Ngày 10/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rằng các quốc gia không thể đạt được thỏa thuận thương mại song phương với Washington sẽ phải đối mặt với mức thuế từ 15% đến 20% đối với hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ. Ông Trump cho biết mức thuế này sẽ áp dụng cho phần lớn các đối tác thương mại không đạt được thỏa thuận trước thời hạn 1/8.

“Tôi nghĩ mức thuế sẽ rơi vào khoảng 15% đến 20%, có lẽ là một trong hai con số đó”, ông Trump nói với các phóng viên tại một buổi họp báo. Mức thuế mà ông Trump đề cập cao hơn nhiều so với mức 10% mà ông công bố hồi tháng 4. Tuần trước, ông tuyên bố rằng Mỹ sẽ áp thuế đơn giản và trực tiếp từ 15% đến 50% đối với các quốc gia không có quan hệ tốt với Mỹ.

Chính quyền ông Trump sẽ sớm thông báo cho khoảng 200 quốc gia về mức thuế mới, mà ông gọi là “thuế thế giới”. Ông Trump đã công bố mức thuế lên tới 50% đối với một số quốc gia, bao gồm cả Brazil, nếu những nước đó không đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ. Các tuyên bố gần đây của ông Trump đã khiến nhiều quốc gia gấp rút bước vào các cuộc đàm phán nhằm tìm kiếm mức thuế thấp hơn.

Ấn Độ, Pakistan, Canada và Thái Lan là một số quốc gia đang đàm phán với Mỹ để tìm kiếm mức thuế thấp hơn. Chỉ một ngày trước, ông Trump đã đạt được một thỏa thuận thương mại quy mô lớn với Liên minh châu Âu (EU), bao gồm mức thuế 15% đối với phần lớn hàng hóa EU, 600 tỷ USD đầu tư từ các công ty châu Âu vào Mỹ, và 750 tỷ USD mua năng lượng từ Mỹ trong 3 năm tới.

Thỏa thuận với EU diễn ra sau khi Mỹ đạt được thỏa thuận 550 tỷ USD với Nhật Bản hồi tuần trước, cùng các thỏa thuận nhỏ hơn với Anh, Indonesia. Một số cuộc đàm phán khác vẫn đang tiếp diễn, bao gồm với Ấn Độ. Ông Trump nhiều lần bày tỏ quan điểm theo đuổi một hệ thống thuế quan rõ ràng, thay vì các đàm phán phức tạp với từng quốc gia.

“Chúng tôi sẽ đặt ra một mức thuế cho phần còn lại của thế giới. Và đó là số tiền họ sẽ phải trả nếu muốn làm ăn với Mỹ”, ông nhấn mạnh. Thủ tướng Canada Mark Carney cho biết đàm phán thương mại với Mỹ đang bước vào giai đoạn căng thẳng. Ông thừa nhận rằng Canada vẫn đang hy vọng đạt được một mức thuế thấp hơn con số 35% mà ông Trump đã công bố đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ Canada.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen dự kiến sẽ có cuộc gặp quan trọng với Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Scotland vào ngày 27/7. Cuộc gặp mặt này diễn ra trong bối cảnh giới chức châu Âu và một số nhà ngoại giao đang đặt kỳ vọng cao rằng hai bên sẽ đạt được một thỏa thuận khung về thương mại trong cuối tuần này.

Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ Donald Trump tỏ ra thận trọng khi dự báo khả năng đạt được thỏa thuận thương mại với châu Âu, chỉ đưa ra tỷ lệ khoảng 50% hoặc thậm chí thấp hơn. Ông cho rằng đây là một thỏa thuận lớn và Liên minh châu Âu (EU) có khả năng đạt được điều này. Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và châu Âu trong vài tháng gần đây đã khiến các nhà đầu tư trở nên thận trọng và có phần e dè.

Nếu thỏa thuận thương mại được hoàn thiện, nhiều nhà đầu tư có thể sẽ quay lại thị trường, mang lại một làn gió mới cho tình hình kinh tế hiện tại. Theo nguồn tin từ các quan chức và nhà ngoại giao, thỏa thuận có thể bao gồm giảm thuế nhập khẩu về 15% đối với tất cả hàng hóa EU vào Mỹ, trong khi thuế với nhôm và thép sẽ là 50%. Đây được xem là một bước tiến quan trọng trong việc giảm căng thẳng thương mại giữa hai bên.

Sự lạc quan của nhà đầu tư khi căng thẳng thương mại hạ nhiệt đã giúp thị trường chứng khoán Mỹ liên tiếp lập đỉnh trong tháng này. Tuy nhiên, hiện tại, các nhà đầu tư vẫn đang quan sát tình hình khi hạn chót 1/8 đang đến gần, khi các nước không đạt thỏa thuận thương mại với Mỹ sẽ bị áp mức thuế mới. Hiện tại, EU đang chịu thuế 10% với toàn bộ hàng hóa vào Mỹ, trong khi thuế với nhôm và thép là 50%, xe hơi và phụ tùng xe hơi là 25%.

Các loại thuế của Mỹ hiện tác động đến 380 tỷ euro (420 tỷ USD) hàng hóa châu Âu, tương đương khoảng 70% hàng xuất khẩu của khu vực này. Hy vọng về một thỏa thuận với châu Âu tăng lên sau khi ông Trump thông báo đạt được thỏa thuận thương mại với Nhật Bản hồi đầu tuần. Dự báo thỏa thuận với châu Âu cũng có thể giảm thuế xe hơi về 15%, và mức thuế đối ứng mới có thể về 15% với toàn bộ hàng hóa châu Âu.

Cuộc gặp giữa Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Scotland vào ngày 27/7 được kỳ vọng sẽ mang lại những bước tiến quan trọng trong việc giải quyết căng thẳng thương mại giữa Mỹ và châu Âu. Tuy nhiên, với tỷ lệ khả năng đạt thỏa thuận chỉ khoảng 50% hoặc thấp hơn, các bên cần có những bước chuẩn bị và thảo luận cụ thể để đạt được kết quả tích cực.

Các hãng xe hơi hàng đầu tại Mỹ đang lên tiếng phản đối quyết định áp thuế 15% đối với ô tô nhập khẩu từ Nhật Bản do Tổng thống Donald Trump công bố. Họ cho rằng thỏa thuận này đặt các doanh nghiệp nội địa vào thế bất lợi so với các đối thủ. Mối quan ngại này càng lớn hơn khi các nhà sản xuất trong nước vẫn phải chịu mức thuế cao đối với thép, nhôm và linh kiện nhập khẩu.

Chủ tịch Hội đồng Chính sách Ô tô Mỹ, ông Matt Blunt, đại diện cho các hãng xe hơi hàng đầu như GM, Ford và Stellantis, cho biết họ cần xem xét kỹ mọi chi tiết nhưng rõ ràng đây là một thỏa thuận ưu ái cho xe Nhật Bản, những sản phẩm không có thành phần sản xuất tại Mỹ. Ông Blunt cũng nói rằng các hãng xe Mỹ và người lao động nước này đang bị đặt vào thế bất lợi khi vẫn phải chịu mức thuế 50% với thép và nhôm, 25% với linh kiện và xe hoàn chỉnh.

Liên đoàn Công nhân Ô tô Mỹ (UAW) cũng bày tỏ sự bất bình với thỏa thuận này. UAW cho rằng một thỏa thuận công bằng phải buộc các hãng xe Nhật tuân thủ theo những tiêu chuẩn mà công nhân Mỹ đã đấu tranh giành được. Nếu đây là mô hình cho các thỏa thuận với châu Âu hay Hàn Quốc, sẽ là một sai lầm nghiêm trọng. Phía Nhật Bản và Anh có thể tạm thời có lợi thế cạnh tranh tại thị trường Mỹ.

Các chuyên gia phân tích cho rằng thỏa thuận này giúp Nhật Bản có lợi thế chi phí ngắn hạn so với các đối thủ. Đồng thời, cũng có thể là ‘quân cờ domino’ đầu tiên, khiến nhiều nước khác muốn theo đuổi sự ổn định dài hạn hơn là tranh cãi ngắn hạn về mức thuế. Thỏa thuận này cũng đặt ra câu hỏi về tương lai của ngành ô tô Mỹ và liệu họ có thể cạnh tranh được với các đối thủ quốc tế.

Hiện tại, các hãng xe hơi Mỹ đang phải đối mặt với nhiều thách thức, từ việc tăng chi phí sản xuất do mức thuế cao đối với thép, nhôm và linh kiện nhập khẩu, đến việc cạnh tranh với các đối thủ quốc tế. Việc áp thuế 15% đối với ô tô nhập khẩu từ Nhật Bản có thể làm tình hình trở nên tồi tệ hơn đối với các hãng xe hơi Mỹ.

Để cạnh tranh hiệu quả, các hãng xe hơi Mỹ cần có một môi trường kinh doanh công bằng và ổn định. Điều này đòi hỏi chính phủ Mỹ cần xem xét kỹ lưỡng các chính sách thuế quan và thương mại để đảm bảo rằng các doanh nghiệp nội địa có thể cạnh tranh công bằng với các đối thủ quốc tế.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ, ông Howard Lutnick, mới đây đã lên tiếng khẳng định rằng thời hạn các nước phải trả thuế nhập khẩu cho hàng hóa vào Mỹ sẽ không có thay đổi thêm. Phát biểu này được ông Lutnick đưa ra trong một cuộc phỏng vấn với CBS News vào ngày 20/7. Thông tin này giúp làm rõ những đồn đoán về khả năng tiếp tục lùi thời hạn áp thuế đối với các đối tác thương mại của Mỹ.

Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã hai lần lùi thời hạn áp thuế đối ứng ở mức cao với các đối tác thương mại, sau khi công bố chính sách này vào ngày 2/4. Lần đầu tiên là đến ngày 9/7 và hiện tại là sang đầu tháng 8. Việc dời thời hạn này cho thấy sự linh hoạt của chính quyền Mỹ trong việc thực hiện chính sách thuế nhập khẩu mới. Tuy nhiên, ông Lutnick nhấn mạnh rằng việc bắt đầu thu thuế không đồng nghĩa với việc “Mỹ sẽ không tiếp tục đàm phán sau ngày này”.

Ông Lutnick cũng tỏ ra tự tin về khả năng đạt được thỏa thuận thương mại với Liên minh châu Âu (EU). “Hai đối tác thương mại lớn nhất thế giới đang đàm phán với nhau. Chúng tôi sẽ có thỏa thuận. Tôi tự tin là như vậy”, ông nói. Đây là một tín hiệu tích cực trong bối cảnh Mỹ và EU đang nỗ lực tìm kiếm một thỏa thuận thương mại toàn diện.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ cũng cho biết các nước nhỏ, chủ yếu ở Mỹ Latin, Caribbean, châu Phi, sẽ chỉ chịu mức thuế cơ bản là 10%. Điều này có thể giúp nhiều nước chưa nhận thư báo thuế của Mỹ thở phào. Trước đó, ông Trump từng cho biết mức chung cho các đối tác thương mại nhỏ sẽ là “hơn 10% một chút”.

Trong khi đó, ông Lutnick khẳng định “các đối tác lớn sẽ phải mở cửa thị trường, hoặc trả mức thuế công bằng cho Mỹ”. Ông cũng dự báo Tổng thống Trump sẽ đàm phán lại Hiệp định Thương mại Mỹ – Mexico – Canada (USMCA) mà 3 nước đã ký kết trong nhiệm kỳ đầu của ông.

Đến nay, 26 quốc gia đã được thông báo mức thuế nhập khẩu mới khi bán hàng sang Mỹ, bắt đầu từ ngày 1/8. Mức mới dao động từ 19-50%, phần lớn bằng hoặc tương đương ngưỡng công bố ngày 2/4. Hiện tại, các nước đều chịu thuế 10% khi bán hàng sang Mỹ. Nhiều đối tác thương mại đang đẩy nhanh tốc độ đàm phán với Mỹ, để giảm mức thuế phải chịu.

Đến nay, Mỹ mới công bố đạt thỏa thuận với Anh, Trung Quốc, Việt Nam và Indonesia. Việc đạt được các thỏa thuận thương mại này giúp giảm căng thẳng và tạo điều kiện thuận lợi cho hàng hóa của các nước này khi xuất khẩu sang Mỹ.

Quan hệ thương mại giữa Mỹ và Nhật Bản đang trải qua giai đoạn đàm phán căng thẳng khi cả hai bên tìm kiếm một thỏa thuận song phương có lợi cho cả hai. Bộ trưởng Tài chính Mỹ, Scott Bessent, nhấn mạnh rằng một thỏa thuận tốt hơn là một thỏa thuận vội vàng và vẫn còn khả năng đạt được một thỏa thuận thương mại mang lại lợi ích cho cả hai quốc gia.

Trong các cuộc thảo luận gần đây tại Tokyo với Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba và Bộ trưởng Tái thiết Kinh tế Nhật Bản Ryosei Akazawa, ông Bessent đã thể hiện lập trường của Mỹ. Cả hai bên đều bày tỏ mong muốn tiếp tục các cuộc đàm phán chính thức trong tương lai, với hy vọng đạt được một thỏa thuận thương mại toàn diện.

Nhật Bản là một trong những quốc gia đầu tiên chính thức khởi động đàm phán với Mỹ, nhưng đến nay vẫn chưa đạt được thỏa thuận nào. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nhiều lần bày tỏ sự không hài lòng với quá trình đàm phán với Tokyo, cho rằng Nhật Bản là một đối tác khó khăn và không đồng ý mua gạo Mỹ.

Mới đây, ông Trump đã gửi thư báo thuế đến các đối tác thương mại chưa đạt thỏa thuận với Mỹ, bao gồm Nhật Bản. Theo đó, toàn bộ hàng hóa từ Nhật Bản sang Mỹ sẽ chịu thuế nhập khẩu 25%, bắt đầu từ ngày 1/8. Mức thuế này cao hơn so với mức công bố trước đó là 24%.

Việc áp thuế nhập khẩu đã ảnh hưởng đến xuất khẩu của Nhật Bản sang Mỹ. Xuất khẩu của Nhật Bản sang Mỹ đã giảm tháng thứ hai liên tiếp do ảnh hưởng của thuế nhập khẩu. Kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ giảm 11,4% trong tháng 6 so với cùng kỳ năm ngoái, mức giảm lớn nhất kể từ đầu năm 2021.

Mỹ hiện là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Nhật Bản. Tuy nhiên, với mức thuế nhập khẩu mới, các doanh nghiệp Nhật Bản đang phải đối mặt với những thách thức lớn trong việc duy trì hoạt động xuất khẩu sang thị trường này.

Thủ tướng Ishiba và Bộ trưởng Akazawa đều bày tỏ mong muốn duy trì đối thoại mang tính xây dựng để đạt được thỏa thuận thương mại có lợi cho cả hai bên. Họ hy vọng rằng thông qua các cuộc đàm phán, cả hai quốc gia có thể tìm ra giải pháp tốt nhất cho mối quan hệ thương mại giữa hai nước.

Mặc dù còn nhiều khó khăn và thách thức, nhưng cả Mỹ và Nhật Bản đều tỏ ra quyết tâm đạt được một thỏa thuận thương mại toàn diện. Việc đạt được thỏa thuận này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho cả hai bên mà còn góp phần củng cố mối quan hệ đối tác giữa hai quốc gia.

Reuters và Bloomberg là những nguồn tin cung cấp thông tin chi tiết về tình hình đàm phán thương mại giữa Mỹ và Nhật Bản.