Năm 2022, kinh tế thế giới chứng kiến những biến động chưa từng thấy, khiến kinh tế trong nước khó tránh bị ảnh hưởng. Bằng sự vững vàng, NHNN đã điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng. Mặc dù vậy, tại một số thời điểm nhất định, hệ thống ngân hàng năm 2022 cũng trải qua những thách thức lớn.

Cùng báo Đầu tư điện tử – baodautu.vn- điểm lại những sự kiện chấn động ngành ngân hàng năm 2022.

1.     Nới biên độ tỷ giá 2% và cú xoay chiều ngược dòng bất ngờ của tỷ giá

Từ tháng 9/2022, thị trường ngoại hối trong nước gặp áp lực lớn sau khi lạm phát toàn cầu liên tục tăng mạnh, Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) liên tục điều chỉnh nhanh, mạnh lãi suất điều hành khiến đồng bạc xanh tăng giá lên mức cao nhất trong vòng 20 năm. Tâm lý găm giữ tỷ giá tăng trở lại. Trong bối cảnh này, NHNN đã nhiều lần tăng giá bán USD.

Đặc biệt, ngày 17/10, NHNN đã công bố quyết định điều chỉnh biên độ tỷ giá giao ngay USD/VND từ mức ±3% lên ±5%, có hiệu lực ngay. Giá bán ra USD lập tức điều chỉnh tăng vọt từ 23.925 VND lên 24.380 VND, tương đương mức tăng tới 455 VND. Đây là bước tăng mạnh chưa từng thấy của nhà điều hành trong nhiều năm qua. Tỷ giá USD trên thị trường tự do đã có thời điểm vượt 25.000 đồng/USD.

Cũng trong giai đoạn này, NHNN tăng cường bán ngoại tệ từ Quỹ dự trữ ngoại hối quốc gia để can thiệp thị trường (ước bán khoảng 25 tỷ USD). Đồng thời, NHNN cũng tái khởi động phát hành tín phiếu trên thị trường mở sau hơn hai năm ngừng hoạt động này nhằm hỗ trợ thanh khoản.

Tuy vậy, thị trường ngoại tệ đã hạ nhiệt khá nhanh sau khi lạm phát của Mỹ có dấu hiệu hạ nhiệt, đặc biệt là sau khi Fed phát tín hiệu có thể giảm lãi suất từ năm 2024. Tiền đồng từ chỗ mất giá khoảng 8,6% cuối tháng 10/2022 đã chỉ còn mất giá 3,81% vào cuối tháng 12/2022. Thanh khoản ngoại tệ thị trường bắt đầu dồi dào hơn, NHNN cũng bắt đầu mua ngoại tệ can thiệp trở lại vào giữa tháng 12/2022.

Một thành công nữa trong điều hành tỷ giá năm 2022 là ngày 10/11/2022, Bộ Tài chính Hoa Kỳ ban hành Báo cáo về “Chính sách kinh tế vĩ mô và ngoại hối của các đối tác thương mại lớn của Hoa Kỳ”. Theo đó, trong kỳ báo cáo này, Bộ Tài chính Hoa Kỳ đã đưa Việt Nam ra khỏi Danh sách giám sát về thao túng tiền tệ, đồng thời, đánh giá cao công tác điều hành chính sách tiền tệ, tỷ giá của NHNN trong bối cảnh kinh tế toàn cầu vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức.

2.     Ngân hàng Nhà nước 2 lần tăng lãi suất điều hành

Trong bối cảnh Fed liên tục tăng lãi suất, gây áp lực lớn tới tỷ giá, tạo sức ép lên lạm phát, trong tháng 9 và tháng 10/2022, NHNN đã 2 lần tăng lãi suất điều hành  với tổng mức tăng 2%/năm.

NHNN đánh giá, đây là giải pháp kịp thời, phù hợp với xu hướng chung trên toàn thế giới để ưu tiên kiểm soát lạm phát, giữ ổn định thị trường ngoại tệ, tạo dư địa thích ứng mới với các biến động trên thị trường, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô đảm bảo an toàn hệ thống. Tại thời điểm NHNN tăng lãi suất cuối tháng 10/2022, tỷ giá trên thị trường đã tăng 8,6%.

 Trước đó, NHNN giữ nguyên lãi suất điều hành 8 tháng đầu năm 2022 trong bối cảnh các quốc gia đua nhau tăng lãi suất để đối phó với lạm phát (tính từ đầu năm 2022 đến nay, có tổng cộng 340 lượt tăng lãi suất trên toàn cầu).  Động thái tăng lãi suất của NHNN vào thời điểm tỷ giá căng thẳng, dự báo Fed tiếp tục kéo dài lộ trình tăng lãi suất được giới chuyên gia đánh giá là hợp lý.

Mặc dù vậy, sau khi NHNN tăng lãi suất điều hành, cộng với tác động từ “sự cố” SCB bị kiểm soát đặc biệt, cuộc đua tăng lãi suất huy động vọt tăng. Lãi suất huy động trên thị trường kỳ hạn 6 tháng đã lên tới trên 12%, khiến doanh nghiệp vô cùng lo lắng.

Trước tình hình này, ngày 15/12, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam đã kêu gọi thống nhất áp dụng mức lãi suất huy động tại các kỳ hạn tối đa 9,5%/năm. Ngày 22/12, Thống đốc NHNN phát đi công văn, trong đó nhấn mạnh sẽ theo dõi các trường hợp tổ chức tín dụng tiếp tục tăng lãi suất và có biện pháp xử lý. Mặt bằng lãi suất đã hạ nhiệt đôi chút sau động thái này của NHNN.

3.     Kiểm soát đặc biệt SCB và cú sốc thị trường trái phiếu doanh nghiệp

Đầu tháng 10/2022, Tập đoàn An Đông và một số lãnh đạo Tập đoàn Vạn Thịnh Phát bị khởi tố điều tra về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, cụ thể là có hành vi gian dối trong việc phát hành, mua bán trái phiếu đã khiến người dân ồ ạt đi rút tiền khỏi SCB cũng như yêu cầu ngân hàng này mua lại trái phiếu do An Đông phát hành. Sự việc xảy ra khiến SCB rơi vào tình trạng khó khăn. Sau đó, ngay trong tháng 10/2022, NHNN đã tuyên bố đưa SCB vào diện kiểm soát bắt buộc.

Khi sự cố SCB và cuộc khủng hoảng trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp diễn ra, thanh khoản của hệ thống ngân hàng một số thời điểm có dấu hiệu căng thẳng cục bộ, đặc biệt là tại các ngân hàng nhỏ. Hệ thống giao dịch liên ngân hàng gần như đóng băng. Tuy nhiên, nhờ có sự bơm hút nhịp nhàng của NHNN sau đó, hệ thống đã vận hành trở lại.

Từ sự cố SCB – Vạn Thịnh Phát, nhiều chuyên gia cho rằng, sở hữu chéo trong lĩnh vực ngân hàng vẫn là vấn đề đáng lo nhất hiện nay.

Trong báo cáo gửi tới Quốc hội vào tháng 10/2022 về việc thực hiện Nghị quyết 62/2022/QH15 về hoạt động chất vấn và nghị quyết 632022/QH15 về kỳ họp thứ 3 Quốc hội thứ XV, Thống đốc NHNN thừa nhận, thực tế việc xử lý vấn đề sở hữu vượt mức quy định và sở hữu chéo vẫn rất khó khăn trong trường hợp cổ đông lớn và người có liên quan của cổ đông lớn cố tình che giấu, nhờ cá nhân/tổ chức khác đứng tên hộ số cổ phần sở hữu để lách quy định của pháp luật về sở hữu chéo/sở hữu vượt mức quy định. Việc này chỉ có thể được phát hiện và nhận diện thông qua điều tra, xác minh của cơ quan điều tra theo quy định của pháp luật.

4.    Nới room tín dụng vào phút cuối cùng

Nửa đầu năm 2022, tín dụng bật tăng mạnh trở lại do nhu cầu vốn tăng lên khi quay nghiệp quay trở lại sản xuất, kinh doanh sau đại dịch. Tín dụng 6 tháng đầu năm tăng 9,35% và 9 tháng tăng 11%, nhiều ngân hàng đã cạn sạch room tăng trưởng tín dụng.

Tuy nhiên, từ tháng 9/2022, căng thẳng lãi suất, tỷ giá, thanh khoản khiến NHNN vô cùng cẩn trọng với cấp thêm room tín dụng cho các ngân hàng. Thiếu room tín dụng cộng với thị trường trái phiếu doanh nghiệp đóng băng khiến doanh nghiệp khô hạn thanh khoản.

Mãi đến ngày 5/12, NHNN mới quyết định nới room tín dụng thêm khoảng 1,5-2% cho toàn hệ thống các TCTD. Nguyên tắc điều chỉnh tăng chỉ tiêu tín dụng cho các TCTD theo hướng, các TCTD có thanh khoản tốt hơn, lãi suất thấp hơn sẽ được tăng trưởng tín dụng cao hơn. Lý do đến tận tháng 12/2022 mới nới room, theo lý giải của NHNN, là do điều kiện vĩ mô, thanh khoản, tỷ giá… cho phép.

Tính tới 21/2022, tín dụng toàn nền kinh tế mới tăng gần 13%, thấp hơn hạn mức tín dụng cho phép.

5.    Chuyển giao bắt buộc hàng loạt ngân hàng yếu, kéo dài Nghị quyết 42

Năm 2022 cũng là năm đánh dấu nhiều đột phá trong tái cơ cấu ngân hàng, bao gồm phương án xử lý 4 ngân hàng yếu kém. 

Cụ thể, trong năm 2022, đã có 3 ngân hàng lớn trình cổ đông thông qua phương án nhận chuyển giao bắt buộc ngân hàng yếu kém, bao gồm Vietcombank, MB, HDBank. Một ngân hàng khác cũng đang trong tiến trình làm việc với NHNN về nhận chuyển giao bắt buộc ngân hàng yếu kém là VPBank. Danh tính các ngân hàng yếu kém được nhận chuyển giao bắt buộc lần lượt là: CB, OceanBank, DongABank và GPBank.

Như vậy, sau nhiều năm bế tắc, việc xử lý 3 ngân hàng 0 đồng và ngân hàng bị kiểm soát đặc biệt DongABank đã tìm thấy lối ra, tạo điều kiện cho NHNN hoàn thành đề án tái cơ cấu ngân hàng giai đoạn 2011-2015.

Cũng về tái cơ cấu hệ thống, năm 2022, Quốc hội đã thống nhất kéo dài thời hạn áp dụng toàn bộ quy định của Nghị quyết số 42 từ ngày 15/8/2022 đến hết ngày 31/12/2023. Quốc hội cũng giao Chính phủ nghiên cứu, đề xuất luật hóa các quy định về xử lý nợ xấu, tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu cùng với việc rà soát, sửa đổi, bổ sung Luật Các tổ chức tín dụng; trình Quốc hội xem xét chậm nhất tại Kỳ họp thứ 5 (tháng 5/2023).

Về tái cơ cấu hệ thống ngân hàng giai đoạn tới, ngày 8/6/2022, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025”.

Giá vàng đã tăng trong những phiên giao dịch đầu năm nay nhờ lợi suất trái phiếu Mỹ neo ở mức thấp, trong khi các nhà đầu tư đánh giá triển vọng đối với các đợt nâng lãi suất khác từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).

Vàng đã đạt mức cao nhất trong vòng 6 tháng qua. Nhu cầu trú ẩn an toàn được đề cao trong những ngày đầu năm mới cùng với lực mua kỹ thuật trong bối cảnh các biểu đồ tăng giá.

Giới phân tích cho rằng, với một nền kinh tế có thể rơi vào suy thoái, sự không chắc chắn về lộ trình tăng lãi suất của Fed và rủi ro địa chính trị, các nhà đầu tư vẫn thận trọng một chút và vàng có vẻ là tài sản khá hấp dẫn.

Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Mỹ giảm xuống gần mức thấp nhất trong một tuần, làm giảm chi phí cơ hội của việc nắm giữ tài sản không sinh lãi như vàng.

Vàng đang được hưởng lợi từ sự lo ngại rủi ro tăng cao của các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán về tăng trưởng kinh tế suy yếu vào năm 2023 đối với các nước công nghiệp lớn.

Trong khi đó, USD tăng mạnh so với các đồng tiền khác, kìm hãm đà tăng của kim loại quý vì nó khiến kim loại quý trở nên đắt đỏ hơn đối với người mua ở thị trường nước ngoài. Chỉ số USD Index, thước đo sức mạnh của đồng bạc xanh tăng lên trên 104 điểm.

Tuy nhiên, giới đầu tư kỳ vọng Ngân hàng Trung ương Mỹ đang xem xét giảm tốc độ nâng lãi suất và kết thúc chu kỳ tăng lãi suất ở mức thấp hơn, thì sẽ có khả năng giá vàng tăng thêm nữa.

Mặc dù vàng được coi là một hàng rào chống lại sự không chắc chắn của nền kinh tế, nhưng nó có xu hướng giảm sức hấp dẫn trong môi trường lãi suất cao.

Thế nhưng, giới quan sát nhận định xu hướng chung đối với giá vàng là tích cực. Bất kỳ sự sụt giảm nào của giá kim loại quý này nên được xem là cơ hội mua vì giá vàng giao ngay có thể tăng lên mức 1.865 – 1.890 USD/ounce một khi giá được duy trì trên mức 1.820 USD/ounce.

Đối với thị trường vàng trong nước, trong phiên sáng nay, giá vàng miếng SJC ở mức 66,35- 67,15 triệu đồng/lượng (mua-bán), giảm nhẹ 100.000 đồng/lượng ở chiều bán so với phiên hôm qua. Chênh lệch giữa giá mua và bán gần 1 triệu đồng/lượng.

Tuy nhiên, điều đáng chú ý là quy đổi giá vàng trong nước đang duy trì ở mức cao hơn thế giới gần 14,5 triệu đồng/lượng (tính theo tỷ giá ngân hàng, chưa bao gồm thuế, phí), nên mua vàng trong nước rủi ro cao. 

Sáng nay, tỷ giá trung tâm được Ngân hàng Nhà nước công bố ở mức 23.603 đồng/USD, giảm 3 đồng so với mức niêm yết đầu tuần. Tỷ giá mua bán tham khảo được Sở giao dịch Ngân hàng Nhà nước duy trì ở mức 23.450 – 24.780 đồng/USD.

Với biên độ 5%, hiện tỷ giá USD các ngân hàng thương mại được phép giao dịch là từ 22.423 – 24.783 đồng/USD. Vietcombank mua vào còn 23.340 đồng/USD và bán ra 23.690 đồng/USD, giảm 70 đồng so với hôm qua. 

Sau khi biên bản họp tháng 12 của Fed (ngày 13 – 14/12/2022) trong ngày 4/1, Ngân hàng Trung ương Mỹ đưa ra thông điệp, họ đã đạt được tiến bộ đáng kể trong năm 2022 trong việc tăng lãi suất đủ để giảm lạm phát nên sẽ cân nhắc trong việc giảm tốc độ tăng lãi suất USD.

Giới phân tích nhận định, giá vàng đang triển vọng, dù biên bản của Fed nêu rõ rằng lãi suất sẽ tiếp tục tăng và sẽ không có đợt giảm lãi suất nào vào năm 2023.

Thêm vào đó, USD giảm khiến vàng trở nên rẻ hơn đối với các nhà đầu tư nước ngoài, cho dù lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Mỹ cao.

Chỉ số USD Index, thước đo sức mạnh của đồng bạc xanh so với các đồng tiền đối thủ trong rổ tiền tệ, giảmxuống 104 điểm.

Trong khi đó, các quỹ Fed Future tiếp tục đặt cược rằng ngân hàng trung ương sẽ tăng lãi suất thêm một nửa điểm phần trăm trong những tháng tới trước khi tạm dừng lãi suất chỉ ở mức 5%.

Đề cập triển vọng giá vàng trong năm 2023, các chuyên gia tài chính cho rằng, cấu trúc giá vàng tổng thể cho thấy một xu hướng tích cực khi bước sang năm 2023.

Mức giá tạo động lực cho giá vàng tăng đến 1.970 USD/ounce trên thị trường quốc tế và sau đó có thể đạt ngưỡng 2.300 USD/ounce.

Bank of America là một trong số những ngân hàng lạc quan nhất về vàng và triển vọng của nó trong năm 2023. Ngân hàng này đưa ra dự báo, kim loại màu vàng sẽ chạm 2.000 USD/ounce.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cũng khuyên các nhà đầu tư hạn chế chạy theo đà tăng của giá vàng và chỉ nên mua vào khi giá điều chỉnh giảm.

Dữ liệu hôm qua cho thấy chi tiêu xây dựng của Mỹ bất ngờ tăng trở lại vào tháng 11 chủ yếu do các lĩnh vực phi nhà ở, trong khi hoạt động xây dựng nhà riêng tiếp tục bị cản trở bởi lãi suất thế chấp tăng cao.

Giá vàng khởi đầu năm 2023 bằng việc chạm mức cao nhất trong hơn 6 tháng khi lợi tức trái phiếu kho bạc Mỹ giảm, trong bối cảnh các nhà đầu tư đánh giá triển vọng tăng lãi suất của Fed, vốn đóng vai trò như một cơn gió ngược đáng kể đối với vàng thỏi trong suốt năm 2022.

Đối với thị trường vàng trong nước, trong phiên sáng nay, giá vàng miếng SJC ở mức 66,4- 67,2 triệu đồng/lượng (mua-bán), tăng nhẹ 100.000 đồng/lượng ở chiều bán so với phiên hôm qua. Chênh lệch giữa giá mua và bán gần 1 triệu đồng/lượng.

Tuy nhiên, điều đáng chú ý là quy đổi giá vàng trong nước đang duy trì ở mức cao hơn thế giới hơn 14 triệu đồng/lượng (tính theo tỷ giá ngân hàng, chưa bao gồm thuế, phí), nên mua vàng trong nước rủi ro cao. 

Sáng nay, tỷ giá trung tâm được Ngân hàng Nhà nước công bố ở mức 23.603 đồng/USD, không đổi so với phiên hôm qua. Tỷ giá mua bán tham khảo được Sở giao dịch Ngân hàng Nhà nước duy trì ở mức 23.450 – 24.780 đồng/USD.

Với biên độ 5%, hiện tỷ giá USD các ngân hàng thương mại được phép giao dịch là từ 22.423 – 24.783 đồng/USD. Giá mua USD tại Vietcombank ở mức 23.330 – 23.360 đồng, bán ra 23.680 đồng, giảm 10 đồng so với hôm qua. 

Khó khăn trong thương mại là rủi ro lớn nhất đối với tăng trưởng

Ba ngày trước thềm năm mới 2023, Việt Nam là quốc gia đầu tiên ở châu Á công bố số liệu năm 2022 với những con số ấn tượng cho một năm đầy thách thức. Kinh tế Việt Nam trong Quý 4 tăng trưởng 5,9% so với cùng kỳ năm trước (Bảng 2), hơi thấp so với mức kỳ vọng của HSBC là 6,2% nhưng cao hơn dự báo của thị trường là 4,6%. Kết quả này đưa tăng trưởng của cả năm 2022 lên 8,0%, gần như tương đương với dự báo của chúng tôi là 8,1%, đánh dấu mức tăng trưởng cao nhất của Việt Nam kể từ năm 1997. Việt Nam nhiều khả năng dễ dàng lại lọt vào nhóm các nước tăng trưởng vượt trội của châu Á lần nữa, có thể chỉ sau Malaysia (HSBC: 8,4%) theo dự báo của chúng tôi. Mặc dù vậy, Việt Nam không nên ngủ quên trên chiến thắng vì ẩn dưới con số tăng trưởng đẹp đẽ này là những rủi ro tiềm ẩn đối với tăng trưởng của năm 2023.

Việt Nam có một vài lợi thế trong nghịch cảnh bao gồm sự phục hồi ổn định của nhu cầu trong nước và có thể đón cú hích khi thị trường Trung Quốc mở cửa. Tuy nhiên, rủi ro lớn nhất đối với tăng trưởng chính là những khó khăn trong thương mại.

Nhu cầu trong nước phục hồi ổn định thúc đẩy phát triển dịch vụ mạnh mẽ trong quý IV, tương tự quý III. Doanh thu bán lẻ tiếp tục tăng khoảng 13% so với cùng kỳ năm trước. Nhờ thị trường lao động được cải thiện, tiêu dùng cá nhân của Việt Nam đã lấy lại tốc độ như thời trước đại dịch là khoảng 7%. Mặc dù vậy, những dấu hiệu ban đầu đang cho thấy những yếu tố thuận lợi trong nước đang giảm dần với đà tăng trưởng của tháng 12 giảm nhẹ. Một phần nguyên nhân dẫn tới sự suy yếu này là do tốc độ phục hồi chậm của ngành du lịch.

Sự phục hồi của ngành du lịch Việt Nam đã và đang chậm so với các nước khác trong khu vực. Trong năm 2022, Việt Nam đón khoảng 3,6 triệu lượt khách, đạt 70% chỉ tiêu đặt ra từ đầu năm. Tuy nhiên, mức này chỉ bằng 20% so với năm 2019, thấp hơn mức 28% của Singapore (5 triệu lượt khách trong tháng 11) và mức 25% của Thái Lan (hơn 11 triệu lượt khách theo các quan chức). Mặc dù không quá phụ thuộc vào du lịch như Thái Lan, khối phân tích của HSBC cho rằng Việt Nam không thể xem nhẹ tầm quan trọng của ngành này đối với thị trường việc làm trong nước. Khoảng 25% lực lượng lao động làm việc trong các ngành liên quan đến ăn uống và lưu trú và đặc biệt, thị trường việc làm phi chính thức của Việt Nam còn chịu ảnh hưởng nhiều hơn từ du lịch.

Trung Quốc mở cửa trở lại kể từ ngày 8/1 có thể là cú hích cần thiết cho du lịch Việt Nam. Cũng giống như Thái Lan, nguồn khách du lịch lớn nhất của Việt Nam chủ yếu đến từ Trung Quốc đại lục với tỷ trọng là 30%. Thêm nữa, Việt nam đang cân nhắc các biện pháp để giúp đạt được mục tiêu thu hút 8 triệu du khách. Ví dụ như các quan chức đang kêu gọi kéo dài thời gian miễn thị thực cho khách nước ngoài lên 30 ngày và triển khai thị thực điện tử (e-visa) cho công dân tất cả các nước. Hiện tại, Việt Nam mới chỉ miễn thị thực cho du khách đến từ 24 nước với thời hạn lưu trú 15 ngày, chủ yếu là các quốc gia thuộc tổ chức Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD – Organization for Economic Cooperation and Development) và ASEAN, trong khi Malaysia miễn thị thực cho 162 quốc gia, Philippines miễn thị thực cho 157 quốc gia và Thái Lan miễn thị thực cho 65 quốc gia.

Tuy nhiên, rủi ro lớn nhất đối với tăng trưởng theo HSBC chính là những khó khăn trong thương mại. Sản lượng sản xuất chỉ tăng có 3% so với cùng kỳ năm trước là một bất ngờ nhỏ trong báo cáo về GDP quý IV. Tình hình sản xuất có phần ảm đạm của Việt Nam là hình ảnh phản chiếu của lĩnh vực bên ngoài đang yếu đi bởi Việt Nam đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi nhu cầu của nhiều nước châu Âu hay Mỹ. Xuất khẩu sụt giảm 14% trong tháng 12 so với cùng kỳ năm trước, sự suy yếu diễn ra trên diện rộng ở các ngành hàng chính, đặc biệt là điện tử.

Xuất khẩu sụt giảm 14,0% trong tháng 12 so với cùng kỳ năm trước, sự suy yếu diễn ra trên diện rộng ở các ngành hàng chính, đặc biệt là điện tử

“Điều này có thể được hiểu là Việt nam đang ở thế “đứng mũi chịu sào” bị ảnh hưởng từ chu kỳ công nghệ toàn cầu đang “hạ nhiệt” với bản chất hoạt động sản xuất hàng điện tử đòi hỏi nhập khẩu nhiều. Thật vậy, triển vọng sản xuất của Việt Nam đang bắt đầu nhìn thấy thách thức với bằng chứng là chỉ số PMI mới nhất tiếp tục lao dốc xuống 46,4 trong tháng 12, mức thấp nhất trong vòng 1,5 năm qua”, khối phân tích HSBC nhận định.

Dự báo VND nhiều khả năng sẽ hồi phục từ từ, lãi suất điều hành tăng thêm 1%

Tình hình xuất khẩu chậm lại và nhập khẩu năng lượng tăng cao kéo mức thặng dư thương mại thấp, chỉ đạt 4,1 tỷ USD (1% GDP) trong năm 2022. Dữ liệu cán cân thanh toán của cả năm chưa được công bố, nhưng HSBC dự báo mức thặng dư thương mại thấp này nhiều khả năng sẽ không bù đắp được cho thâm hụt trong thu nhập chính và dịch vụ.

Vì vậy, tổ chức này cho rằng Việt Nam nhiều khả năng sẽ chứng kiến thâm hụt nhẹ tài khoản vãng lai năm thứ hai liên tiếp, khả năng rơi vào khoảng 1,4% GDP, ảnh hưởng đến tốc độ phục hồi đồng VND. Đồng VND đã chịu áp lực giảm giá lớn trước đồng USD mạnh, khiến tài khoản vãng lai suy yếu và làm suy giảm lợi thế về chênh lệch lợi suất. Để bảo vệ đồng nội tệ, các nhà chức trách đã bán bớt ngoại tệ dự trữ, dự trữ ngoại tệ vốn đã giảm mạnh 20% tính tới quý III/2022 so với thời điểm đạt đỉnh vào cuối năm 2021. Tuy nhiên, việc điều chỉnh tỷ giá đồng USD gần đây cùng với thanh khoản USD được cải thiện đã giúp đồng VND bớt áp lực hơn một chút. Mặc dù vậy, HSBC cho rằng việc tăng giá đồng VND (tương ứng tỷ giá USD/VND giảm) nhiều khả năng sẽ là một quá trình từ từ từng bước một.

Trong khi lạm phát chính của năm đã tương đối thấp ở mức 3,2%, Việt Nam tiếp tục chứng kiến áp lực lạm phát mạnh lên. Tháng 12 là tháng thứ ba liên tiếp lạm phát vượt mức trần 4% của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam. Không chỉ lạm phát cơ bản tăng lên 5% so với cùng kỳ năm trước mà Việt Nam còn chứng kiến giá nguyên liệu thô tăng lên. Điều này có nghĩa là NHNN nhiều khả năng sẽ tiếp tục chu kỳ thắt chặt.

HSBC kỳ vọng NHNN thắt chặt tiền tệ chậm lại khi Fed được dự báo sẽ giảm tốc và biến động ngoại tệ được xoa dịu, chu kỳ tăng lãi suất sẽ còn tiếp tục. Tổ chức này dự báo NHNN sẽ nâng lãi suất  50 điểm cơ sở trong quý I/2023 và quý II/2023. Theo dự báo này, lãi suất tái cấp vốn sẽ tăng từ 6%  lên 7,% vào giữa năm 2023.

Đánh giá về vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, FDI vững vàng tiếp tục là mỏ neo vững chãi cho thương mại của Việt Nam mặc dù triển vọng ngắn hạ vẫn còn thách thức. Một nguyên nhân là những gã khổng lồ ngành công nghệ truyền thống như Samsung và LG đã công bố kế hoạch tiếp tục mở rộng với mức đầu tư trị giá 2 tỷ USD từ Samsung và 4 tỷ USD từ LG nhằm củng cố chuỗi cung ứng ở Việt Nam.

Apple được cho rằng sẽ bắt đầu sản xuất máy tính MacBooks ở Việt Nam từ giữa năm 2023. Quyết định này không hẳn gây ngạc nhiên vì nhà cung cấp Foxconn của Apple đã thuê 50,5ha đất ở Bắc Giang vào tháng 8 năm ngoái, dự kiến để làm dự án mới có tổng đầu tư trị giá 300 triệu USD. Tất cả những diễn biến này đều cho thấy Việt Nam vẫn là điểm đến hấp dẫn ở ASEAN đối với nhà đầu tư nước ngoài.

Báo cáo của viện nghiên cứu ADP cho thấy, số việc làm trong khu vực tư nhân tăng mạnh thêm 807 nghìn việc làm trong tháng 12/2022, cao hơn nhiều so với mức dự báo 400 nghìn việc làm. Trong tháng 11/2022, con số tăng là 505 nghìn việc làm.

Thông tin này ngay lập tức khiến giới đầu tư nghiêng về khả năng Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) có thêm cơ sở để thắt chặt chính sách tiền tệ, trong đó có khả năng đẩy mạnh việc giảm mua trái phiếu và tăng lãi suất. Đây là thông tin tích cực đối với USD. 

USD ghi nhận thêm một phiên lên giá sau công bố dữ liệu PMI sản xuất của Mỹ trong tháng 12 vừa qua. USD Index, thước đo sức mạnh của đồng bạc xanh so với các đồng tiền chủ chốt khác tăng trên mức 105 điểm.

Giới phân tích tài chính cho rằng, sức khỏe đồng đôla Mỹ tăng mạnh và khả năng Fed sẽ nâng lãi suất trong tháng 3/2023 sẽ tạo áp lực lên giá mặt hàng kim quý vàng.

Tuy nhiên, trước bối cảnh suy thoái kinh tế toàn cầu, nhu cầu trú ẩn an toàn trong thời gian tới, đồng thời các ngân hàng trung ương sẽ mua vàng hơn.

Dự báo giá vàng trong ngắn hạn có thể quanh mức 1.820 USD/ounce, nhưng trong trung và dài hạn sẽ đạt mức cao kỷ lục mới với mốc trên 2.000 USD/ounce.

Đánh gái về triển vọng giá vàng trong năm 2023, các chuyên gia tài chính cho rằng, cấu trúc giá vàng tổng thể cho thấy một xu hướng tích cực khi bước sang năm 2023.

Mức giá tạo động lực cho giá vàng tăng đến 1.970 USD/ounce trên thị trường quốc tế và sau đó có thể đạt ngưỡng 2.300 USD/ounce. Bank of America là một trong số những ngân hàng lạc quan nhất về vàng và triển vọng của nó trong năm 2023. Ngân hàng này đưa ra dự báo, kim loại màu vàng sẽ chạm 2.000 USD/ounce.

Nhưng nếu chỉ số USD mạnh hơn đang gây áp lực lên vàng. Đồng thời, Fed sẽ tiếp tục duy trì lập trường diều hâu lâu hơn khi thị trường lao động tiếp tục mạnh mẽ. Nhiều chuyên gia cũng khuyên các nhà đầu tư hạn chế chạy theo đà tăng của giá vàng và chỉ nên mua vào khi giá điều chỉnh giảm.

Đối với thị trường vàng trong nước, trong phiên sáng nay, giá vàng miếng SJC ở mức 66,1- 66,9 triệu đồng/lượng (mua-bán), giảm 300.000 đồng/lượng ở chiều bán so với phiên hôm qua. Chênh lệch giữa giá mua và bán gần 1 triệu đồng/lượng.

Tuy nhiên, điều đáng chú ý là quy đổi giá vàng trong nước đang duy trì ở mức cao hơn thế giới hơn 14 triệu đồng/lượng (tính theo tỷ giá ngân hàng, chưa bao gồm thuế, phí), nên mua vàng trong nước rủi ro cao. 

Chính mức chênh lệch giữa vàng trong nước và quốc tế khá cao đã tạo cơ hội cho nạn vàng lậu “chảy” vào Việt Nam. Buôn lậu vàng hiện được coi là siêu lợi nhuận bởi chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới có thời điểm lên đến gần 20 triệu đồng mỗi lượng. 

Theo Hội đồng Vàng thế giới, trung bình mỗi năm Việt Nam tiêu thụ khoảng 20 tấn vàng trang sức, mỹ nghệ. Điều này cho thấy lượng vàng nguyên liệu để sản xuất vàng trang sức, trong đó có nhẫn trơn 24K là không hề nhỏ.

Trong khi vàng nguyên liệu trên thị trường hiện chủ yếu từ mua đi bán lại và mua trôi nổi trên thị trường, trong đó có vàng nhập lậu và đã bị công an bắt giữ nhiều vụ.

Sáng nay, Ngân hàng Nhà nước tăng nhẹ tỷ giá trung tâm 2 đồng, lên 23.605 đồng/USD. Vietcombank mua vào 23.300 – 23.330 đồng, bán ra 23.650 đồng/USD.

Triển vọng giá vàng trong 2023

Sở dĩ giá vàng tăng nhờ sức khỏe đồng đô la Mỹ giảm, giúp vàng trở nên hấp dẫn hơn đối với người mua bằng ngoại tệ khác. Chỉ số USD Index, thước đo sức mạnh của đồng bạc xanh so với các đồng tiền đối thủ trong rổ tiền tệ, giảm xuống dưới 104 điểm.

Đồng thời, dữ liệu vĩ mô mới nhất từ ​​Mỹ đã kéo vàng trở lại mức cao nhất trong 6 tháng sau khi nền kinh tế và việc làm của Mỹ có dấu hiệu hạ nhiệt. 

Tốc độ tăng trưởng việc làm của Mỹ chậm lại một cách khiêm tốn trong tháng 12, với bảng lương phi nông nghiệp của Mỹ tăng 223.000 vào tháng trước. Dữ liệu tháng 11 đã được sửa đổi giảm xuống còn 256.000 việc làm được tạo ra. 

Tỷ lệ thất nghiệp tại Mỹ cũng giảm từ mức 3,6% của tháng 11 xuống còn 3,5% trong tháng 12, tích cực hơn nhiều so với dự báo ở mức 3,7%.

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cho rằng, lạm phát vẫn ở mức cao, nguyên nhân chính đến từ sự mất cung cầu hàng hóa trên thị trường. Mục tiêu lạm phát của Fed vẫn hướng đến mức 2%, gia tăng việc làm trong dài hạn.

Động thái thắt chặt chính sách tiền tệ của Fed ảnh hưởng lên hoạt động kinh tế và lạm phát và chính ảnh hưởng này sẽ xác định độ tăng lãi suất của Fed trong tương lai.

Cuối cùng, thu nhập bình quân đầu người tại Mỹ tăng 0,3% trong tháng 12, yếu hơn so với dự báo tăng 0,4% như kết quả đạt được ở tháng 11. Trong tuần này, thị trường chờ đợi thông tin quan trọng về lạm phát tại Mỹ (CPI) được công bố.

Ngoài ra, lĩnh vực dịch vụ của Mỹ đã giảm lần đầu tiên sau 30 tháng vào tháng 12, với chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) ngành dịch vụ đạt mức 49,6%. Mức giảm 6,9 điểm phần trăm gây bất ngờ cho thị trường khi các chuyên gia trước đó dự đoán chỉ số đạt 55%.

Vàng bắt đầu có dấu hiệu của một mô hình tăng giá vào quý IV/2022 nhờ kỳ vọng Fed sẽ thay đổi lập trường tăng lãi suất cơ bản đồng USD trong năm 2023.

Mục tiêu tiếp theo mà vàng được giới phân tích kỳ vọng, cần vượt qua là khoảng 1.900 USD/ounce, thấp hơn 61,8% kể từ mức cao nhất vào tháng 3 năm ngoái – đạt gần 2.070 USD/ounce. 

Bank of America dự báo, giá vàng sẽ chạm đáy vào đầu năm 2023 trước khi đạt mức trung bình 2.000 USD/ounce trong quý III và quý IV do Ngân hàng Trung ương Mỹ giảm nhanh tốc độ tăng lãi suất.

Đồng thời, các chuyên gia của Bank of America cũng chỉ ra nhu cầu vàng tăng lên từ các ngân hàng trung ương toàn cầu, vốn đã mua 399 tấn kim loại quý trong quý 3/2022, theo Hội đồng Vàng Thế giới. Con số này tăng 341% so với cùng kỳ năm trước đó và đánh dấu mức kỷ lục hàng quý.

Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập, Iraq, Uzbekistan và Qatar nằm trong số những ngân hàng trung ương mua nhiều nhất trong giai đoạn đó, với lý do mà ANZ chỉ ra rằng đồng nội tệ mất giá, vỡ nợ và tình hình địa chính trị xấu đi.

Nhưng hiện thị trường đang đặt cược vào triển vọng nhu cầu vàng của Trung Quốc sẽ tăng cao hơn, bất chấp tình hình lợi suất trái phiếu tăng.

Tuy nhiên, theo Commonwealth Bank, trong khi vàng có lịch sử giữ mối quan hệ nghịch đảo với cả USD và lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ thì mối liên hệ của kim loại này với lợi suất thực trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Mỹ theo truyền thống là mối quan hệ mạnh mẽ hơn đối với cả 2 tài sản này.

Trên thực tế, giá vàng đã tăng mạnh ngay từ những ngày đầu năm 2023, khi USD lao dốc sau khi một số dữ liệu kinh tế của Mỹ củng cố kỳ vọng về việc Fed sẽ giảm tốc độ thắt chặt tiền tệ và ngược lại.

Rủi ro khi mua vàng trong nước

Đối với thị trường vàng trong nước, trong phiên sáng nay, giá vàng miếng SJC ở mức 66,4- 67,2 triệu đồng/lượng (mua-bán), tăng 300.000 đồng/lượng so với phiên cuối tuần. Chênh lệch giữa giá mua và bán gần 1 triệu đồng/lượng.

Tuy nhiên, điều đáng chú ý là quy đổi giá vàng trong nước đang duy trì ở mức cao hơn thế giới gần 14 triệu đồng/lượng (tính theo tỷ giá ngân hàng, chưa bao gồm thuế, phí), nên mua vàng trong nước rủi ro cao. Vả lại, cung vàng miếng thương hiệu SJC trong nước hạn chế kể từ khi Nghị định 24 của Chính phủ về quản lý thị trường vàng đến nay.

Chính mức chênh lệch giữa vàng trong nước và quốc tế khá cao đã tạo cơ hội cho nạn vàng lậu “chảy” vào Việt Nam. Buôn lậu vàng hiện được coi là siêu lợi nhuận bởi chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới có thời điểm lên đến gần 20 triệu đồng mỗi lượng. 

Theo Hội đồng Vàng thế giới, trung bình mỗi năm Việt Nam tiêu thụ khoảng 20 tấn vàng trang sức, mỹ nghệ. Điều này cho thấy lượng vàng nguyên liệu để sản xuất vàng trang sức, trong đó có nhẫn trơn 24K là không hề nhỏ.

Trong khi vàng nguyên liệu trên thị trường hiện chủ yếu từ mua đi bán lại và mua trôi nổi trên thị trường, trong đó có vàng nhập lậu và đã bị công an bắt giữ nhiều vụ.

Kết quả từ báo cáo Wealth Expectancy 2022 của Ngân hàng Standard Chartered cho thấy, trong năm nay, vàng tiếp tục là kênh đầu tư được nhiều nhà đầu tư Việt Nam quan tâm, với 57% cho biết họ đầu tư vào vàng do tình hình lạm phát, ngoài ra để đối phó với lạm phát của 2022, 49% nhà đầu tư quan tâm đến cổ phiếu giá trị và 44% quan tâm đến trái phiếu.

Trước đó, thông tin đưa ra từ Hội đồng Vàng thế giới (WGC) cũng cho thấy, tại thị trường Việt Nam, từ 3,3 tấn trong quý III/2021, nhu cầu tiêu thụ vàng nhìn chung đạt 12 tấn trong quý III/2022, tăng 264% so với cùng kỳ năm 2021.

Tổng nhu cầu vàng thỏi và xu vàng cho thấy, mức tăng trưởng tương tự khi tăng từ 2,4 tấn ở quý III/2021 lên 8,5 tấn trong quý III/2022, tương ứng tăng 254%. Nhu cầu vàng trang sức tăng từ 0,9 tấn trong quý III/2021 lên 3,5 tấn trong quý III/2022, tương ứng tăng 290%.

Sáng nay, Ngân hàng Nhà nước tăng nhẹ tỷ giá trung tâm 2 đồng, lên 23.605 VND/USD, không đổi so với phiên cuối tuần. Tỷ giá tham khảo tại Sở giao dịch Ngân hàng Nhà nước được niêm yết 23.450-24.780 VND/USD (mua -bán).

Còn tại ngân hàng Vietcombank mua vào 23.290 – 23.320 đồng, bán ra 23.640 VND/USD, giảm khoảng 10 VND/USD so với cuối tuần qua.

USD giảm xuống gần mức thấp nhất trong 7 tháng, khiến vàng rẻ hơn đối với người mua ở nước ngoài. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Mỹ chạm mức thấp nhất trong 3 tuần cũng hỗ trợ thị trường kim loại quý. 

Chỉ số USD – Index, thước đo sức mạnh của đồng bạc xanh so với các đồng tiền chủ chốt khác hiện ở mức 103,2 điểm sáng nay, 10/1/2023. 

Giới phân tích tài chính đưa ra nhận định, lãi suất USD có vẻ như sẽ tiếp tục cao hơn. Nhưng lãi suất có giới hạn về những gì nó có thể làm và thị trường đang định giá điều đó.

Các thị trường tiền tệ đặc cược 75% khả năng Fed sẽ tăng 25 điểm cơ bản tại cuộc họp chính sách tháng 2/2023, với lãi suất cuối kỳ dự kiến ​​chỉ dưới 5% vào tháng 6.

Lãi suất cao hơn làm giảm sức hấp dẫn của vàng, vốn được coi như một công cụ phòng ngừa lạm phát, vì nó làm tăng chi phí cơ hội của việc nắm giữ tài sản không sinh lãi.

Tuy nhiên, mặt hàng kim quý vàng đã có nhiều phiên tăng điểm trong những ngày đầu năm 2023. Giá vàng có thời điểm gần chạm mức 1.900 USD/ounce khi Trung Quốc cho biết đã mua 30 tấn trong tháng 12.2022. Việc Trung Quốc mở cửa đã khiến thị trường vàng lạc quan hơn.

Mục tiêu tiếp theo mà vàng được giới phân tích kỳ vọng, cần vượt qua là khoảng 1.900 USD/ounce, thấp hơn 61,8% kể từ mức cao nhất vào tháng 3 năm ngoái – đạt gần 2.070 USD/ounce. 

Bank of America dự báo, giá vàng sẽ chạm đáy vào đầu năm 2023 trước khi đạt mức trung bình 2.000 USD/ounce trong quý III và quý IV do Ngân hàng Trung ương Mỹ giảm nhanh tốc độ tăng lãi suất.

Đồng thời, các chuyên gia của Bank of America cũng chỉ ra nhu cầu vàng tăng lên từ các ngân hàng trung ương toàn cầu, vốn đã mua 399 tấn kim loại quý trong quý III/2022, theo Hội đồng Vàng Thế giới. Con số này tăng 341% so với cùng kỳ năm trước đó và đánh dấu mức kỷ lục hàng quý.

Đối với thị trường vàng trong nước, trong phiên sáng nay, giá vàng miếng SJC ở mức 65,9- 66,7 triệu đồng/lượng (mua-bán), giảm nhẹ so với phiên cuối tuần. Chênh lệch giữa giá mua và bán gần 1 triệu đồng/lượng.

Tuy nhiên, điều đáng chú ý là quy đổi giá vàng trong nước đang duy trì ở mức cao hơn thế giới gần 14 triệu đồng/lượng (tính theo tỷ giá ngân hàng, chưa bao gồm thuế, phí), nên mua vàng trong nước rủi ro cao. Vả lại, cung vàng miếng thương hiệu SJC trong nước hạn chế kể từ khi Nghị định 24 của Chính phủ về quản lý thị trường vàng đến nay.

Chính mức chênh lệch giữa vàng trong nước và quốc tế khá cao đã tạo cơ hội cho nạn vàng lậu “chảy” vào Việt Nam. Buôn lậu vàng hiện được coi là siêu lợi nhuận bởi chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới có thời điểm lên đến gần 20 triệu đồng mỗi lượng. 

Sáng nay, tỷ giá trung tâm do Ngân hàng Nhà nước công bố 23.603 đồng, giảm 2 đồng so với hôm qua. Tương tự, giá USD tại các ngân hàng thương mại cũng đồng loạt đi xuống như Vietcombank giảm 20 đồng khi còn mua vào 23.270 đồng/USD và bán ra 23.620 đồng/USD.

Thực tế cho thấy, giá vàng đã có nhiều phiên tăng mạnh trong những ngày đầu năm 2023 và có thời điểm đạt 1.900 USD/ounce, neo gần đỉnh 8 tháng khi sức khỏe USD vẫn ở mức thấp và triển vọng những đợt nâng lãi suất ở Mỹ sẽ chậm lại sau khi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) ông Jerome Powell không đưa ra được những thông tin rõ ràng hơn về lộ trình thắt chặt tiền tệ.

Chỉ số USD – Index, thước đo sức mạnh của đồng bạc xanh so với các đồng tiền chủ chốt khác hiện đã giảm và chỉ ở quanh mức hơn 103 điểm. 

Sức khỏe của đồng bạc xanh đang có xu hướng giảm khi những người tham gia thị trường đang chờ đợi liệu Fed có tăng lãi suất vượt quá 5% để kiềm chế lạm phát hay không, do tác động của việc tăng lãi suất mạnh vào năm ngoái đã bắt đầu xuất hiện.

Bước sang năm 2023, các nhà phân tích nhận thấy, giá vàng sẽ tăng mạnh nhờ vào chính sách xoay trục về lãi suất của Fed. Giới phân tích kỳ vọng, Fed tiếp tục giảm tốc độ tăng lãi suất ít nhất trong nửa đầu năm 2023. Theo kết quả khảo sát với 896 nhà đầu tư, 37,5% cho rằng, kênh đầu tư vàng sẽ áp đảo các kênh đầu tư khác trong năm 2023.

Vả lại, nếu lợi suất Chính phủ Mỹ có thể tiếp tục giảm hay không. Điều đó sẽ rất tích cực đối với kim loại quý. Thế nhưng, Chủ tịch Fed- ông Powell không bình luận về chính sách tiền tệ của Fed tại hội nghị ngân hàng trung ương ở Thụy Điển.

Thống đốc Fed Michelle Bowman cho biết Ngân hàng Trung ương Mỹ sẽ phải tăng lãi suất hơn nữa để chống lạm phát cao và điều đó có thể sẽ dẫn đến điều kiện thị trường việc làm yếu hơn.

Lãi suất cao làm giảm sức hấp dẫn của vàng, vốn được coi như một công cụ phòng ngừa lạm phát, đồng thời làm tăng chi phí cơ hội của việc nắm giữ tài sản không sinh lãi như kim loại quý. 

Tuy nhiên, thị trường đang theo dõi sự sụt giảm bất ngờ trong chỉ số CPI của Mỹ để hỗ trợ cho kỳ vọng Fed giảm tốc độ tăng lãi suất. Điều này có thể khiến vàng có xu hướng tăng giá. 

Tuần này, các nhà đầu tư chờ đợi Mỹ công bố chỉ số CPI cho tháng 12. Theo Cục Dự trữ Liên bang New York, lạm phát trong tháng 12 dự kiến ​​sẽ giảm xuống 6,5% từ mức cao nhất 9,1% trong tháng 6.

Theo Kitco, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc thông báo tăng dự trữ vàng thêm 30 tấn trong tháng 12. Trong tháng 11/2022, Trung Quốc cũng đã mua 32 tấn vàng. Dự trữ vàng của Trung Quốc hiện đạt tổng cộng 2.010 tấn.

Một số nhà phân tích cho rằng, động thái mua vàng của Trung Quốc khiến cho giá kim loại quý tăng, lên gần mức 1.900 USD/ounce. Trung Quốc đa dạng hoá tài sản từ USD sang vàng. Lượng vàng nắm giữ của nước này tăng khoảng 5,5 tỷ USD, lên mức 117,2 tỷ USD, tương đương hơn 5%, vào tháng 12/2022.

Trong dự báo triển vọng năm nay, công ty kim loại quý có trụ sở tại Thụy Sĩ dự đoán giá vàng đạt trung bình khoảng 1.880 USD/ounce trong năm nay.

Triển vọng được đưa ra khi giá vàng neo gần mức cao nhất trong 8 tháng và tiến gần hơn tới ngưỡng 1.900 USD/ounce. Thậm chí, mặt hàng kim quý vàng còn được dự báo sẽ có triển vọng tăng lên 2.000 USD/ounce năm nay. 

Đối với thị trường vàng trong nước, trong phiên sáng nay, giá vàng miếng SJC ở mức 66,25- 67,05 triệu đồng/lượng (mua-bán), tăng khoảng 100.000-200.000 đồng/lượng so với phiên cuối tuần. Chênh lệch giữa giá mua và bán gần 1 triệu đồng/lượng.

Tuy nhiên, điều đáng chú ý là quy đổi giá vàng trong nước đang duy trì ở mức cao hơn thế giới gần 14 triệu đồng/lượng (tính theo tỷ giá ngân hàng, chưa bao gồm thuế, phí), nên mua vàng trong nước rủi ro cao. Một phần nguyên nhân là do cung vàng miếng thương hiệu SJC trong nước hạn chế kể từ khi Nghị định 24 của Chính phủ về quản lý thị trường vàng đến nay.

Sáng nay, tỷ giá trung tâm do Ngân hàng Nhà nước công bố ở mức 23.604 đồng/USD, tăng 1 đồng so với mức niêm yết hôm qua. 
Tỷ giá mua bán tham khảo được Sở giao dịch Ngân hàng Nhà nước duy trì ở mức 23.450 – 24.780 đồng/USD. 

Với biên độ áp dụng biên độ 5%, hiện tỷ giá USD các ngân hàng thương mại được phép giao dịch là từ 22.424 – 24.784 đồng/USD. Ngân hàng Vietcombank công bố giá mua vào 23.260 đồng/USD và bán ra 23.610 đồng/USD, tiếp tục giảm 10 đồng so với ngày hôm trước. 

Mặt hàng kim quý vàng đã tăng mạnh sau khi dữ liệu cho thấy những tín hiệu hạ nhiệt của lạm phát tại Mỹ được công bố trong ngày 12/1. Có thể điều này thúc đẩy triển vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ chậm lại tiến trình nâng lãi suất.

Cụ thể, Bộ Lao động Mỹ cho biết, chỉ số giá tiêu dùng đã giảm 0,1% trong tháng 12/2022, sau khi tăng 0,1% trong tháng 11. Giá tiêu dùng của Mỹ tháng 12 tăng 6,5% so với cùng kỳ năm trước, phù hợp với dự đoán của thị trường, sau khi tăng 7,1% vào tháng trước đó. Lạm phát lõi cũng trùng với kỳ vọng, khi tăng 0,3% vào cuối năm trước. 

Báo cáo vừa công bố cho thấy chỉ số giá tiêu dùng của Mỹ trong tháng 12/2022 giảm 0,1% so với tháng trước đó và là mức giảm mạnh nhất kể từ tháng 4/2021. Tuy vậy, nếu so với cùng kỳ năm 2021, CPI tăng 6,5%, qua đó cho thấy áp lực chi phí cao kéo dài đang đè nặng lên các hộ gia đình.

Loại trừ giá thực phẩm và năng lượng, CPI lõi tăng 0,3% so với tháng trước đó và tăng 5,7% so với cùng kỳ năm 2021, cũng bằng với kỳ vọng. Đà giảm mạnh của giá xăng được cho là nguyên nhân chính dẫn tới sự suy yếu của CPI.

Giới phân tích tài chính đưa ra nhận định, trước chiều hướng CPI của Mỹ giảm, Fed có thể nâng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản vào tháng 2 trước khi tạm dừng và hạ lãi suất vào nửa cuối năm 2023. Vì thế, lợi suất thực và USD giảm đã hỗ trợ vàng, vì hai yếu tố cản trở chính đối với vàng trong suốt năm 2022 đang có dấu hiệu lắng xuống.

Chỉ số USD-Index, thước đo sức mạnh của đồng bạc xanh so với các đồng tiền đối thủ trong rổ tiền tệ giảm xuống 102 điểm so với mức đỉnh xác lập trong năm 2022 là trên 110 điểm. Đồng đôla Mỹ giảm xuống mức thấp nhất kể từ đầu tháng 6, khiến vàng trở nên hấp dẫn hơn đối với những người mua bằng ngoại tệ khác. 

Tuy nhiên, các quan chức của Fed vẫn nhấn mạnh rằng, trong khi các con số CPI đang đi đúng hướng, Ngân hàng Trung ương Mỹ vẫn giữ lập trường đưa lạm phát trở lại mức 2%. Fed thấy lãi suất tăng chậm hơn nhưng lâu hơn và có khả năng cao hơn.

Các nhà đầu tư đang định đặt cược khoảng 90% khả năng lãi suất tăng 25 điểm cơ bản lên khoảng 4,5% đến 4,75% tại cuộc họp tiếp theo của Fed. Còn các quan chức của Fed dự đoán lãi suất sẽ đạt mức 5% để kiểm soát lạm phát, vốn đã đạt đỉnh 9,1% vào tháng 6/2022.

Triển vọng được đưa ra khi giá vàng neo gần mức cao nhất trong 8 tháng và tiến gần hơn tới ngưỡng 1.900 USD/ounce. Thậm chí, mặt hàng kim quý vàng còn được dự báo sẽ có triển vọng tăng lên 2.000 USD/ounce năm nay. 

Đối với thị trường vàng trong nước, trong phiên sáng nay, giá vàng miếng SJC ở mức 66,3- 67,1 triệu đồng/lượng (mua-bán), tăng khoảng 100.000 – 200.000 đồng/lượng so với phiên hôm qua. Chênh lệch giữa giá mua và bán gần 1 triệu đồng/lượng.

Tuy nhiên, điều đáng chú ý là quy đổi giá vàng trong nước đang duy trì ở mức cao hơn thế giới hơn 13 triệu đồng/lượng (tính theo tỷ giá ngân hàng, chưa bao gồm thuế, phí), nên mua vàng trong nước rủi ro cao. Một phần nguyên nhân là do cung vàng miếng thương hiệu SJC trong nước hạn chế kể từ khi Nghị định 24 của Chính phủ về quản lý thị trường vàng đến nay.

Sáng nay, Ngân hàng Nhà nước giảm tỷ giá trung tâm 3 đồng, xuống còn 23.602 đồng/USD. Trên thị trường liên ngân hàng, tỷ giá giảm nhẹ 2 đồng cuối phiên trước đó, xuống còn 23.443 đồng/USD. Tại các ngân hàng thương mại duy trì giá USD ở mức thấp. Cụ thể, tại Ngân hàng Vietcombank, giá mua vào công bố ở mức 23.260 – 23.290 đồng/USD, bán ra 23.610 đồng/USD.

Theo đó, Standard Chartered dự báo sự hồi phục gần đây của đồng nhân dân tệ (CNY) có thể sẽ dẫn đến việc VND tăng giá do mối tương quan chặt chẽ.

Cụ thể, Ngân hàng Standard Chartered điều chỉnh giảm nhẹ dự báo tỷ giá USD/VND trong ngắn hạn.

Standard Chartered dự báo tỷ giá USD/VND ở mức 23.200 đồng vào cuối quý I/2023 (so với mức 24.000 đồng trong báo cáo trước đó) và 23.500 đồng vào giữa năm 2023 (so với mức 23.800 đồng trước đó). Dự báo USD/VND cho nửa cuối năm 2023 không thay đổi.

Sự cải thiện của cán cân vãng lai và sự phục hồi của lĩnh vực du lịch có thể sẽ hỗ trợ cho tiền đồng. Standard Chartered dự báo, tỷ giá hối đoái sẽ tiếp tục biến động; biên độ giao dịch rộng hơn sẽ giúp tỷ giá hối đoái được linh hoạt hơn.

Theo báo cáo ngoại hối của Standard Chartered, sự kết hợp của Trung Quốc mở cửa trở lại sớm hơn dự kiến, dấu hiệu hạ nhiệt áp lực lạm phát ở Mỹ và định vị thị trường một chiều đã dẫn đến sự tăng giá mạnh của các đồng tiền tại khu vực ASEAN so với đô la Mỹ trong thời gian gần đây.

Tuy nhiên, điều đó lại mang đến sự khác biệt đáng kể trong khu vực. Ví dụ, khi Trung Quốc mở cửa trở lại, tỷ giá USD/THB đã giảm khoảng 15% kể từ cuối tháng 10, trong khi tỷ giá USD/IDR và USD/INR gần như không thay đổi.

Ngân hàng Standard Chartered dự báo những biến động không đồng đều như vậy sẽ tiếp tục diễn ra và mang đến các cơ hội giao dịch chênh lệch giá trong khu vực trong bối cảnh USD được dự báo sẽ không có nhiều biến động lớn.

Nhìn chung, Ngân hàng điều chỉnh hạ dự báo tỷ giá hối đoái dựa trên cơ sở các dấu hiệu tích cực đã xuất hiện trong những tuần gần đây, đặc biệt là việc mở cửa trở lại ở Trung Quốc.