Trong bối cảnh thị trường tài chính và bán lẻ đang có những chuyển biến đáng kể, sự xuất hiện của MWG PayLater đã đánh dấu một bước tiến quan trọng trong sự hợp tác giữa các doanh nghiệp lớn. Đây không chỉ là một sản phẩm tài chính mới mà còn đại diện cho xu hướng dịch chuyển từ các công ty fintech nhỏ sang sự tham gia của những “tay chơi lớn” trong ngành.

MWG PayLater là kết quả của sự hợp tác giữa Tập đoàn Cổ phần Masan (MWG) và các đối tác trong lĩnh vực tài chính, đánh dấu cho sự vào cuộc của các tập đoàn bán lẻ lớn trong lĩnh vực tài chính tiêu dùng. Điều này không chỉ mở ra những cơ hội mới cho người tiêu dùng mà còn cho thấy sự thay đổi trong cách thức mà các doanh nghiệp tiếp cận thị trường tài chính.

Sự tham gia của các ngân hàng số như Cake và các tập đoàn bán lẻ vào lĩnh vực tài chính tiêu dùng không chỉ dừng lại ở việc cung cấp các sản phẩm tài chính mới. Hơn hết, nó thể hiện sự dịch chuyển trong chiến lược kinh doanh, nơi các doanh nghiệp không chỉ tập trung vào hoạt động cốt lõi mà còn mở rộng sang các lĩnh vực khác để tạo ra giá trị dài hạn.

Xu hướng các tập đoàn lớn tự thiết kế và cung cấp sản phẩm tài chính độc quyền đang trở nên rõ nét. Điều này không chỉ giúp họ đa dạng hóa các dịch vụ mà còn tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường. Đối với người tiêu dùng, sự đa dạng của các sản phẩm và dịch vụ tài chính mang lại nhiều lựa chọn hơn, giúp họ có thể dễ dàng tiếp cận các giải pháp tài chính phù hợp với nhu cầu của mình.

MWG PayLater và các sản phẩm tương tự không chỉ là một phương thức thanh toán mới mà còn thể hiện sự kết hợp mạnh mẽ giữa bán lẻ và tài chính. Sự kết hợp này không chỉ mang lại lợi ích cho người tiêu dùng mà còn tạo ra một mô hình kinh doanh mới, nơi các doanh nghiệp có thể tận dụng thế mạnh của nhau để phát triển.

Trong tương lai, sự hợp tác giữa các tập đoàn lớn và các công ty fintech sẽ tiếp tục tạo ra những đổi mới trong lĩnh vực tài chính và bán lẻ. Với sự phát triển của công nghệ và sự thay đổi trong nhu cầu của người tiêu dùng, các doanh nghiệp sẽ tiếp tục tìm kiếm những cách thức mới để đáp ứng nhu cầu và tạo ra giá trị cho khách hàng của mình.

…

Cụ thể, ngày 26/12/2022, nhóm Dragon Capital vừa bán ra 6,65 triệu cổ phiếu MWG để giảm sở hữu từ 10,12% về 9,67% vốn điều lệ.

Trong đó, quỹ Amersham Industries Limited bán ra 3 triệu cổ phiếu; DC Developing Markets Strategies Public Limited Company bán ra 1,5 triệu cổ phiếu; Vietnam Enterprise Investments Limited bán ra 1 triệu cổ phiếu; Norges Bank bán ra 1 triệu cổ phiếu; và KB Vietnam Focus Balanced Fund bán ra 150.000 cổ phiếu.

Được biết, từ ngày 16/6/2022 đến ngày 26/12/2022, cổ phiếu MWG giảm 46,1% từ 79.000 đồng/cổ phiếu về 42.600 đồng/cổ phiếu.

Về hoạt động kinh doanh, lũy kế 11 tháng đầu năm 2022, Thế giới Di động ghi nhận doanh thu thuần gần 124 nghìn tỷ đồng, tăng 12% so cùng kỳ. Trong khi đó, lợi nhuận sau thuế giảm 9% so với cùng kỳ, xuống còn gần 4 nghìn tỷ đồng. Với kết quả này, Thế giới Di động đã thực hiện 88% chỉ tiêu doanh thu và chỉ hoàn thành 63% chỉ tiêu lợi nhuận năm.

Trong cơ cấu doanh thu 11 tháng, chuỗi Thế giới Di động (bao gồm cả TopZone) và Điện Máy Xanh (ĐMX) đóng góp phần lượt 32,4 nghìn tỷ và 64,3 nghìn tỷ đồng, chiếm tổng cộng 78% doanh thu của MWG. Chuỗi Bách Hóa Xanh (BXH) mang về 24,6 nghìn tỷ đồng, chiếm gần 20%. Phần còn lại đến từ các mảng kinh doanh khác.

Theo chia sẻ từ Thế giới Di động, doanh thu tháng 11 của chuỗi Thế giới Di động và ĐMX giảm mạnh do hầu hết ngành hàng ghi nhận sức cầu yếu hơn dự kiến, ngay cả trong mùa cao điểm cuối năm, ngoại trừ tivi do hưởng lợi từ sự kiện World Cup. Sau 9 tháng đầu năm tăng trưởng dương, sản lượng bán ra của các sản phẩm chính ước tính giảm hai chữ số từ nền so sánh rất cao của quý 4/2021.

Với mảng Bách hóa Xanh, doanh thu riêng tháng 11 tăng 28% so với cùng kỳ năm trước, do doanh thu bình quân mỗi cửa hàng đạt hơn 1,3 tỷ đồng/tháng, tăng 50% so với cùng kỳ.

Bắt đầu lao dốc hoạt động tài chính

Kể từ thời điểm tham gia hoạt động tài chính (năm 2018) tới nay, lợi nhuận tài chính của Thế giới Di động gia tăng mạnh mẽ. Tuy nhiên, 9 tháng đầu năm 2022, lợi nhuận tài chính của công ty này có dấu hiệu suy giảm mạnh.

Cụ thể, lợi nhuận tài chính năm 2018 ghi nhận âm 94,52 tỷ đồng; năm 2019 ghi nhận dương 61,4 tỷ đồng, chiếm 1,2% tổng lợi nhuận trước thuế; năm 2020 ghi nhận 200,1 tỷ đồng, chiếm 3,7% tổng lợi nhuận trước thuế; năm 2021 ghi nhận kỷ lục 573,26 tỷ đồng, chiếm 8,9% tổng lợi nhuận trước thuế; 9 tháng đầu năm nay giảm 393 tỷ đồng so với cùng kỳ, về 0,3 tỷ đồng, chiếm 0,01% tổng lợi nhuận trước thuế.

Điểm đáng lưu ý, mặc dù trong 9 tháng đầu năm 2022, tổng dư nợ vay đã giảm 7,4% so với đầu năm, tương ứng giảm 1.822,6 tỷ đồng, về 22.824,9 tỷ đồng và chiếm 37,2% tổng nguồn, nhưng chi phí tài chính lại bất ngờ tăng 106% so với đầu năm, tương ứng tăng thêm 514,6 tỷ đồng, lên 1.001,1 tỷ đồng.

Chi phí vay bất ngờ tăng mạnh, dẫn tới lợi nhuận tài chính giảm mạnh trong 9 tháng đầu năm 2022.

Thực tế, lãi suất trong nước chịu áp lực tăng giá theo xu hướng toàn cầu và điều này sẽ chưa sớm kết thúc khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) chưa ngừng tăng lãi suất. Chính vì vậy, việc tiếp tục duy trì khối nợ lên tới 22.824,9 tỷ đồng sẽ làm gánh nặng chi phí tài chính tăng lên đáng kể trong giai đoạn sắp tới đối với Thế giới Di động.

Trong Báo cáo mới phát hành ngày 11/11 của SSI Research, đơn vị này dự báo chi phí tài chính của Thế giới Di động sẽ tăng trong quý IV/2022 do xu hướng lãi suất cao hơn, cơ cấu lại nợ sang kỳ hạn dài hơn và tiền đồng mất giá.

SSI Research dự báo lợi nhuận năm 2022 là 5.160 tỷ đồng, giảm 6% so với ước tính trước đó (báo cáo ước tính trước đó lợi nhuận 5.480 tỷ đồng), nhưng vẫn tăng 7% so với cùng kỳ. Bước sang năm 2023, dự báo lợi nhuận của Thế giới Di động đạt khoảng 5.860 tỷ đồng, tăng 14% so với cùng kỳ, đồng thời giá cổ phiếu giảm từ 87.800 đồng về 61.000 đồng/cổ phiếu.

Qua thời tăng trưởng nóng

SSI Research dự báo lạm phát sẽ làm tăng chi phí cho Thế giới Di động, đồng thời làm giảm sức mua của người tiêu dùng. Do đó, Thế giới Di động khó có thể chuyển phần chi phí tăng thêm vào giá bán cho khách hàng. Trong đó, ước tính lạm phát sẽ tiếp tục kéo dài trong vài quý tới, nên sẽ làm chậm tốc độ tăng trưởng doanh thu của các cửa hàng Điện máy Xanh, Thế giới Di động và Topzone.

Được biết, nhắc tới Thế giới Di động, nhà đầu tư đều ấn tượng với việc duy trì tốc độ tăng trưởng nóng trong nhiều năm. Trong đó, giai đoạn từ năm 2011 đến năm 2019, Công ty duy trì mức doanh thu tăng bình quân 50,8%/năm và lợi nhuận sau thuế tăng bình quân 55,3%/năm.

Tuy nhiên, từ năm 2020 đến năm 2021, tốc độ tăng trưởng doanh thu bình quân chỉ đạt 9,8%, lợi nhuận đạt 13,6% và đặc biệt, trong 9 tháng đầu năm 2022, doanh thu tăng 18,4% (đạt 102.816 tỷ đồng), lợi nhuận tăng 4,3% (đạt 3.482,7 tỷ đồng).

Có thể thấy, sau giai đoạn tăng nóng kéo dài tới năm 2019, Thế giới Di động đang bước vào giai đoạn tăng trưởng chậm lại. Trong đó, nguyên nhân chủ yếu do chuỗi Thế giới Di động có dấu hiệu bão hòa, chuỗi Bách hóa Xanh mặc dù được đầu tư và kỳ vọng là động lực tăng trưởng mới, nhưng liên tục gặp khó và có dấu hiệu đóng cửa hàng loạt cửa hàng trong 9 tháng đầu năm 2022.

Đóng cửa phiên giao dịch ngày 3/1/2023, cổ phiếu MWG tăng 1.050 đồng lên 43.950 đồng/cổ phiếu.

Công ty CP Đầu tư Thế Giới Di Động (HoSE: MWG) công bố báo cáo tài chính quý IV và cả năm 2022.

Cả năm 2022, Công ty đạt doanh thu 134.722 tỷ đồng, tăng 9% so với năm trước, thực hiện 95% kế hoạch. Còn lợi nhuận sau thuế đạt 4.100 tỷ đồng, giảm 16% năm trước, thực hiện 65% kế hoạch.

Kết quả này không quá bất ngờ, bởi trong một lần gặp mặt nhà đầu tư cuối tháng 11/2022, ông Nguyễn Đức Tài, Chủ tịch HĐQT đã thừa nhận “Năm nay là một năm “đi lùi” thực sự với MWG”. Đây cũng là năm đầu tiên doanh nghiệp đứt mạch tăng trưởng lợi nhuận.

Trong bản báo cáo, MWG thừa nhận đã trải qua một năm đầy thách thức do biến động vĩ mô. Trong đó, những bất ổn về chính trị – kinh tế toàn cầu đã và đang tác động tiêu cực đến môi trường kinh doanh, thu nhập và xu hướng tiêu dùng của người dân. Sau 9 tháng  liên tục tăng trưởng dương, Công ty bắt đầu ghi nhận sụt giảm doanh thu, lợi nhuận trong quý IV/2022 do sức mua điện thoại, điện máy giảm mạnh hơn dự kiến. Xu hướng thắt chặt chi tiêu cũng diễn ra ngay cả với thực phẩm, các mặt hàng thiết yếu. Cùng năm này, Công ty cũng tái cấu trúc mạnh mẽ, tập trung vào những thứ đóng góp giá trị lớn, có tiềm năng tăng trưởng rõ ràng.

Trong năm 2022, Chuỗi di động và điện máy lần lượt đóng góp 35.000 tỷ đồng và 69.000 tỷ đồng doanh thu. Nỗ lực tăng cường các phân khúc để thúc đẩy doanh số của MWG mang về kết quả, trong đó chuỗi Điện Máy Xanh mini tăng 50% tổng doanh thu trong năm (tương đương tạo hơn 10.000 tỷ đồng cho MWG) trên tổng số 1.000 cửa hàng đến cuối năm 2022.

Chuỗi dành cho “apple fan” là TopZone cũng tăng trưởng 40% trong năm đầu đẩy mạnh. Chuỗi nhà thuốc An Khang mang về 1.500 tỷ đồng và chuỗi AVA (bao gồm AVAKids và AVASport) đóng góp 600 tỷ doanh thu. Trong năm 2022, MWG đã dừng cuộc chơi tại chuỗi thời trang AVAFashion do không hiệu quả.

Về chiến lược ở nước ngoài, chuỗi EraBlue (tại Indonesia) đạt mốc 1 triệu USD đầu tiên sau khi khai trương 5 cửa hàng hồi tháng 12/2022.

Chuỗi Bách Hoá Xanh thu về 27.000 tỷ đồng doanh thu, đã và đang được MWG thực hiện tổng cải tổ từ đầu năm 2022. Doanh thu trung bình/cửa hàng/tháng trong quý IV của Bách Hoá Xanh đạt 1,37 tỷ đồng, tăng 45% so với quý đầu năm này. MWG cho biết năm 2023, Bách Hoá Xanh sẽ tiếp tục tối ưu chi phí hoạt động qua các chương trình cải thiện chuỗi cung ứng và mua hàng với mục tiêu đạt điểm hoà vốn toàn chuỗi vào cuối quý IV/2023.

Cụ thể, ngày 3/2, nhóm quỹ liên quan Dragon Capital vừa bán ra 5.343.700 cổ phiếu MWG để giảm sở hữu từ 9,33% về còn 8,96% vốn điều lệ.

Trong đó, quỹ Hanoi Investments Holdings Limited bán ra 1,7 triệu cổ phiếu; quỹ Vietnam Enterprise Investments Limited và Amersham Industries Limited đều bán ra cùng 1,05 triệu cổ phiếu; quỹ DC Developing Markets Strategies Public Limited Company bán 605.600 cổ phiếu; quỹ CTBC Vietnam Equity Fund bán ra 439.400 cổ phiếu; Norges Bank bán ra 300.000 cổ phiếu; và Samsung Vietnam Securities Master Investment Trust (Equity) bán ra 198.700 cổ phiếu.

Ước tính với giá đóng cửa ngày 3/2 là 47.800 đồng/cổ phiếu, nhóm Dragon Capital đã thu về số tiền khoảng 255,4 tỷ đồng từ việc bán ra hơn 5,3 triệu cổ phiếu MWG.

Trước đó, ngày 26/12/2022, nhóm Dragon Capital cũng bán ra 6,65 triệu cổ phiếu MWG để giảm sở hữu từ 10,12% vốn điều lệ.

Như vậy, chỉ trong một thời gian ngắn, nhóm Dragon Capital đã bán ra 11,99 triệu cổ phiếu MWG.

Bối cảnh quỹ ngoại liên tục bán vốn tại Thế giới Di động khi cổ phiếu này vừa hồi phục nhẹ sau chuỗi bán tháo. Cụ thể, từ ngày 15/11/2022 đến ngày 7/2/2023, cổ phiếu MWG bật tăng 20,7% từ 37.850 đồng lên 45.700 đồng/cổ phiếu. Tuy nhiên, nếu tính từ ngày 15/4/2022 tới nay, cổ phiếu MWG vẫn giảm 42,6% từ đỉnh 79.580 đồng/cổ phiếu.

Ngoài ra, trước áp lực lãi suất cao, kinh tế tăng trưởng chậm lại, ngành bán lẻ được dự báo gặp nhiều thách thức. Trong đó, năm 2022, lần đầu tiên Thế giới Di động kết thúc chuỗi tăng trưởng dương và bắt đầu tăng trưởng âm.

Cụ thể, trong quý IV/2022, Thế giới Di động ghi nhận doanh thu đạt 30.588,4 tỷ đồng, giảm 15,4% so với cùng kỳ và lợi nhuận sau thuế ghi nhận 619,02 tỷ đồng, giảm 60,4% so với cùng kỳ năm trước.

Trong kỳ, lợi nhuận gộp tăng 7,5% so với cùng kỳ, tương ứng tăng thêm 554,6 tỷ đồng lên 7.929,5 tỷ đồng; doanh thu tài chính giảm 23,3%, tương ứng giảm 94,5 tỷ đồng về 311,8 tỷ đồng; chi phí tài chính tăng 68,5%, tương ứng tăng thêm 155,1 tỷ đồng lên 381,5 tỷ đồng; chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp tăng 25,1%, tương ứng tăng thêm 1.382,9 tỷ đồng lên 6.895,5 tỷ đồng và các hoạt động khác biến động không đáng kể.

Điểm đáng lưu ý, trong kỳ mặc dù lợi nhuận gộp tăng nhẹ nhưng lợi nhuận sau thuế vẫn giảm 60,4%, nguyên nhân chủ yếu do chi phí tài chính, bán hàng và quản lý doanh nghiệp tăng cao.

Kết thúc chuỗi tăng trưởng dương từ khi niêm yết năm 2014 tới nay

Luỹ kế trong năm 2022, Thế giới Di động ghi nhận doanh thu đạt 133.404,8 tỷ đồng, tăng 8,5% so với cùng kỳ và lợi nhuận sau thuế ghi nhận 4.101,7 tỷ đồng, giảm 16,3% so với cùng kỳ.

Trong năm 2022, MWG đặt kế hoạch doanh thu 140.000 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 6.350 tỷ đồng. Như vậy, kết thúc năm 2022, Công ty không hoàn thành kế hoạch và chỉ đạt 64,6% kế hoạch lợi nhuận năm.

Được biết, nhắc tới Thế giới Di động, nhà đầu tư đều ấn tượng với việc duy trì tốc độ tăng trưởng nóng trong nhiều năm. Trong đó, giai đoạn từ năm 2011 đến năm 2019, Công ty duy trì mức doanh thu tăng bình quân 50,8%/năm và lợi nhuận sau thuế tăng bình quân 55,3%/năm.

Tuy nhiên, từ năm 2020 đến năm 2021, tốc độ tăng trưởng doanh thu bình quân chỉ đạt 9,8%, lợi nhuận đạt 13,6% và đặc biệt, trong năm 2022, lợi nhuận đã giảm 16,3% về 4.101,7 tỷ đồng và chính thức kết thúc chuỗi tăng trưởng dương từ khi niêm yết năm 2014 tới nay.

Có thể thấy, sau giai đoạn tăng nóng kéo dài tới năm 2019, Thế giới Di động đang bước vào giai đoạn tăng trưởng chậm lại và bắt đầu giảm từ năm 2022. Trong đó, nguyên nhân chủ yếu do chuỗi Thế giới Di động có dấu hiệu bão hòa, chuỗi Bách hóa Xanh mặc dù được đầu tư và kỳ vọng là động lực tăng trưởng mới, nhưng liên tục gặp khó và liên tục tái cấu trúc nhưng không được như kỳ vọng. Gần đây, Công ty tham gia thêm lĩnh vực bán lẻ thuốc nhưng nhanh chóng tạm dừng kế hoạch mở rộng chuỗi Nhà thuốc An Khang.

Bách hóa Xanh lỗ kỷ lục 2.744,1 tỷ đồng trong năm 2022

Tính tới 31/12/2022, tổng tài sản của Thế giới Di động giảm 11,3% so với đầu năm, tương ứng giảm 7.137,2 tỷ đồng về 55.834,2 tỷ đồng. Trong đó, tài sản chủ yếu tồn kho ghi nhận 25.696,1 tỷ đồng, chiếm 46% tổng tài sản; tiền và đầu tư tài chính ngắn hạn ghi nhận 15.120 tỷ đồng, chiếm 27,1% tổng tài sản; tài sản cố định ghi nhận 9.727,5 tỷ đồng, chiếm 17,4% tổng tài sản; các khoản phải thu ngắn hạn ghi nhận 3.070,1 tỷ đồng, chiếm 5,5% tổng tài sản và các khoản mục khác.

Trong năm, biến động lớn chủ yếu khoản mục tiền và đầu tư tài chính ngắn hạn giảm 17,7% so với đầu năm, tương ứng giảm 3.258,6 tỷ đồng về 15.120 tỷ đồng; tồn kho giảm 11,9% so với đầu năm, tương ứng giảm 3.471,1 tỷ đồng về 25.696,1 tỷ đồng …

Hàng loạt Công ty con của MWG lỗ thuế luỹ kế 8.127,7 tỷ đồng, tính tới 31/12/2022 (Nguồn: BCTC)

Điểm đáng lưu ý, trong năm 2022, lỗ thuế CTCP Thương mại Bách Hoá Xanh là 2.744,1 tỷ đồng, luỹ kế từ năm 2016 là lỗ 7.157,5 tỷ đồng; Đối với CTCP Bán lẻ An Khang, năm 2022 lỗ thuế 306,2 tỷ đồng, luỹ kế từ năm 2019 đến năm 2022 là 318,6 tỷ đồng; đối với MWG (Cambodia) Co., Ltd, lỗ thuế năm 2022 là 330,6 tỷ đồng, luỹ kế từ năm 2017 đến năm 2022 là 604,7 tỷ đồng.

Thêm nữa, tính tới cuối năm 2022, Thế Giới Di động đang sở hữu 1.190 cửa hàng Thế giới Di động (đầu năm 970 cửa hàng); 2.284 cửa hàng Điện Máy Xanh (đầu năm 1.992 cửa hàng); 1.728 cửa hàng Bách hoá Xanh (đầu năm 2.106 cửa hàng); 500 nhà thuốc An Khang…

Đóng cửa phiên giao dịch ngày 7/2, cổ phiếu MWG giảm 1.450 đồng về 45.700 đồng/cổ phiếu.