Ngôi đình Đô Mỹ, tọa lạc tại xã Tống Sơn, tỉnh Thanh Hóa, đang đứng trước nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào do sự xuống cấp nghiêm trọng sau gần 200 năm tồn tại. Đây là một trong những di tích lịch sử cấp tỉnh đang gặp nguy hiểm, đòi hỏi sự can thiệp kịp thời để bảo tồn.

Được xây dựng từ giữa thế kỷ XIX, ban đầu đình Đô Mỹ được dùng để thờ Thành hoàng Thái úy Tô Hiến Thành, cùng với hai vị Đô Bá và Nguyễn Thận Xuân. Năm 1996, đình được công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh và nằm ở xã Hà Tân cũ, nay là xã Tống Sơn. Tuy nhiên, trải qua thời gian dài, công trình gỗ bề thế này đã bị xuống cấp nghiêm trọng. Người dân địa phương đã nhiều lần đề nghị các cấp có thẩm quyền sớm xem xét để tôn tạo, tu bổ nhưng chưa có kinh phí.

Sau nhiều lần nâng lên, đặt xuống, dự án tu bổ, tôn tạo di tích đình Đô Mỹ đã được phê duyệt vào tháng 5/2025. Công trình được khởi công vào tháng 6/2025 và dự kiến hoàn thành, đưa vào sử dụng trước Tết Nguyên đán 2026. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 14,6 tỷ đồng, nhằm mục đích bảo tồn và phát huy giá trị của di tích lịch sử này.

Đối với các công trình văn hóa, việc phục dựng, tôn tạo phải giữ được yếu tố gốc, các nét họa tiết, hoa văn đặc trưng của công trình gắn với thời kỳ lịch sử. Bà Phan Thị Lan, Phó Chủ tịch UBND xã Tống Sơn, cho hay: “Đình Đô Mỹ là một công trình kiến trúc tiêu biểu của thời Nguyễn, mang đậm dấu ấn văn hóa truyền thống. Việc đình được tu bổ là sự kiện lớn, mang lại niềm vui, sự phấn khởi cho hàng nghìn người dân trong vùng.”

Mọi người mong mỏi công trình được hoàn thành đúng tiến độ, vừa bảo tồn di sản, vừa phát huy giá trị văn hóa truyền thống trong đời sống hiện nay. Để bảo tồn nguyên trạng kiến trúc gốc, trước khi hạ giải, các đơn vị có chuyên môn của Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Thanh Hóa, cùng với đại diện người dân, chính quyền, đơn vị thi công đã lập biên bản, quay clip, chụp ảnh từng nét hoa văn, họa tiết.

Đình Đô Mỹ không chỉ là nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh, đình còn là biểu tượng của truyền thống và lịch sử quê hương. Việc nâng cấp đình không chỉ góp phần bảo tồn di sản mà còn thể hiện sự quan tâm của chính quyền tới đời sống tinh thần của nhân dân.

Hiện nay, đơn vị thi công đang dọn dẹp mặt bằng, lấy cốt, phân loại các phiến đá còn sử dụng được, các phiến hư hỏng thì đặt đơn vị đục, đẻo cho đúng kích cỡ. Phần trụ cột bằng lim cũng được đo kỹ càng để khi thay thế đảm bảo chất lượng, chủng loại. Với sự nỗ lực của các bên liên quan, dự án tu bổ, tôn tạo di tích đình Đô Mỹ đang được triển khai tích cực, hứa hẹn sẽ hoàn thành và đưa vào sử dụng trong thời gian tới.

Thông tin về dự án: Thông tin dự án tu bổ, tôn tạo di tích đình Đô Mỹ

Thông tin về di tích: Thông tin di tích lịch sử đình Đô Mỹ

Dự án King Palace của Công ty cổ phần Hoàn Cầu Đà Lạt thuê lại Dinh I, nhưng không qua đấu giá. UBND tỉnh Lâm Đồng sau đó đã chấm dứt hoạt động Dự án này. Ảnh: Nhiệt Băng

Văn phòng UBND tỉnh Lâm Đồng vừa giải trình về việc chưa chuyển đổi Nhà khách UBND tỉnh thành công ty cổ phần theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái vào ngày 12/12/2022.

Theo đó, Văn phòng UBND tỉnh Lâm Đồng cho rằng, hiện nay, đa số hạng mục, công trình thuộc khu vực Dinh II (Dinh toàn quyền Đông Dương Decoux Pháp) đã xuống cấp nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động và khai thác phục vụ. Việc đầu tư, trùng tu, nâng cấp khu vực Dinh II với mục tiêu bảo tồn, tôn tạo, chỉnh trang, đầu tư xây dựng đảm bảo không phá vỡ cảnh quan, gìn giữ các giá trị về kiến trúc, lịch sử, văn hóa, phù hợp với quy hoạch được duyệt; đồng thời, tránh lãng phí tài nguyên và nâng cao giá trị cảnh quan khu vực danh lam thắng cảnh, tạo thêm sản phẩm du lịch cho địa phương là rất cần thiết.

Do đó, Ban cán sự Đảng UBND tỉnh đã có văn bản báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy xin chủ trương trùng tu, nâng cấp và thu hút đã hội hóa khu vực Dinh II vào ngày 26/1/2022.

Cụ thể, đối với khu vực nhà Dinh II: Lập dự án trùng tu, nâng cấp để tổ chức khai thác tham quan du lịch (chủ đề chính là phục dựng lại theo mô hình sử dụng từ thời Toàn quyền Đông Dương, vua Bảo Đại và có kết hợp một số yếu tố được thay đổi trong thời kỳ chính quyền miền Nam Việt Nam); mô hình tham quan tương tự như Dinh I, Dinh III; nguồn vốn đầu tư từ ngân sách tỉnh giai đoạn 2021 – 2025; sau khi hoàn thành dự án, sử dụng bộ máy nhân sự hiện nay của Nhà khách UBND tỉnh để quản lý, khai thác, vận hành Khu danh lam, thắng cảnh Dinh II.

Đối với các công trình còn lại (ngoài khu vực nhà Dinh II và khuôn viên sân vườn): Thu hút đầu tư xã hội hóa, tổ chức lập quy hoạch để đấu giá quyền sử dụng đất; lựa chọn nhà đầu tư có năng lực tài chính, có kinh nghiệm trong lĩnh vực du lịch để đầu tư phát triển thành điểm du lịch, nghỉ dưỡng chất lượng cao của tỉnh; đồng thời đáp ứng được một phần nhu cầu phục vụ khách và nhiệm vụ chính trị của tỉnh. Việc đầu tư phải đảm bảo mục tiêu bảo tồn, tôn tạo, chỉnh trang, đầu tư xây dựng đảm bảo không phá vỡ cảnh quan, gìn giữ các giá trị về kiến trúc, lịch sử, văn hóa, phù hợp với quy hoạch được duyệt.

“Trên cơ sở đề xuất của Ban cán sự Đảng UBND tỉnh nêu trên, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã thống nhất chủ trương trùng tu, nâng cấp và thu hút xã hội hóa khu vực Dinh II (Kết luận số 232-KL/TU ngày 28/1/2022 của Tỉnh ủy tại Hội nghị Ban Thường vụ Tỉnh ủy lần thứ 23) và giao Ban cán sự Đảng UBND tỉnh chỉ đạo triển khai thực hiện”, Văn phòng UBND tỉnh Lâm Đồng giải trình.