Tập đoàn Masan (HOSE: MSN) vừa công bố bản phân tích chi tiết kết quả kinh doanh chưa soát xét của quý IV/2022 và năm tài chính 2022. Trong đó, tính riêng chuỗi cửa hàng đồ uống  Phúc Long Heritage (PLH) đang cho thấy tốc độ phủ sóng nhanh chóng.

Trong năm 2022, Phúc Long Heritage (PLH) khai trương 44 cửa hàng flagship, tạo đà tăng tốc mở rộng quy mô vào năm 2023. Dù là năm đầu tiên mở hàng loạt cửa hàng, 44 cửa hàng flagship mới của Phúc Long Heritage  đã mang lại biên lợi nhuận EBITDA cấp cửa hàng là 26% vào năm 2022.

Tính đến cuối năm 2022, PLH có 132 cửa hàng flagship, tăng gấp đôi số lượng của mô hình này kể từ khi được Masan mua lại và thu hẹp khoảng cách đáng kể so với các thương hiệu F&B khác.

Với vị trí số 2 về doanh thu và số 1 về tỷ suất lợi nhuận trong ngành, Phúc Long Heritage kỳ vọng sẽ trở thành công ty số 2 trên thị trường F&B về số lượng cửa hàng vào quý 2/2023.

Về kết quả kinh doanh, năm 2022, Phúc Long đạt 1.579 tỷ đồng doanh thu và 195 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, lãi vay và khấu hao (EBITDA), chủ yếu nhờ các cửa hàng flagship hoạt động hiệu quả, mang lại doanh thu 1.153 tỷ đồng và 332 tỷ đồng EBITDA.

Bước sang năm 2023, các cửa hàng flagship đang trên đà tăng trưởng mạnh mẽ khi Phúc Long đạt con số kỷ lục vào quý IV/2022: mở 23 cửa hàng flagship mới và 2 cửa hàng mini, nâng tổng số cửa hàng flagship lên 111 và tổng số cửa hàng mini lên 21.

Trên cơ sở hiệu quả tính theo đơn vị cửa hàng, ước tính các cửa hàng flagship sẽ mang lại doanh thu trên mỗi cửa hàng gấp đôi so với doanh thu của cửa hàng tương tự trong ngành; biên EBITDA của cửa hàng là trên 35%, cao hơn hẳn so với các chuỗi F&B thuộc top đầu thế giới.

Hiệu quả vượt trội trên mỗi đơn vị cửa hàng đi kèm với đà tăng tốc mở mới điểm bán củng cố tiềm năng Phúc Long sẽ trở thành công ty trà và cà phê số 1 tại Việt Nam trong vòng vài năm tới, hướng đến mục tiêu chinh phục thị trường quốc tế.

Song song đó, PLH cũng đã đóng các kiosk hoạt động kém hiệu quả. Việc đóng cửa các kiosk khiến PLH tốn 42 tỷ đồng chi phí.

Phúc Long được thành lập năm 1968 tại Bảo Lộc, Lâm Đồng. Doanh nghiệp này mở 3 cửa hàng đầu tiên để giới thiệu trà và cà phê pha máy tại TP HCM vào những 80 của thế kỷ trước, nhưng đến 2012 mới chính thức mở rộng hoạt động trong ngành đồ uống thông qua việc khai trương cửa hàng Phúc Long Coffee & Tea tại quận 7.

Trong năm 2023, PLH dự kiến ​​sẽ đạt mức doanh thu thuần từ 2.500 tỷ đồng đến 3.000 tỷ đồng, tăng trưởng từ 58% đến 90% so với năm 2022 nhờ mở thành công từ 75 đến 90 cửa hàng flagship và duy trì hiệu quả doanh thu của cửa hàng mới như cửa hàng hiện có.

Một nhân tố khác giúp thúc đẩy doanh thu là Phúc Long cũng sẽ bắt đầu tích hợp chương trình khách hàng thân thiết vào chương trình Hội viên WIN của Masan. Việc này mang đến cho các khách hàng nhiều lợi ích hơn khi thường xuyên thưởng thức Phúc Long. Cuối cùng, Phúc Long sẽ xem xét đổi mới thực đơn trong nửa cuối năm để mang đến cho người tiêu dùng các món thức uống chủ đạo tươi mới, thú vị hơn.

Để chuẩn bị cho việc mở rộng ra thị trường quốc tế trong năm 2024/2025, CEO mới của Phúc Long với bề dày kinh nghiệm trong mảng nhượng quyền thương hiệu quốc tế sẽ phát triển các quy trình và hệ thống vận hành chuẩn quốc tế bắt đầu từ năm nay.

Giữa năm 2021, trong bối cảnh đại dịch Covid-19 bùng phát, Công ty TNHH The Sherpa, thành viên của Tập đoàn Masan (MSN) thông báo mua lại 20% vốn Phúc Long Heritage – công ty sở hữu thương hiệu Phúc Long với giá 15 triệu USD. Điều này đồng nghĩa Masan định giá công ty này 75 triệu USD, tương đương khoảng 1.730 tỷ đồng.

Sau khi mua cổ phần, một công ty thành viên khác của Masan là VinCommerce hợp tác với Phúc Long triển khai mô hình ki-ốt tại các cửa hàng VinMart+.

Thời điểm đó, ông Trương Công Thắng, Tổng giám đốc Vincommerce (nay đã đổi tên thành WinCommerce) chia sẻ, Masan và Phúc Long hướng tới mục tiêu mở 1.000 ki-ốt tương tự trong vòng một năm tiếp theo. Đồng thời lãnh đạo công ty cũng kỳ vọng đến năm 2025, chuỗi thực phẩm và đồ uống sẽ đóng góp 500 triệu USD doanh thu vào The CrownX – công ty con của Masan.

Trong bối cảnh khó khăn chung của ngành bán lẻ, Masan mở mới 730 siêu thị mini

Cụ thể, doanh thu thuần của Tập đoàn năm 2022 đạt 76.189 tỷ đồng, lợi nhuận ròng đạt 3.567 tỷ đồng, cùng giảm so với năm 2021. Nguyên nhân lớn nhất của con số sụt giảm này là do cuối năm 2021, Masan đã chuyển nhượng mảng thức ăn chăn nuôi và ghi nhận khoản lãi tài chính đột biến mà trong năm nay không còn.

Nếu loại trừ doanh thu từ mảng thức ăn chăn nuôi năm 2021 để so sánh tương đương, doanh thu thuần của Masan tăng 2,6% so với mức 74.224 tỷ đồng của năm 2021.

Cần nhấn mạnh, 2022 là một năm cực kỳ khó khăn chung cho hầu hết doanh nghiệp. Đặc biệt, nửa cuối năm, môi trường kinh doanh ngày càng trở nên khó khăn do lạm phát cao hơn, chính sách tiền tệ thắt chặt, phát hành trái phiếu doanh nghiệp chậm lại…. Những trở ngại nói trên và môi trường kinh doanh đầy thách thức khiến người tiêu dùng nhìn chung có tâm lý thắt chặt chi tiêu, ảnh hưởng đến tổng cầu.

Ông Nguyễn Đăng Quang – Chủ tịch Hội đồng Quản trị Masan Group

Hoạt động trong ngành bán lẻ, MSN ít nhiều bị ảnh hưởng. Đơn cử, The CrownX (TCX) – nền tảng bán lẻ tiêu dùng hợp nhất WinCommerce (WCM) và Masan Consumer Holdings (MCH) ghi nhận doanh thu 56.221 tỷ đồng vào năm 2022, giảm nhẹ 3,1% so với cùng kỳ năm trước.

Dù vậy, 2022 cũng là một năm ghi dấu nhiều tín hiệu mới của Masan trong hành trình hoàn thiện nền tảng tiêu dùng số O2O (Offline-to-Online) và ghi nhận được những tín hiệu tích cực ban đầu.

Trong đó, Masan đã mở mới 730 siêu thị mini WinMart+, WIN trong bối cảnh khó khăn bủa vây. Điều này thể hiện năng lực mở rộng cửa hàng offline của Tập đoàn, giúp thúc đẩy nhanh quá trình hoàn thiện nền tảng số O2O.

Được biết, Masan triển khai chương trình Hội viên WIN trên toàn quốc với các quyền lợi dành cho người tiêu dùng mua sắm tại hệ thống WCM kể từ ngày 6/1/2023. Tính đến nay, chương trình đã đạt 1,8 triệu hội viên đăng ký. Hội viên WIN là nền tảng khách hàng thân thiết kết nối người tiêu dùng với hệ sinh thái các sản phẩm & dịch vụ của Masan. Điều này cho phép Masan kết nối trực tiếp với khách hàng để thấu hiểu sâu sắc hơn nhu cầu tiêu dùng hàng ngày.

Mặt khác, thông qua hợp tác với Techcombank, các giải pháp thanh toán không dùng tiền mặt và không dùng thẻ mới (TPay) tại 266 cửa hàng WIN và WinMart+ đã cho thấy sức hút đáng kể. Cho đến nay, đã có gần 41.000 tài khoản ngân hàng TCB được mở tại chuỗi WCM.

Động thái trên mang về những điểm sáng cho Tập đoàn, bao gồm:

(i) Chuỗi Phúc Long đạt 1.579 tỷ đồng doanh thu và 195 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, lãi vay và khấu hao (EBITDA), chủ yếu nhờ các cửa hàng flagship hoạt động hiệu quả, mang lại doanh thu 1.153 tỷ đồng và 332 tỷ đồng EBITDA. Trong quý 4/2022 Phúc Long mở 23 cửa hàng flagship mới và 2 cửa hàng mini, nâng tổng số cửa hàng flagship lên 111 và tổng số cửa hàng mini lên 21.

(ii) Masan MEATLife (MML) đạt 4.785 tỷ đồng doanh thu – tăng 6,7% so với năm 2021 nhờ sản lượng thịt mát bán tăng. Ghi nhận, giá thịt mát của Masan MEATLife ngày càng cạnh tranh qua việc giảm giá bán và giá ưu đãi dành riêng cho các thành viên WIN. Chiến lược định giá này giúp cho nhiều người tiêu dùng có cơ hội tiếp cận các sản phẩm thịt mát MEATDeli. Đồng thời mang đến hiệu quả cho MML trong dài hạn.

Ngoài ra, thị trường khó khăn nhưng Masan vẫn tiếp tục đổi mới để đưa ra các sáng kiến phục vụ người tiêu dùng. Đơn cử là xây dựng mô hình WIN ở nông thôn hay đưa vào hoạt động công ty mới về logistic là Supra để cải thiện hiệu quả chuỗi cung ứng. Hiện, Supra đảm nhận 45% lượng hàng hóa khô của WCM, góp phần giảm 13% chi phí cung ứng trên mỗi sản phẩm của WCM trên cơ sở chuẩn hóa trong năm đầu hoạt động.

Các cửa hàng flagship thể hiện tiềm năng trở thành động lực thúc đẩy tăng trưởng cho Phúc Long

Với những luận điểm trên, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Masan, ông Nguyễn Đăng Quang nhấn mạnh: “Tôi tự hào về cách Masan đã và đang đổi mới để vượt qua bối cảnh kinh tế vĩ mô và vi mô đầy biến động. Năm 2022, chúng tôi củng cố nền tảng tiêu dùng bán lẻ tích hợp với việc ra mắt các cửa hàng WIN”.

Năm 2023 và sau đó sẽ là giai đoạn đổi mới mang tính quyết định tiếp theo của MSN: số hóa toàn bộ cơ sở hạ tầng tiêu dùng từ sản xuất đến bán lẻ, đồng thời phát triển nền tảng tích hợp giữa thương mại hiện đại và thương mại truyền thống.

MSN ước tính, trong năm tài chính 2023, doanh thu thuần hợp nhất sẽ từ 90.000 tỷ đồng – 100.000 tỷ đồng, tăng trưởng 18% – 31%. TCX vẫn sẽ tiếp tục là động lực tăng trưởng doanh thu, đóng góp hơn 70% vào tổng doanh thu. Lợi nhuận thuần sau phân bổ cổ đông thiểu số ở các mảng kinh doanh chính (chưa bao gồm khoản thu nhập 1 lần) dự kiến sẽ nằm trong khoảng 4.000 tỷ – 5.000 tỷ đồng, đạt tỉ lệ tăng trưởng từ 4% đến 30%.

Không chỉ đẩy mạnh kinh doanh, MSN còn chú trọng củng cố bảng cân đối kế toán với tỷ lệ đòn bẩy và thanh khoản trong mức kiểm soát. Đặc biệt, Tập đoàn vừa huy động thành công khoản vay hợp vốn với tổng trị giá 600 triệu USD kì hạn 5 năm với lãi suất ưu đãi. Khoản vay được đăng ký vượt mức từ gần 40 tổ chức tài chính, thể hiện năng lực tín dụng vững chắc và khả năng huy động vốn với điều khoản ưu đãi của Công ty trong thị trường tài chính đầy biến động.

Khách hàng mua sắm tại siêu thị WinMart của Masan.

Đầu tư cho các lĩnh vực “hạt giống”

Kết thúc tháng đầu năm 2023, mặc dù vào mùa lễ tết, mua sắm cuối năm, nhưng tiêu dùng cho các sản phẩm không thiết yếu vẫn ảm đạm. Giới phân tích nhận định, tình hình đó sẽ kéo dài ít nhất cho đến hết tháng 6/2023. 

Nhóm chuyên gia phân tích từ Công ty Chứng khoán SSI đưa ra kịch bản trong giả định lạm phát sẽ đạt đỉnh trong 6 tháng đầu năm 2023 và sau đó sẽ giảm tốc trong 6 tháng cuối năm. Khi đó, ước tính chi tiêu cho điện thoại và điện máy sẽ giảm 10% so với cùng kỳ, sau đó dần phục hồi từ nửa cuối năm 2023.

Chuyên gia từ SSI cũng cho rằng, việc hợp nhất trên thị trường phân phối, bán lẻ sẽ rõ ràng hơn trong thời kỳ suy thoái kinh tế. Các nền tảng thương mại điện tử thường giảm giá sâu, nên tỷ suất lợi nhuận thấp.

Trong bối cảnh chi phí tăng và nhu cầu yếu, các nhà bán lẻ trực tuyến có thể bị lỗ, do đó mất dần thị phần. Các nhà bán lẻ quy mô nhỏ không tiếp cận được tín dụng ngân hàng cũng có thể bị mất thị phần, còn các nhà bán lẻ có dòng tiền ổn định sẽ giành được thị phần.

Tăng vốn là yếu tố hỗ trợ tích cực cho các doanh nghiệp bán lẻ, đặc biệt trong bối cảnh chi phí vay tăng cao. Công ty cổ phần Thế giới Di động (MWG) hoãn thực hiện tăng vốn cho mảng bách hóa từ quý I/2023 sang quý III/2023. Việc phát hành cổ phiếu thành công sẽ giúp công ty giảm bớt áp lực về chi phí tài chính.

Tuy vậy, Thế giới Di động vẫn đưa ra mục tiêu tăng trưởng dương về doanh thu và lợi nhuận ròng trong năm 2023 và tăng trưởng hai chữ số so với mức trung bình giai đoạn 2020-2022.

Để thực hiện mục tiêu đó, Thế giới Di động cho biết, sẽ không đặt mục tiêu số lượng cửa hàng mở mới cho từng chuỗi. Các chuỗi chỉ mở mới cửa hàng có chọn lọc để có thể mang lại lợi nhuận cho công ty trong 3 tháng sau khi khai trương.

Đồng thời, tất cả các chuỗi sẽ tập trung vào tăng doanh số bán hàng tại cửa hàng hiện hữu và kiểm soát chi phí vận hành để tăng lợi nhuận tuyệt đối, không chú trọng tăng biên lợi nhuận khi người tiêu dùng đang thắt chặt chi tiêu. Ngoại trừ Bách hóa Xanh có thể tiếp tục tối ưu biên lợi nhuận bằng cách cải thiện tỷ lệ hủy hàng, giảm hao hụt.

Ngoài ra, Thế giới Di động tập trung tối đa hóa dòng tiền để giảm chi phí tài chính thông qua việc chủ động cải thiện quản lý hàng tồn kho. Đáng chú ý, Thế giới Di động sẽ đầu tư cho các lĩnh vực “hạt giống”, được coi là những động lực tăng trưởng mới như AVAKids, An Khang…

Tham vọng bán lẻ đa ngành

Trong khi đó, FPT Retail có tham vọng trở thành ông lớn bán lẻ đa ngành. Bà Nguyễn Bạch Điệp, Chủ tịch FPT Retail đặt mục tiêu sẽ cung ứng các sản phẩm phục vụ đa dạng nhu cầu của khách hàng, len lỏi vào đời sống của người dùng Việt Nam.

Theo bà Điệp, năng lực cốt lõi của một công ty bán lẻ là xây dựng chuỗi bán lẻ và quản trị nó. Vì vậy, không quan trọng doanh nghiệp bán cái gì, mà có năng lực cốt lõi đó hay không.

Như FPT Retail, từ công nghệ chuyển sang một lĩnh vực không liên quan là dược phẩm. Việc này cũng đặt ra nhiều câu hỏi về chuyên môn. Nhưng cuối cùng, FPT Retail cũng đã làm được vì đã có kinh nghiệm từ xây dựng chuỗi công nghệ.

Trong tương lai, FPT Retail chắc chắn sẽ không dừng lại ở hai ngành nghề đang có. Các lĩnh vực bán lẻ có triển vọng lớn lại vừa an toàn là những sản phẩm thiết yếu như ăn uống, hàng tiêu dùng, mẹ và bé, siêu thị, giáo dục… Đây là những nhu cầu lặp đi lặp lại mỗi ngày, thường xuyên gắn với đời sống của gia đình nên ở thời kỳ nào cũng sẽ tăng trưởng, phát triển tốt.

Riêng trong mảng bán lẻ dược phẩm, dữ liệu mà lãnh đạo FPT Retail đưa ra cũng rất khả quan. Hiện thị trường bán lẻ dược phẩm tại Việt Nam có tính phân mảnh rất cao, với gần 60.000 nhà thuốc, nhưng hầu hết là cơ sở kinh doanh nhỏ lẻ. Trong năm 2022, Long Châu đạt 1.000 cửa hàng, 5 triệu lượt khách hàng đến mua sắm/tháng; hơn 2,5 triệu lượt khách hàng mua sắm trên nền tảng trực tuyến/tháng, trong khi ứng dụng Nhà thuốc FPT Long Châu cũng cán mốc hơn 2 triệu người dùng sau 1 năm ra mắt.

Bà Điệp nhận định, khó khăn có thể tiếp tục kéo dài đến giữa năm sau, thậm chí là hết năm. Với tình hình đó, người dân sẽ thắt chặt chi tiêu, tập trung vào các mặt hàng thiết yếu. Đứng trước tình hình này, FPT Long Châu càng chú trọng mục tiêu mở rộng để mang đến những sản phẩm chất lượng với giá thật rẻ. FPT Long Châu sẽ vẫn là động lực tăng trưởng của FPT Retail trong thời gian tới. Do đó nhà bán lẻ này sẽ tiếp tục mở rộng chuỗi, dự kiến mở thêm 400 – 500 cửa hàng trong năm 2023.

Tạo trải nghiệm mua sắm độc đáo

Nhắc tới ngành bán lẻ, một ông lớn không thể bỏ qua là Masan. Trong năm qua, dù khó khăn bủa vây, nhưng Masan vẫn mở mới 730 cửa hàng WinMart+ và WIN. 

Trong năm 2022, Masan củng cố nền tảng tiêu dùng bán lẻ tích hợp với việc ra mắt các cửa hàng WIN. Năm 2023 và xa hơn nữa, những đổi mới mang tính quyết định tiếp theo của Masan sẽ là số hóa toàn bộ cơ sở hạ tầng tiêu dùng từ sản xuất đến bán lẻ, đồng thời phát triển nền tảng tích hợp giữa thương mại hiện đại và thương mại truyền thống.

Theo Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Masan, ông Nguyễn Đăng Quang, nếu thực hiện được điều này, sẽ ngày càng có nhiều người tiêu dùng lựa chọn Masan bởi những trải nghiệm mua sắm độc đáo và chi phí tiết kiệm ít nhất 5% cho các sản phẩm và dịch vụ thiết yếu hàng ngày. Tốc độ và mức độ đổi mới sâu rộng là điều khiến Masan tự tin về triển vọng tăng trưởng trung và dài hạn.

Masan nhận định, môi trường vĩ mô đầy thách thức và tâm lý thắt chặt chi tiêu có thể tiếp tục tác động đến hoạt động kinh doanh trong nửa đầu năm 2023. Tuy nhiên, Công ty tin rằng, triển vọng vĩ mô có khả năng phục hồi vào nửa cuối năm 2023.

Hiện The CrownX (TCX) – nền tảng bán lẻ tiêu dùng hợp nhất WCM và MCH, vẫn tiếp tục là động lực tăng trưởng doanh thu, đóng góp hơn 70% vào tổng doanh thu của Masan (khoảng 65.000 đến 72.300 tỷ đồng). WCM sẽ mang lại doanh thu thuần trong khoảng 36.000 tỷ đồng đến 40.500 tỷ đồng trong năm 2023, tăng 23% đến 38% so với cùng kỳ. Động lực tăng trưởng là việc tiếp tục mở cửa hàng mới thành công và tăng doanh thu cấp cửa hàng.

WCM đặt mục tiêu mở 800 – 1.200 cửa hàng trong năm 2023. Công ty sẽ tập trung vào mô hình minimart/mini mall với đa dạng hình thức từ WIN, WinMart+ ở khu vực thành thị, WinMart+ ở khu vực nông thôn để củng cố vị thế của chuỗi.