.

Định giá của thị trường thấp hơn 2 lần so với mức trung bình 5 năm, khi VN-Index rơi về 874 điểm. Theo ông Trần Thăng Long, Giám đốc phân tích Công ty Chứng khoán BSC, đây là trường hợp rất ít xảy ra trong quá khứ và cũng là cơ hội cho đầu tư dài hạn, bởi tiềm năng tăng trưởng của Việt Nam vẫn còn rất tốt và đang tốt hơn so với các thị trường khác ở nhiều chỉ tiêu quan trọng.

Nhanh chóng hút được dòng tiền lớn của khối ngoại, nhưng cùng với đó là lo ngại vốn ngoại sớm rút. Từ thực tế quan sát, bà Hoàng Việt Phương, Giám đốc phân tích Công ty Chứng khoán SSI không kỳ vọng có những sự đảo chiều quá nhanh trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn đang ở định giá thấp như hiện nay.

Cùng quan điểm, ông Huỳnh Minh Tuấn, Tổng giám đốc Công ty Đầu tư FIDT cho rằng, vốn ngoại sẽ không nhanh đi, ít nhất cho đến khi định giá thị trường tăng rất nhanh về vùng trung bình 10 năm.

Ngoài lợi thế từ định giá, dòng vốn nước ngoài vào chứng khoán Việt Nam còn được hỗ trợ từ yếu tố vĩ mô và chính sách tiền tệ thế giới. Ở thời điểm hiện tại, bà Nguyễn Hoài Phương, điều hành Quỹ VESAF (VinaCapital) đánh giá, việc USD hạ nhiệt do tốc độ tăng lãi suất của Mỹ giảm dần, trong khi các nước khác tăng lãi suất nhanh hơn có thể kéo dòng tiền rời khỏi Mỹ và chuyển sang các nước khác, trong đó có Việt Nam.

Đồng quan điểm, Bộ phận Phân tích thuộc Công ty Chứng khoán VNDirect cho rằng, lạm phát toàn cầu và lãi suất của Mỹ khi phát đi “tín hiệu” đạt đỉnh sẽ kích thích khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư nước ngoài tìm kiếm câu chuyện tăng trưởng cao từ những thị trường mới nổi hay cận biên. Ngoài ra, các cổ phiếu công nghệ “thất thế” cũng dẫn đến sự chuyển hướng đầu tư sang các hoạt động kinh doanh truyền thống – vốn là các lĩnh vực đang có ưu thế về tỷ trọng vốn hóa lớn tại thị trường chứng khoán Việt Nam.

Các chuyên gia còn kỳ vọng dòng vốn ngoại sẽ gia tăng. Các quỹ ETF khu vực Đài Loan, Thái Lan đang quan tâm đặc biệt tới thị trường Việt Nam khi nhận thấy sự tương đồng của chứng khoán Việt Nam với các thị trường này 10-20 năm trước. Từ thực tế làm việc với một số quỹ, ông Huỳnh Minh Tuấn cho biết, một số quỹ dự định huy động quỹ sau dịp Noel. Các quỹ có thể tìm thêm các nguồn tiền để tham gia mua vào, giúp danh mục hiện tại giảm bớt áp lực thua lỗ.

Là người đứng đầu quỹ PYN Elite Fund, ông Petri Deryng cũng kỳ vọng thị trường có cơ hội để tăng trưởng khả quan. Sau gần thập kỷ chuyển hướng từ Thái Lan sang đầu tư cổ phiếu Việt Nam, năm 2022, lần đầu tiên tỷ suất lợi nhuận của PYN Elite Fund âm ở mức hai con số (khoảng 28%). Tuy nhiên, 2 năm liền trước, quỹ đầu tư này đạt hiệu suất tới 31,8% (2020) và 42,7% (2021).

Nhà quản lý quỹ PYN Elite Fund đánh giá, niềm tin vào thị trường đã được cải thiện. Do đó, thay vì chịu ảnh hưởng bởi yếu tố tâm lý, ông kỳ vọng, VN-Index sẽ đi cùng hướng với tăng trưởng của nền kinh tế. Theo đánh giá của nhà đầu tư này, Việt Nam đứng đầu trong số các nước ASEAN về triển vọng tăng trưởng kinh tế và tăng trưởng lợi nhuận của các công ty niêm yết trong vài năm tới.

Thiếu vắng sản phẩm mới

DR FUEVFVND01 – chứng chỉ lưu ký dựa trên chứng chỉ quỹ DCVFM VNDiamond ETF là một hiện tượng đáng chú ý trong năm 2022. Sản phẩm do Bualuang Securities phát hành chào bán cho các nhà đầu tư Thái Lan lần đầu vào tháng 3/2022. Quy mô vốn hóa thị trường của quỹ này hiện lớn gấp 4,84 lần thời điểm cách đây 9 tháng, xấp xỉ 3.700 tỷ đồng.

Sản phẩm DR cho phép nhà đầu tư nước ngoài không cần trực tiếp mở tài khoản tại Việt Nam, nhưng vẫn có thể đầu tư vào chứng chỉ lưu ký với tỷ lệ 1 DR chuyển đổi 1 chứng chỉ VNDiamond ETF. Các nhà đầu tư Thái Lan gián tiếp sở hữu hơn 167 triệu chứng chỉ quỹ, tương đương 20,8% tổng lượng chứng chỉ quỹ.

Giai đoạn thị trường Việt Nam rơi sâu, rổ danh mục “kim cương” gồm các cổ phiếu “cạn” room ngoại (VNDiamond) có sức hút lớn hơn tất cả các sản phẩm DR mà Bualuang Securitie cung cấp ra thị trường, thể hiện ở số lượng chứng chỉ lưu ký thêm mới vượt trội.

Tuy nhiên, đây là sản phẩm mới đến từ một công ty chứng khoán Thái Lan. Năm qua, chứng khoán Việt Nam chưa có thêm sản phẩm tài chính đón dòng vốn ngoại.

Chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết (NVDR) lần đầu được đề cập tại Luật Doanh nghiệp năm 2020 và được kỳ vọng sẽ là sản phẩm giúp nhà đầu tư nước ngoài có thể mua cổ phần nhận về quyền lợi tài chính gắn liền với cổ phiếu trừ quyền biểu quyết. Dẫu vậy, điều cơ bản như xây dựng tổ chức phát hành NVDR (một công ty con của Sở Giao dịch chứng khoán) đến nay vẫn chưa có tiến triển.

Trong Chiến lược Tài chính đến năm 2030, công tác hoàn thiện các quy định hướng dẫn về sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài vào các doanh nghiệp niêm yết và các công ty đại chúng cũng là một trong những nhiệm vụ được giao. Thu hút dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài vào Việt Nam không chỉ dựa vào bản thân tổ chức phát hành, mà còn cần cơ chế mở đường cho các sản phẩm mới như NVDR, cùng nỗ lực đáp ứng các tiêu chuẩn giúp nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam.