Các doanh nghiệp nước ngoài đánh giá cao môi trường kinh doanh của TP.HCM         Ảnh: Lê Toàn

Ông Manoj Barthwa, Chủ tịch Incham

Tăng cường số hóa thủ tục hành chính – Ông Manoj Barthwa, Chủ tịch Incham- 

Việt Nam nói chung, TP.HCM nói riêng cần tăng cường hơn việc số hóa các thủ tục hành chính như: nộp hồ sơ trực tuyến, giảm sử dụng giấy tờ, công nhận chữ ký điện tử và sử dụng thư điện tử giữa các cơ quan, đặc biệt khi có liên quan đến đầu tư nước ngoài.

Ngoài ra, cần công nhận lẫn nhau giữa các văn bản quy định thông qua các nền tảng kỹ thuật số, tránh lãng phí thời gian trong việc xác thực và hợp pháp hóa các văn bản.

Ông Han Jae Jin, Phó chủ tịch Kocham

Cần đầu tư nhiều hơn cho hạ tầng kinh doanh – Ông Han Jae Jin, Phó chủ tịch Kocham- 

Với tư cách là đại diện của 3.500 doanh nghiệp Hàn Quốc có mặt tại khu vực phía Nam, Kocham rất tin tưởng vào tiềm năng của TP.HCM.

Thành phố muốn phát triển hơn nữa thì cần phải đầu tư nhiều cho hạ tầng kinh doanh. Không chỉ là đầu tư khoản tiền khổng lồ liên quan đến giao thông, mà còn là hạ tầng mềm như đào tạo nhân sự, cởi mở văn hóa và tái cấu trúc hành chính.

Hạ tầng vật chất với sự đầu tư lớn vào hệ thống đường bộ sẽ mang lại chi phí logistics thấp hơn cho các nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là ngành sản xuất và xuất khẩu.

Chất lượng nguồn nhân lực là lợi thế cạnh tranh của TP.HCM cũng như Việt Nam. Dân số trẻ, năng động, sẵn sàng học hỏi là chìa khóa cho sự thành công trong tương lai. Cần tập trung hơn vào việc đào tạo nguồn nhân lực này để tiếp tục nâng cao năng lực cạnh tranh. Nếu trước đây trọng tâm của giáo dục là kỹ năng nghề, thì bây giờ nên chuyển sang các kỹ năng phức tạp hơn, chẳng hạn như quản lý và sáng tạo.

Sự đa dạng trong văn hóa ngày càng trở nên quan trọng đối với phát triển kinh tế. Hàn Quốc đã thành công trong cuộc cách mạng công nghiệp vào những năm 1990. Tại thời điểm đó, chính phủ Hàn Quốc đã mở ra các cơ hội để giao lưu văn hóa với các quốc gia khác. K-Pop, như chúng ta biết, đã phát triển trên toàn thế giới và thế hệ thứ 4 sáng tạo hơn của các mô hình kinh doanh công nghiệp từ Hàn Quốc đang lan rộng ra thế giới.

Ông Alain Cany, Chủ tịch EuroCham

 Quan hệ đối tác cởi mở rất quan trọng trong thúc đẩy đầu tư – Ông Alain Cany, Chủ tịch EuroCham

Trong thời gian đại dịch, EuroCham đã đóng góp đáng kể bằng cách đưa ra những phân tích có giá trị và ý kiến về mô hình 3 trong 1, chương trình bao phủ vaccine, về thời gian cách ly và các tiêu chí đề phân loại cấp độ đại dịch. Trong giai đoạn sau đại dịch, EuroCham đã tham gia nhiều cuộc họp và đối thoại để đưa ra ý kiến về kế hoạch phục hồi cho TP.HCM.

Trong năm 2022, chúng tôi đã có nhiều cuộc họp với UBND Thành phố và hơn 10 cuộc đối thoại với các cơ quan liên quan. Trong các phiên làm việc này, chúng tôi đã có thể giải quyết các vấn đề chưa được xử lý mà các thành viên của chúng tôi phải đối mặt.

Qua đó, EuroCham đánh giá cao việc tổ chức đối thoại này, đã làm cho các thành viên cộng đồng doanh nghiệp nước ngoài cảm thấy gắn kết hơn với sự phát triển không ngừng của TP.HCM. Quan hệ đối tác cởi mở của TP.HCM với các hiệp hội doanh nghiệp đã đóng vai trò quan trọng trong việc xúc tiến và thúc đẩy đầu tư nước ngoài trong hơn 20 năm qua. EuroCham sẽ tiếp tục hỗ trợ Trung tâm Xúc tiến thương mại và đầu tư TP.HCM (ITPC), chia sẻ các vấn đề, đưa ra các ý tưởng mới và tìm ra giải pháp cho cộng đồng doanh nghiệp của TP.HCM.

Bà Mary Tarnowka, Giám đốc điều hành Amcham

Nới room về giới hạn sở hữu nước ngoài – Bà Mary Tarnowka, Giám đốc điều hành Amcham

Việt Nam nói chung và TP.HCM nói riêng đang trở thành điểm đến hàng đầu của các công ty quốc tế, thể hiện tiềm năng đáng kinh ngạc để tiếp tục tăng trưởng năng động về kinh tế.

Tuy nhiên, lĩnh vực sản xuất và xuất khẩu sẽ phải đối mặt với nhu cầu giảm ít nhất là trong nửa đầu năm 2023, đặc biệt là từ Hoa Kỳ và châu Âu. Do đó, TP.HCM cần tiếp tục nỗ lực để củng cố môi trường đầu tư tổng thể, cơ sở hạ tầng vật chất và cơ sở hạ tầng mềm để duy trì tính cạnh tranh, thúc đẩy đổi mới.

Chúng tôi khuyến khích cải cách lĩnh vực tài chính, đặc biệt là về “giới hạn sở hữu nước ngoài”, để đạt được trạng thái “thị trường mới nổi” thay vì “thị trường cận biên”. Chúng tôi cũng khuyến khích cải cách để đảm bảo xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam đạt ở mức đầu tư. Cả hai yếu tố trên sẽ thu hút thêm nguồn vốn quốc tế vào Việt Nam, tạo ra vòng tuần hoàn tốt, dẫn đến tăng trưởng kinh tế nhanh hơn.

Hạ tầng giao thông vận tải hiện là một hạn chế lớn, đặc biệt là đối với ngành sản xuất và du lịch. Việc đầu tư là cần thiết để thúc đẩy kết nối trong Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam giữa TP.HCM, Đồng bằng sông Cửu Long, cảng Cát Lái, cảng Tân Cảng – Cái Mép và sân bay Long Thành.

Tất cả chúng ta đều đang ở thời đại kỹ thuật số. Các chính sách kỹ thuật số của Việt Nam sẽ không chỉ ảnh hưởng đến các công ty công nghệ, mà còn tác động đến cả môi trường đầu tư tổng thể. AmCham đánh giá cao những nỗ lực của Chính phủ và lãnh đạo TP.HCM trong việc chuyển đổi sang nền kinh tế kỹ thuật số 4.0 và rộng hơn trên nhiều phương diện. Chúng tôi kêu gọi Chính phủ thực hiện một cách tiếp cận toàn diện để phát triển khung pháp lý kỹ thuật số.

Tạo một mạng lưới cung cấp thực phẩm và dịch vụ y tế an sinh

TP.HCM đã trải qua đợt Covid-19 nghiêm trọng. Trong thời gian dài bị phong tỏa, chính quyền Thành phố đã có những chính sách táo bạo và kịp thời, cấp giấy phép thông hành cho một số đơn vị để vận chuyển lương thực, thực phẩm, đảm bảo nguồn nhu yếu phẩm để duy trì cuộc sống của người dân.

Những trải nghiệm trong 2 năm vừa qua càng làm rõ hơn tầm quan trọng của dịch vụ hậu cần logistics liên quan đến cung cấp lương thực, thực phẩm và dịch vụ y tế trong sự nghiệp phát triển kinh tế – xã hội của TP.HCM.

Với kinh nghiệm là công ty logistics có 30 năm kinh nghiệm vận hành kho lạnh thực phẩm tại Việt Nam và đã có nhiều năm kinh nghiệm cung cấp các dịch vụ hậu cần trong lĩnh vực y tế tại Nhật Bản, chúng tôi thiết nghĩ, chính quyền Thành phố cũng cần xem xét xây dựng một tổng kho thực phẩm đông lạnh và trang thiết bị, dịch vụ y tế dưới sự quản lý của chính quyền, kết hợp với các doanh nghiệp tạo ra một mạng lưới cung cấp thực phẩm và dịch vụ y tế luôn sẵn sàng đáp ứng nhu cầu, đảm bảo an sinh xã hội.

“Cần cải cách trong tuyển lao động cấp cao với doanh nghiệp FDI”

 – Ông Kojima Shu, Tổng giám đốc Công ty TNHH First Kakoh Việt Nam

Đối với doanh nghiệp FDI, tổng giám đốc là vị trí vô cùng quan trọng. Theo chúng tôi, việc cấp phép lao động nên có quy định riêng với từng loại hình doanh nghiệp và từng vị trí công việc cụ thể. Như đối với các doanh nghiệp FDI không nên có yêu cầu chứng minh việc không tuyển dụng được lao động Việt Nam thay thế người lao động nước ngoài vào các vị trí cấp cao như nhà quản lý, giám đốc điều hành.

Thứ hai, hiện giấy phép lao động được gia hạn 1 lần với thời hạn tối đa là 2 năm rồi phải làm lại toàn bộ hồ sơ cấp mới giấy phép lao động. Đối với vị trí nhà quản lý, giám đốc điều hành thì chúng tôi phải cung cấp giấy tờ chứng minh là nhà quản lý, giám đốc điều hành và toàn bộ giấy tờ phải được hợp pháp hóa lãnh sự và chứng thực. Vấn đề là, nếu công ty không thay đổi tổng giám đốc và toàn bộ hồ sơ cấp phép đã được chuẩn bị cho lần cấp phép đầu tiên và đã gửi cho Sở Lao động. Vậy việc yêu cầu doanh nghiệp như hiện nay liệu có phù hợp với bối cảnh đang cải cách hành chính, đơn giản hóa thủ tục cho các doanh nghiệp? Theo chúng tôi, nên cho gia hạn giấy phép lao động đối với các vị trí cấp cao như nhà quản lý, giám đốc điều hành của doanh nghiệp FDI.

Thứ ba, người lao động cần thêm thu nhập để chăm lo cho gia đình và con cái, nhưng do quy định về số giờ làm thêm bị hạn chế ở mức quá thấp như hiện nay sẽ gây khó cho doanh nghiệp và người lao động.

Doanh nghiệp hạn chế cho người lao động làm thêm giờ để tuân thủ quy định. Thay vào đó, doanh nghiệp sẽ thuê lao động ngắn hạn tạm thời để xử lý những công việc gấp cần hoàn thành. Việc thuê này sẽ không đảm bảo chất lượng công việc vì thiếu kinh nghiệm, thiếu kỹ năng chuyên môn và người lao động không gắn bó lâu dài nên không ý thức trách nhiệm đủ, ảnh hưởng đến chất lượng công việc.

Về phần người lao động không được tăng ca tại công ty nên sẽ đi làm thêm các công việc khác như chạy xe công nghệ, phục vụ quán, bán hàng ngoài giờ… để có thêm thu nhập. Họ làm công việc không thuộc về chuyên môn nên sẽ vất vả hơn và mức thu nhập không tốt như khi làm thêm giờ tại công ty. Thiết nghĩ, việc bảo vệ người lao động là cần thiết, nhưng quy định nên dựa trên nhu cầu thực tế.

Các cơ quan lao động cần thực hiện khảo sát trên diện rộng đối với người lao động về làm thêm giờ để có quy định phù hợp hơn.

Với kế hoạch tăng thêm 41 khách sạn và khu nghỉ dưỡng mới, Accor sẽ đạt mức tăng trưởng gấp đôi chỉ trong vòng 5 năm tới.

Accor sẽ mở thêm 41 khách sạn và khu nghỉ dưỡng

Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư, ông Xavier    Cappelut, Phó tổng giám đốc vận hành của Accor Việt Nam tiết lộ: “Chúng tôi dự kiến đón thêm 41 khách sạn và khu nghỉ dưỡng trong chuỗi của Accor tại Việt Nam trong vòng 5 năm tới”.

Lý giải quyết định mở rộng này, ông Xavier Cappelut cho biết, thị trường khách sạn đón lượng khách nội địa rất tốt từ nửa đầu năm do các quy định về giãn cách được nới lỏng và cao điểm mùa nghỉ hè. Nhu cầu gia tăng trên cả phân khúc nghỉ dưỡng và khách doanh nhân.

Đối với phân khúc khách quốc tế, luồng dịch chuyển đến chủ yếu từ các thị trường gần trong khu vực và Australia. Singapore mang đến một lượng khách đáng chú ý từ khoảng giữa năm. Thị trường Mỹ và Bắc Mỹ cũng khá mạnh ở phân khúc khách doanh nghiệp.

“Các doanh nghiệp đã hoạt động sôi động trở lại, nên cả TP.HCM và Hà Nội đều bắt đầu đón khách doanh nhân tăng kể từ tháng 8/2022. Nhu cầu họp, hội thảo, khen thưởng và tổ chức sự kiện (MICE) đã khởi động lại từ đầu quý IV/2022, tuy với số lượng không nhiều như trước đại dịch, nhưng dần có xu hướng gia tăng”, ông Xavier Cappelut cho biết.

Theo ông Xavier Cappelut, một trong những chiến lược quan trọng nhất của Accor Việt Nam là tập trung vào phân khúc khách nội địa. Tiếp theo đó, sẽ đẩy mạnh giao dịch trực tiếp không qua trung gian bằng các chương trình khuyến mãi có trọng tâm trong năm tới.

“Accor sẽ tập trung vào việc phát triển các chương trình khách hàng thân thiết toàn cầu, cũng như chương trình tổ chức hội nghị của chúng tôi. Ứng dụng di động, trang web và trang Facebook fanpage của chúng tôi sẽ có sẵn ngôn ngữ tiếng Việt để giúp khách quốc tế biết đến Việt Nam và mở rộng mạng lưới khách tại Việt Nam”, ông Xavier Cappelut nói.

Dự báo về xu hướng khách quốc tế đến Việt Nam năm 2023, ông Xavier Cappelut cho biết, thị trường khách xa từ Bắc và Nam Mỹ có thể sẽ gia tăng. “Chúng tôi cũng mong chờ sự gia tăng đến từ thị trường Ấn Độ, Hàn Quốc để đạt mức hồi phục tương đương trước đại dịch vào giữa năm 2023. Thị trường Trung Quốc có thể sẽ sớm hồi phục. Thị trường khách Nhật Bản sẽ bắt đầu đón du khách đến nghỉ dưỡng từ khoảng giữa năm 2023. Về du lịch MICE, chúng tôi cho rằng, phân khúc này sẽ tăng trưởng mỗi tháng và trở nên sôi động tại Việt Nam từ tháng 4/2023”.

Bắt đầu hoạt động tại Việt Nam từ năm 1992, Accor đang sở hữu 40 khách sạn và khu nghỉ dưỡng với nhiều thương hiệu, gồm Sofitel, MGallery, Pullman, Novotel, Mövenpick, Mercure, Ibis. Như vậy, với kế hoạch tăng thêm 41 khách sạn và khu nghỉ dưỡng mới, Accor sẽ đạt mức tăng trưởng gấp đôi chỉ trong vòng 5 năm tới. Đây là con số khá ấn tượng sau đại dịch.

IHG sẽ mở thêm 22 khách sạn và khu nghỉ dưỡng mới

Có mặt từ năm 2007, chuỗi khách sạn và khu nghỉ dưỡng IHG hiện bao gồm 15 khách sạn và khu nghỉ dưỡng. IHG sở hữu các thương hiệu như InterContinental, Crowne Plaza và Holiday Inn.

Ông Rajit Sukumaran, Giám đốc điều hành của IHG khu vực Đông Nam Á và Hàn Quốc cho biết, Tập đoàn dự kiến đón thêm 22 khách sạn và khu nghỉ dưỡng tại Việt Nam trong hệ thống, nâng tổng số lên 37 thành viên trong 5 năm tới.

“Việt Nam là một thị trường quan trọng của IHG và chúng tôi đầu tư dài hạn vào đây. Chúng tôi đang xây dựng một hệ sinh thái vững chắc, bao gồm các nhân sự dày dặn kinh nghiệm ở trong nước và sự hợp tác bền vững để hiện thực hóa điều này”, ông Rajit Sukumaran nói.

Theo ông Rajit Sukumaran, tỷ lệ lấp kín phòng tại Việt Nam đang gia tăng đều đặn. Ông cũng cho rằng, khách nội địa đang là động lực chính của các khách sạn và khu nghỉ dưỡng trong chuỗi IHG.

“Thời gian lưu trú trung bình là 3 đêm. Ở các điểm đến như Đà Nẵng và Phú Quốc, khách thường đi theo nhóm gia đình đa thế hệ hoặc một vài gia đình đi cùng với nhau, trong khi tại Hà Nội và TP.HCM, chúng tôi thấy khách doanh nhân đã quay trở lại. Ngoài ra, còn có các chương trình tiệc cưới đặc biệt”, Giám đốc điều hành của IHG khu vực Đông Nam Á và Hàn Quốc nói.

Theo ông Rajit Sukumaran, một trở ngại cho sự phục hồi của ngành khách sạn là số lượng chuyến bay sau đại dịch chưa trở lại mức như trước đây. Các chuyến bay thẳng có tác dụng thúc đẩy khách nghỉ dưỡng và khách MICE đến từ các nước ASEAN, Ấn Độ, thị trường châu Âu, Mỹ và Australia. IHG đã làm việc chặt chẽ với Tổng cục Du lịch Việt Nam và các hiệp hội thương mại, Vietnam Airlines để giải quyết vấn đề này, cũng như hợp lực để cùng thúc đẩy thị trường.

Dự kiến trong năm 2023, IHG sẽ ra mắt thêm các thương hiệu mới như voco Hotels, Vignette Collection, Hotel Indigo và Holiday Inn Express tại Việt Nam.

IHG có mối quan hệ đối tác truyền thống với các chủ đầu tư nổi bật như BIM Group và Sun Hospitality. Tập đoàn này cho biết đã bắt đầu hợp tác thêm với Công ty TNHH Du lịch Sinh thái Cồn Bắp của BCG Land.

Ông Quan Đức Hoàng, Chủ Tịch Hội Đồng Thành Viên A+ Fund.

Quan tâm nhưng còn nhiều e ngại

Năm 2022 chứng kiến sự trở lại ngoạn mục của dòng tiền khối ngoại với giá trị giải ngân ròng đạt 29.238 tỷ đồng. Đây không chỉ là sự trở về của dòng tiền sau hai năm khối ngoại bán ròng kỷ lục, lần lượt  18.794 tỷ đồng (năm 2020) và 62.237 tỷ đồng (năm 2021). Hơn thế, khối ngoại giải ngân mạnh nhất ở thời điểm nhà đầu tư trong nước mất niềm tin, “quay lưng” với thị trường.

Phân tích về dòng tiền khối ngoại năm 2022 bên lề tọa đàm “Nhận diện 2023: Cơ hội đầu tư mới trong môi trường mới” do Báo Đầu tư tổ chức, ông Quan Đức Hoàng, Chủ tịch Hội đồng Thành viên A+ Fund chỉ ra có phần khá lớn trong dòng tiền ngoại từ hoạt động quay vòng của các quỹ đang hoạt động tại thị trường Việt Nam như Dragon Capital, Vinacapital…

Chủ tịch quỹ A+ cho rằng, điều quan trọng hơn là kéo được tổ chức lớn về đầu tư tại thị trường chứng khoán Việt Nam. Ở vai trò đối tác và cũng là bên kết nối quỹ ngoại với các cơ hội đầu tư tại thị trường Việt Nam, Quỹ A+ thực hiện khảo sát đối với nhiều quỹ ngoại ở một số nước và vũng lãnh thổ như Anh, Đức, Đài Loan, Mỹ… và thấy rằng 100% quỹ được hỏi đều đang sẵn sàng đầu tư vào thị trường Việt Nam. Trong khi đó, tỷ lệ trước đây chỉ 40% quỹ ngoại quan tâm đến Việt Nam.

Cũng theo ông Hoàng, đối với các quỹ ngoại mà A+ đang làm việc, khi đề cập về thị trường Đông Nam Á, nhà đầu tư chuyên nghiệp quan tâm chủ yếu hai thị trường chính là Indonesia, Việt Nam, hay một số ít có quan tâm thêm đến thị trường Phillipines.

“Chưa quỹ nào qua 8 thành phố đánh giá bi quan về thị trường Việt Nam. Trong 28 năm kể từ khi về Việt Nam, tôi chưa bao giờ thấy cơ hội lớn như bây giờ.  Các quỹ tôi nói chuyện cùng chung quan điểm khi cơ hội từ việc “reset” lại P/E trung bình cũng như P/E một số công ty. Dòng tiền rất muốn về Việt Nam”, ông Hoàng nhấn mạnh.

Tuy nhiên, dù có mối quan tâm lớn, vẫn còn những rào cản khiến các quỹ đầu tư chuyên nghiệp e ngại trước quyết định rót vốn vào thị trường chứng khoán Việt Nam.

Theo Chủ tịch quỹ A+, điều các quỹ chứng khoán chuyên nghiệp lo ngại nhất nằm ở tỷ lệ sở hữu tối đa của nhà đầu tư nước ngoài. Một quỹ quy mô trung bình khi chọn vào thị trường Việt Nam có thể giải ngân vài trăm triệu USD. Như trường hợp quỹ nhỏ nhất tại Boston có quy mô 3,5 tỷ USD, trường hợp họ dành 10% để đầu tư thì quy mô danh mục đã là 350 triệu USD. Tuy nhiên, cái khó là không có sản phẩm để mua. Cổ phiếu nằm trong lựa chọn của quỹ đầu tư phải đáp ứng về tính thanh khoản tốt, trong khi chỉ số ít đáp ứng điều kiện như cổ phiếu trong nhóm VN30, VN50.

Một nguyên nhân có khả năng khác là nhà đầu tư còn chờ danh mục thị trường mới nổi (EM), thị trường cận biên để có sự phân bổ. Hay có những rào cản từ những yếu tố khá nhỏ cản trở quỹ chuyên nghiệp vào thị trường Việt Nam như việc tìm kiếm đối tác hay thủ tục mở tài khoản. Điển hình như tại Đài Loan, có quỹ rất quan tâm, nhưng do đã có tổ chức khác ở Đài Loan đầu tư tại Việt Nam, nên họ cần tìm đối tác khác mà cũng cần đáp ứng yêu cầu tương xứng.

Nền tảng vĩ mô tốt, tiền chắc chắn sẽ về

Khó không có nghĩa không vào, ông Hoàng tin rằng, qua các đối tác như quỹ A+  sẽ dẫn dắt quỹ đầu tư quyết định giải ngân vào thị trường Việt Nam và tiền sẽ đổ vào rất nhiều vài năm nữa. Dự báo về năm 2023, ông Hoàng cũng được kỳ vọng dòng tiền khối ngoại khởi sắc.

“Với tăng trưởng kinh tế đạt được trong năm 2022 cùng nhận định về nền kinh tế Việt Nam tới đây, tiền chắc chắn sẽ về, nhưng quan trọng hơn là tiền về như thế nào và trong bao lâu là câu chuyện. Chúng ta không muốn dòng tiền nóng, chờ bắt đáy lãi 30% rồi rời bỏ mà muốn tìm nhà đầu tư gắn bó với thị trường Việt Nam.”, ông Hoàng cho hay.

Ông cũng cho rằng, không nên quan tâm số lượng quỹ, mà cần quan tâm loại nhà đầu tư, giá trị đầu tư. Giai đoạn năm 2006 – 2007, thị trường Việt Nam cũng đã có khá nhiều quỹ đầu cơ từ nước ngoài tham gia một phần cũng bởi thị trường khi đó nhỏ chưa thu hút được nhiều quỹ đầu tư. Trong khi điều Việt Nam mong đợi là tiếp cận quỹ dài hạn, với tầm nhìn 10-15 năm.