Trụ sở Fed tại Washington, D.C, Mỹ. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo phóng viên TTXVN tại Washington, giới chức ngân hàng trung ương Mỹ không cho rằng việc bắt đầu cắt giảm lãi suất trong năm nay là thích hợp khi lạm phát vẫn ở mức cao. Đây là một phần nội dung của biên bản cuộc họp chính sách mới nhất được Ngân hàng Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) công bố ngày 4/1.

Biên bản cuộc họp cho biết không có quan chức nào tham dự cuộc họp nhận định rằng năm 2023 là thời điểm phù hợp để bắt đầu giảm mục tiêu lãi suất quỹ liên bang, mà cần duy trì chính sách thắt chặt cho đến khi xu hướng lạm phát giảm một cách bền vững trở nên rõ ràng.

Các quan chức Fed cảnh báo rằng việc nới lỏng các điều kiện tài chính “không chính đáng”, đặc biệt nếu do nhận thức sai lầm của công chúng, sẽ làm phức tạp thêm nỗ lực ổn định giá cả. Một số quan chức nhấn mạnh rằng cần hiểu rõ việc giảm tốc độ tăng lãi suất không phải là dấu hiệu của sự suy yếu trong quyết tâm chống lạm phát. Biên bản cuộc họp cũng nêu rõ lạm phát tại Mỹ vẫn “dai dẳng và ở mức cao” và nước này cần đảm bảo duy trì một giai đoạn tăng trưởng kinh tế bền vững dù ở mức thấp. 

Trong nhiều tháng qua, hoạt động chi tiêu được hỗ trợ nhờ thị trường lao động mạnh mẽ và các hộ gia đình tăng chi từ khoản tiết kiệm dư thừa sau đại dịch Covid-19 và xu hướng này có thể tiếp tục trong tương lai. Tuy nhiên, một số quan chức Fed lưu ý đến thực tế nhiều hộ gia đình thu nhập thấp đang phải đối mặt khó khăn về ngân sách chi tiêu và nhiều người tiêu dùng phải điều chỉnh chi tiêu sao cho bớt tốn kém hơn. Đây chính là lý do Fed cho rằng triển vọng chi tiêu của người tiêu dùng không rõ ràng. Trong khi đó, thị trường lao động ở trạng thái siết chặt với tỷ lệ thất nghiệp thấp, tăng trưởng lương khiến các giới chức Fed lo ngại sẽ đẩy giá dịch vụ lên cao hơn và trở thành yếu tố bất lợi đối với nỗ lực giảm lạm phát. 

Ảnh minh họa: AFP/TTXVN

Việc thay đổi dần dần sẽ giúp các quan chức Fed có thêm thời gian để đánh giá mức độ cần thiết của việc tiếp tục tăng lãi suất và thời gian duy trì lãi suất ở mức cao để kiểm soát hoàn toàn lạm phát và giúp xác định mức độ thiệt hại mà Fed gây ra cho thị trường lao động và rộng hơn là nền kinh tế trong nỗ lực kiểm soát việc tăng giá.

Các quan chức Fed đã dự đoán vào tháng 12/2022 rằng họ sẽ nâng lãi suất lên trên 5% vào năm 2023, sau đó ở mức cao trong suốt cả năm. Lạm phát đã chậm lại một cách đáng kể và dữ liệu về nền kinh tế cho thấy người tiêu dùng đang trở nên thận trọng và bắt đầu chi tiêu ít hơn. Một số người cho rằng người tiêu dùng có thể nhạy cảm hơn với giá cả, khiến các công ty khó tiếp tục tăng giá các mặt hàng.

Đúng như thị trường dự báo trước đó, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang Mỹ (FOMC) quyết định nâng lãi suất 25 điểm cơ bản lên 4,5% – 4,75%, mức cao nhất kể từ tháng 10/2007.

Trước đó, trong năm 2022, Fed đã 4 lần nâng lãi suất 75 điểm cơ bản trước khi giảm xuống 50 điểm cơ bản trong tháng 12/2022.

Trong các tuyên bố công khai gần nhất, nhiều quan chức nhận định ít nhất, Fed có thể giảm bớt mức nâng lãi suất mà không báo hiệu chấm dứt nâng lãi suất.

Thực vậy, Fed nâng 25 điểm cơ bản, báo hiệu sẽ tiếp tục nâng lãi suất trong sáng ngày 2/02/2023 (giờ Việt Nam) và không đưa ra dấu hiệu nào cho thấy họ sắp tới cuối chu kỳ nâng lãi suất.

Chủ tịch Fed Jerome Powell Trong tuyên bố sau cuộc họp, Fed cho biết, lạm phát đã hạ nhiệt phần nào, nhưng vẫn còn cao. Động thái này đánh dấu đợt nâng lãi suất chuẩn thứ 8 kể từ tháng 3/2022 trong một nỗ lực kìm hãm lạm phát vốn có lúc ở đỉnh 40 năm.

Giá vàng tăng lên mức cao nhất trong 9 tháng qua sau khi Fed công bố nâng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản đúng như các nhà đầu tư lẫn chuyên gia kinh tế dự báo trước đó. Vì thế, giá vàng giao tháng 4/2023 trên thị trường quốc tế còn tăng lên 1.973 USD/ounce.

Trái với sự tăng vọt của giá vàng hôm nay, USD giảm xuống mức thấp mới gần đây. Chỉ số USD Index, thước đo sức mạnh của đồng bạc xanh so với các đồng tiền chủ chốt khác đóng cửa ở mức xấp xỉ 101 điểm.

Vàng, một hàng hoá được định giá bằng đồng bạc xanh, rất nhạy cảm với việc tăng lãi suất của Mỹ, vì nó làm tăng chi phí cơ hội của việc nắm giữ tài sản không sinh lãi và ngược lại.

Trước đó, thị trường đang mong chờ các tín hiệu cho thấy Fed sẽ sớm chấm dứt nâng lãi suất tại cuộc họp lần này. Tuy nhiên, tuyên bố mới nhất không hề có các dấu hiệu đó.

Vì thế, trái chiều với đà tăng của vàng, chứng khoán Mỹ lúc đầu rớt mạnh sau tuyên bố họp của Fed, với Dow Jones sụt hơn 300 điểm. Tuy nhiên, sau đó thị trường đồng loạt quay đầu khởi sắc trở lại. 

Các chuyên gia phân tích của Standard Chartered nhận định cuộc họp báo của Chủ tịch Fed Jerome Powell là tương đối ôn hòa, báo hiệu mức lãi suất cao nhất sắp đạt được và nhấn mạnh lạm phát giảm đã giúp giá vàng tăng khi USD suy yếu và lãi suất thực giảm.

Theo Standard Chartered, vàng đã tìm thấy sự hỗ trợ lớn từ những thông tin bổ sung của ngân hàng trung ương và vị thế của các nhà đầu tư vàng được nâng lên trong giai đoạn này, gợi ý rằng nhiều yếu tố vĩ mô đã được phản ánh vào giá và giá có thể sẽ đạt đỉnh trong quý I/2023.

Chính sách tiền tệ của Fed thường có độ trễ tới nền kinh tế, tức khi Fed nâng lãi suất, nền kinh tế cần có thời gian để điều chỉnh.

Các quan chức Fed vẫn quyết tâm kéo giảm lạm phát, mặc dù cho biết số liệu gần đây cho thấy áp lực có thể đã giảm bớt. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 12/2022 của Mỹ giảm 0,1% so với tháng trước đó và tăng 6,5% so với cùng kỳ và hiện thị trường đang chờ đợi CPI tháng 1/2023 của Mỹ. 

Trước xu hướng tăng vọt của giá vàng quốc tế sáng nay lên trên ngưỡng 1.950 USD/ounce, giá vàng trong nước cũng tăng theo nhưng chỉ ở mức độ nhẹ khoảng 300.000 – 400.000 đồng/lượng ở cả chiều mua vào và bán ra.

Cụ thể, Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) niêm yết giá 66,8-67,6 triệu đồng/lượng (mua-bán). Quy đổi tương đương, kim loại quý đang có giá 55,6 triệu đồng/lượng (chưa bao gồm thuế, phí). Như vậy, mỗi lượng vàng miếng SJC hiện cao hơn thế giới 12 triệu đồng. 

Sáng nay, Ngân hàng Nhà nước giảm tỷ giá trung tâm 2 đồng/USD, xuống còn 23.608 đồng/USD. Các ngân hàng thương mại giữ nguyên giá USD ở mức thấp. Vietcombank mua USD với giá 23.250 – 23.280 đồng/USD, bán ra 23.620 đồng/USD. 

Chứng khoán Việt Nam nằm trong top thị trường giao dịch tiêu cực

Thị trường tài chính toàn cầu đón nhận thông tin tài chính quan trọng trong tuần giao dịch đầu tiên của tháng 2. Cục dự trữ liên bang Mỹ đã quyết định nâng lãi suất thêm 0,25 điểm phần trăm. Ngân hàng trung ương Anh (BOE) sau đó đã đưa ra quyết định nâng lãi suất 0,5 điểm phần trăm.

ECB cũng đưa ra định hướng về việc có thể tiếp tục nâng thêm 0,5 điểm phần trăm trong tháng 3. Trong khi Fed được dự báo còn thêm 2 lần tăng lãi suất với mỗi lần 0,25 điểm phần trăm. Các quyết định lãi suất của các NHTW lớn theo khá sát kỳ vọng của thị trường. Phần lớn các thị trường chứng khoán không phản ứng tiêu cực khi quyết định của Fed được công bố.

Chứng khoán Việt Nam bất ngờ có một phiên giảm sâu ở giữa tuần. Ở nửa đầu tuần, VN Index dao động tại vùng hỗ trợ 1100 nhưng đã giảm hơn 35 điểm tại phiên ngày 01/02. Áp lực bán mạnh bất ngờ xuất hiện về cuối phiên chiều 01/02 cũng là nguyên nhân chính khiến các chỉ số chứng khoán Việt Nam mất điểm sâu tuần qua. VN-Index nằm trong top 10 chỉ số chứng khoán giảm sâu nhất tuần. Đây cũng là tuần điều chỉnh đầu tiên sau chuỗi 4 tuần tăng điểm liên tiếp của VN-Index.

VN-Index giảm 39,95 điểm (-3,6%) xuống 1.077,15 điểm, HNX-Index giảm 5,48 điểm (-2,5%) xuống mức 215,28 điểm. Riêng chỉ số sàn UPCoM nhích tăng 0,7%.

VN-Index điều chỉnh sau 4 tuần tăng liên tiếp. – Nguồn: TradingView

Dòng tiền sôi động khi giá rơi sâu, khối ngoại tiếp tục mua ròng

Điểm tích cực là phiên giảm sâu giữa tuần đã kích hoạt dòng tiền lớn tham gia mua cổ phiếu giá thấp. Riêng ở phiên 01/02, thanh khoản thị trường tăng vọt. Khối lượng giao dịch trở lại vượt mốc 1 tỷ cổ phiếu trên sàn HoSE.

Giá trị giao dịch trên HoSE đạt bình quân 13.339,22 triệu đơn vị/phiên, tăng 23,82% so với tuần trước. Tổng khối lượng giao dịch bình quân đạt 755,11 triệu đơn vị/phiên, tăng gần 25%. Giá trị giao dịch trên HNX tăng 38% lên bình quân đạt 1.381,37 tỷ đồng.

Trong tuần điều chỉnh của VN-Index, khối ngoại tiếp tục mua ròng với thanh khoản 1.858 tỷ đồng trên toàn thị trường. Trong đó, trên sàn HoSE, khối ngoại mua ròng 1.681 tỷ đồng, tập trung nhiều nhất ở cổ phiếu của Hoà Phát (gần 870 tỷ đồng). Xét về khối lượng giao dịch ròng, HPG  cũng là mã chứng khoán được mua ròng nhiều nhất (39,7 triệu cổ phiếu). Chứng chỉ quỹ FUEVFVND và STB với lần lượt được mua ròng 13 và 12,9 triệu đơn vị cổ phiếu.

Khối tự doanh bán ròng trong nửa đầu tuần, đặc biệt bán mạnh ở phiên 01/02. Tuy nhiên, nhóm này cũng nhanh chóng giải ngân sau đó. Trên sàn HoSE, khối tự doanh mua ròng hơn 160 tỷ đồng.

Cổ phiếu tài chính giảm mạnh trong tuần điều chỉnh

Thị trường điều chỉnh trong tuần qua khiến cho phần lớn các nhóm ngành cổ phiếu đều có sự suy giảm, đặc biệt ở nhóm cổ phiếu tài chính. Hàng loạt cổ phiếu dòng chứng khoán giảm mạnh, như SSI (-5,7%), HCM (-2,9%), VCI (-8%), VND (-7,4%), SHS (-7,2%)… Dòng ngân hàng với vai trò trụ cột thị trường với giá trị vốn hoá lớn cũng chịu áp lực điều chỉnh mạnh. Cổ phiếu TCB của Techcombank giảm 6,7%, ACB giảm 7%, VPBank giảm 7,4%…

Nhóm bất động sản cũng chứng kiến nhiều “ông lớn” giảm sâu như Vinhome “bốc hơi” tới 9,8% giá trị vốn hoá, Vingroup giảm 5,4%, cổ phiếu DXG giảm 5% giá trị… Cổ phiếu dược phẩm và y tế là điểm sáng của thị trường khi nằm trong số ít dòng tăng nhẹ.

Trong tuần qua, top 5 cổ phiếu kéo VN-Index giảm là VHM, VIC, MSN, VPB và VNM. Còn trên sàn HNX, cổ phiếu KSF, PVS, VCS, SHS là những đầu tàu ghìm chân chỉ số chung.

Giá trị tài sản chứng khoán của tỷ phú Phạm Nhật Vượng giảm gần 2.400 tỷ đồng theo đà giảm của cổ phiếu VIC. Tuy nhiên, Chủ tịch Vingroup vẫn giữ vững vị trí số 1 về giá trị tài sàn chứng khoán. Cổ phiếu KSF giảm 5,35% cũng là nguyên nhân chính khiến tổng tài sản chứng khoán của ông Đỗ Anh Tuấn giảm hơn 700 tỷ đồng, duy trì vị trí thứ 3 trên bảng xếp hạng.

Cổ phiếu VNZ bắt đầu giao dịch

Tuần qua, VNZ đã bắt đầu xuất hiện giao dịch dù mỗi phiên chỉ có 100 cổ phiếu được khớp lệnh. Cổ phiếu của “ông lớn” ngành công nghệ VNG là tân binh đầu tiên chào sàn chứng khoán Việt Nam trong năm 2023. Tuy nhiên, sau gần một tháng lên sàn (từ 5/1), VNZ mới khớp lệnh trong ba phiên gần đây. Giá cổ phiếu VNZ tăng kịch biên độ, kết tuần qua ở mức 444.300 đồng/cổ phiếu. VNZ cũng đã nhanh chóng trở thành “quán quân” về  thị giá cổ phiếu. Giá trị vốn hoá của VNG theo đó tăng lên 15.925 tỷ đồng, tương đương gần 700 triệu USD.  

Cổ phiếu VNZ tăng mạnh cũng là nguyên nhân chính giúp UPCoM-Index vẫn tăng 0,7% trong khi cả hai chỉ số sàn niêm yết đều giảm mạnh. 

Sở dĩ vàng giảm mạnh trong phiên sáng nay, dù USD suy yếu là do giới đầu tư đặt cược Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ đưa ra thêm các đợt nâng lãi suất trong tương lai, với tâm điểm hiện hướng về báo cáo lạm phát của tuần tới. 

Các quan chức của Fed cho biết hôm 8/2, có khả năng tăng lãi suất nhiều hơn. Các thành phần trên thị trường đang định giá lãi suất mục tiêu của Fed sẽ đạt mức cao nhất khoảng 5,1% vào tháng 7, cao hơn khoảng 25 điểm cơ bản so với tuần trước.

Nhiều người đã kỳ vọng rằng, Chủ tịch Fed – ông Jerome Powell sẽ tận dụng cơ hội dữ liệu việc làm để khiến thị trường giảm xuống một chút, nhưng Fed đã không làm như vậy.

Chủ tịch Fed còn cho biết, sẽ tăng lãi suất mạnh hơn nếu thị trường việc làm vẫn nóng. Ông Jerome Powell tái khẳng định, lập trường rằng, lãi suất cần phải đẩy lên cao nữa để kiềm chế lạm phát.

Nhà đầu tư theo dõi những nhận định của Fed về các động thái chính sách trong tương lai sau đợt nâng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản hồi tuần trước. Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết lạm phát đang hạ nhiệt nhưng vẫn còn chặng đường dài ở phía trước.

Trong khi đó, vàng cực kỳ nhạy cảm với việc tăng lãi suất của Mỹ, vì nó làm tăng chi phí cơ hội của việc nắm giữ tài sản không sinh lãi. Vì thế, dù sức khỏe USD suy yếu trở lại, song vàng vẫn mất giá trong phiên sáng nay.

Chỉ số đồng USD giảm 0,6% so với các đồng tiền đối thủ trong rổ tiền tệ, giúp kìm hãm đà giảm của thị trường kim loại quý. Đồng bạc xanh yếu hơn có xu hướng khiến vàng, vốn là hàng hoá được định giá bằng USD. 

Chỉ số USD Index, thước đo sức mạnh của đồng bạc xanh so với các đồng tiền chủ chốt khác đóng cửa phiên ở mức 103,30 điểm. Tuy nhiên, lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Mỹ vững chắc, gây áp lực lên vàng.

Mặt hàng kim quý vàng đã có những phiên tăng giá đầu năm 2023 khi vượt ngưỡng 1.950 USD/ounce. Đà tăng của vàng cũng được thúc đẩy bởi nhu cầu kỷ lục của ngân hàng trung ương trên thế giới.

Hội đồng Vàng thế giới (WGC) báo cáo, các ngân hàng trung ương đã mua gần 400 tấn vàng trong quý đầu tiên. Kỳ vọng rằng các ngân hàng trung ương sẽ tiếp tục mua một lượng vàng chưa từng có càng tăng lên.

Tuần trước, WGC báo cáo rằng, các ngân hàng trung ương đã mua hơn 800 tấn vàng trong nửa cuối năm ngoái, tích lũy 417 tấn trong khoảng thời gian từ tháng 10 đến tháng 12. Năm 2022 là một năm kỷ lục, với việc các ngân hàng trung ương bổ sung 1.136 tấn vàng vào dự trữ ngoại hối toàn cầu.

Thế nhưng, giới phân tích đưa ra nhận định, môi trường vĩ mô tăng giá đang bắt đầu thay đổi và điều này có thể gây áp lực lên vàng trong thời gian tới. Không riêng vàng mà các tài sản rủi ro khác cũng đang được định giá quá cao khi các nhà đầu tư tập trung nhiều hơn vào việc giảm áp lực lạm phát mà lờ đi thông điệp của Fed.

Đối với thị trường trong khi đó, mở phiên sáng nay, Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn – SJC giữ nguyên giá mua vàng miếng 66,55 triệu đồng/lượng và bán ra 67,35 triệu đồng. 

Riêng vàng nhẫn số 99,99 của SJC được niêm yết ở mức giá còn 53,85 triệu đồng/lượng và bán ra 54,75 triệu đồng, giảm 50.000 đồng so với hôm qua. 

Ngày 10/2, Ngân hàng Nhà nước tăng tỷ giá trung tâm 2 VND/USD, lên 23.626 VND/USD. Vietcombank mua vào 23.360 – 23.390 VND/USD, bán ra 23.730 VND/USD.

Sở dĩ giá vàng bật tăng trong bối cảnh giới đầu tư xem xét lại kỳ vọng Fed tăng lãi suất, trước những bình luận gần đây từ các quan chức Fed rằng lãi suất đứng ở mức cao trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến doanh nghiệp và chứng khoán toàn cầu.

Các quan chức của Fed cho biết hôm 8/2, có khả năng tăng lãi suất nhiều hơn. Các thành phần trên thị trường đang định giá lãi suất mục tiêu của Fed sẽ đạt mức cao nhất khoảng 5,1% vào tháng 7, cao hơn khoảng 25 điểm cơ bản so với tuần trước.

Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng, vẫn còn rất nhiều giá trị trong không gian kim loại quý và việc vàng tăng cao hơn chỉ là vấn đề thời gian. Các nhà đầu tư kỳ vọng, vàng sẽ tiếp tục tỏa sáng đến năm 2023 khi tìm cách bảo vệ sức mua và phòng ngừa sự bất ổn kinh tế tăng.

Trong khi xuất hiện lo ngại về suy thoái kinh tế toàn cầu, sự phục hồi mạnh mẽ trên các thị trường thế giới cho thấy sự lạc quan đang quay trở lại, điều này có thể làm dịu chu kỳ tăng lãi suất của Fed.

Giá kim loại quý mặt hàng này được dự báo tăng lên mức 2.000 USD/ounce trong năm nay, nếu lộ trình tăng lãi suất của Fed chậm lại và kinh tế Mỹ đối mặt với suy thoái. 

Ngược lại, vàng cực kỳ nhạy cảm với việc tăng lãi suất của Mỹ, vì nó làm tăng chi phí cơ hội của việc nắm giữ tài sản không sinh lãi. Hiện lạm phát vẫn là mối đe dọa đáng kể đối với người tiêu dùng và nền kinh tế toàn cầu và buộc Fed tiếp tục thắt chặt chính sách tiền tệ.

Chỉ số giá tiêu dùng tăng 0,1% trong tháng 12 thay vì giảm 0,1% như đã báo cáo vào tháng trước, dữ liệu CPI hàng năm đã điều chỉnh của Bộ Lao động Mỹ cho thấy, trong khi dữ liệu vào thứ Ba tới có thể cho thấy CPI tăng 0,4% so với tháng trước đó.

Vàng được coi là một hàng rào chống lại lạm phát, nhưng lãi suất cao hơn có xu hướng làm tăng chi phí cơ hội của việc nắm giữ tài sản không sinh lãi.

Trong khi, giá mặt hàng kim quý vàng tăng trở lại sáng nay thì chỉ số USD Index đang trên đà tăng. Ngoài ra, lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Mỹ đạt mức cao nhất trong hơn một tháng. 

Đối với thị trường trong khi đó, mở phiên sáng nay, Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn – SJC tăng nhẹ 50.000 đồng/lượng giá mua và bán vàng miếng 66,4 triệu đồng/lượng và bán ra 67,4 triệu đồng. 

Riêng vàng nhẫn số 99,99 của SJC được niêm yết ở mức giá còn 53,9 triệu đồng/lượng và bán ra 54,9 triệu đồng, tăng 10.000 – 150.000 đồng/lượng so với hôm qua. 

Tuy nhiên, với giá vàng quốc tế sáng nay quy đổi tương đương, giá vàng đang ở mức 53,4 triệu đồng/lượng (chưa bao gồm thuế, phí). Hiện mỗi lượng vàng SJC đang cao hơn thế giới gần 14 triệu đồng.