Trường Cao đẳng Du lịch Huế vừa tổ chức một buổi tập huấn quan trọng về quy trình giảm thiểu rác thải nhựa trong vận hành tour du lịch. Sự kiện này nhắm tới chuẩn hóa việc vận hành tour du lịch thân thiện với môi trường và thúc đẩy thực hành du lịch bền vững tại địa phương. Buổi tập huấn được hỗ trợ bởi Dự án Huế – Đô thị giảm nhựa ở miền Trung Việt Nam, một phần trong nỗ lực của Dự án TVA/WWF-Việt Nam nhằm giảm thiểu rác thải nhựa trong khu vực.

Buổi tập huấn tập trung vào các nội dung chính như nhận diện các nguồn phát sinh rác thải nhựa trong hành trình du lịch, kỹ năng tổ chức và truyền thông tour giảm nhựa, cũng như phối hợp chặt chẽ giữa các khâu vận hành tour. Những kỹ năng này bao gồm hướng dẫn viên, điều hành tour, lái xe và các nhà cung cấp dịch vụ, giúp họ hiểu rõ vai trò của mình trong việc giảm thiểu rác thải nhựa. Các nội dung được xây dựng dựa trên quá trình tham vấn ý kiến từ các chuyên gia trong lĩnh vực du lịch bền vững, đại diện từ các hãng lữ hành, điều hành tour, hướng dẫn viên và giảng viên chuyên ngành lữ hành – hướng dẫn.

Mục tiêu của buổi tập huấn là tăng cường sự phối hợp với các hãng lữ hành để triển khai thêm nhiều tour giảm rác thải nhựa trong thời gian tới. Qua đó, góp phần đưa ngành du lịch Huế phát triển theo hướng xanh và bền vững, phù hợp với xu hướng du lịch thân thiện với môi trường đang ngày càng được quan tâm. Mặc dù một số tour thí điểm đã được tổ chức trong thời gian qua, số lượng tour áp dụng hiệu quả mô hình giảm rác thải nhựa tại Huế vẫn còn hạn chế.

Buổi tập huấn thu hút hơn 30 học viên tham gia, bao gồm hướng dẫn viên, điều hành tour, lái xe và các nhà cung cấp dịch vụ. Đây là bước chuẩn bị quan trọng để các bên cùng chung tay vận hành tour giảm nhựa một cách bài bản. Hơn cả việc truyền tải kiến thức, sự kiện này cũng đóng vai trò lan tỏa nhận thức về bảo vệ môi trường đến cộng đồng và du khách, khuyến khích hành động có trách nhiệm với môi trường.

Thông qua buổi tập huấn, các tham gia sẽ có cơ hội nâng cao kiến thức và kỹ năng cần thiết để tổ chức và tham gia vào các tour giảm nhựa. Dự kiến, trong thời gian tới, sẽ có nhiều tour du lịch được thiết kế với chủ đề giảm thiểu rác thải nhựa được triển khai, mang đến cho du khách những trải nghiệm du lịch không chỉ thú vị mà còn thân thiện với môi trường.

Tổng kết lại, buổi tập huấn về quy trình giảm thiểu rác thải nhựa trong vận hành tour du lịch tại Trường Cao đẳng Du lịch Huế không chỉ là một sự kiện giáo dục đơn thuần. Đây còn là một bước tiến quan trọng trong việc phát triển du lịch bền vững tại Huế, đồng thời thể hiện cam kết của các bên liên quan trong việc bảo vệ môi trường và ứng phó với tình trạng ô nhiễm nhựa.

Ngày 23.7, các chuyên gia tâm lý học và du lịch từ Đại học RMIT Việt Nam đã đưa ra nhận định về vụ lật tàu du lịch tại vịnh Hạ Long, cho rằng sự cố này là một hồi chuông cảnh tỉnh mạnh mẽ cho ngành du lịch về việc nâng cao an toàn và khôi phục niềm tin cho du khách cũng như công chúng.

Tiến sĩ Joe Othman, giảng viên cấp cao ngành Tâm lý học tại Đại học RMIT Việt Nam, cho biết những sự cố như vậy thường gây ra một loạt cảm xúc phức tạp như sợ hãi, lo lắng, buồn bã… không chỉ với du khách mà cả với chủ tàu. Lượng khách du lịch cũng được dự báo sẽ sụt giảm phần nào đó, kéo theo đó là thu nhập của người dân địa phương cũng bị ảnh hưởng.

Ông Othman cũng nhấn mạnh rằng Hạ Long là một địa phương không đông dân, nơi mọi người thường có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Vì thế, các đơn vị kinh doanh du lịch có thể cảm nhận được nỗi đau tập thể và trách nhiệm cộng đồng.

Thạc sĩ Lê Huy Hoàng, bộ môn Tâm lý học tại Đại học RMIT Việt Nam, nhận định các nghiên cứu về thảm họa hàng hải cho thấy cộng đồng địa phương có thể bị ảnh hưởng khi điểm đến du lịch bỗng trở thành nơi “tưởng niệm”.

Tiến sĩ Katrina Phillips, giảng viên cấp cao ngành Tâm lý học tại Đại học RMIT Việt Nam, phân tích khi được chứng kiến hoặc nghe kể về một thảm họa như vụ việc ở vịnh Hạ Long, rủi ro vốn trừu tượng bỗng trở nên rất thật, điều đó làm tăng đáng kể mức độ cảnh giác và sợ hãi của du khách. Điều này có thể ảnh hưởng đến quyết định du lịch trong tương lai, đặc biệt với các gia đình có trẻ nhỏ hoặc người già, những người có xu hướng hủy hoặc hoãn chuyến đi sau các sự cố như vậy.

Tiến sĩ Justin Matthew Pang, Chủ nhiệm cấp cao bộ môn Quản trị du lịch và khách sạn Đại học RMIT Việt Nam, chia sẻ đối với du khách nước ngoài, họ không quen thuộc với đặc điểm thời tiết nên có thể đánh giá thấp rủi ro và vẫn mạo hiểm tham quan, khám phá vịnh Hạ Long. Theo đó, ông Pang nhấn mạnh rằng trách nhiệm chính thuộc về các chủ tàu và cơ quan chức năng, không phải khách du lịch.

Ông Pang đề xuất các chủ tàu phải quản lý nghiêm ngặt số lượng người trên tàu, đảm bảo đủ áo phao và các cơ quan chức năng nên ban hành lệnh cấm toàn diện các hoạt động tàu thuyền khi thời tiết xấu, nhằm bảo vệ cả người dân địa phương lẫn du khách.

Các chuyên gia cũng cho rằng việc tăng cường kiểm tra an toàn, đánh giá các chủ tàu thường xuyên và xử phạt nghiêm các trường hợp vi phạm từ cơ quan chức năng là cần thiết. Ngoài ra, các chiến dịch truyền thông giáo dục cộng đồng và thông tin dự báo thời tiết rõ ràng sẽ đóng vai trò then chốt.

Tiến sĩ Pang cũng dẫn chứng thảm kịch chìm phà MV Sewol tại Hàn Quốc năm 2014 đã cướp đi 304 sinh mạng. Lúc đó, Hàn Quốc đã phản ứng bằng cách gây áp lực với các hiệp hội hàng hải, thành lập các tổ chức an toàn từ cơ sở và xây dựng văn hóa trách nhiệm.

Ông Pang nhấn mạnh Việt Nam có thể học tập cách làm của Hàn Quốc, chính quyền cần tăng cường xây dựng ý thức trách nhiệm chăm sóc hành khách đối với chủ tàu để lấy lại niềm tin từ người dân địa phương và khách du lịch, hướng đến tư duy vận hành an toàn và lấy khách hàng làm trọng tâm.

Với thời gian, những hành vi nguy hiểm sẽ bị loại bỏ, từ đó hình thành một ngành du lịch an toàn, bền vững, được vận hành theo những chuẩn mực tốt nhất và có trách nhiệm.

Trong bối cảnh hiện nay, tính bền vững không còn là một khẩu hiệu hay sự lựa chọn mà đã trở thành động lực trung tâm để kiến tạo tương lai của ngành du lịch. Khi doanh nghiệp và người tiêu dùng cùng chung một ‘ưu tiên’, đó là hướng tới một ngành du lịch bền vững, cả về môi trường và xã hội.

Hành trình bền bỉ của những ‘người tiên phong’ trong ngành du lịch bền vững đã được các doanh nghiệp tại miền Trung nỗ lực xây dựng. The Field Restaurant & Bar Hội An là một trong những mô hình du lịch bền vững tiêu biểu. Nằm giữa cánh đồng lúa Cẩm Thanh, bên dòng sông Đò hiền hòa, The Field không chỉ mang đến trải nghiệm ẩm thực bản địa thân thiện với môi trường mà còn cam kết với quy trình vận hành bền vững.

Với định hướng phát triển ẩm thực bản địa thân thiện môi trường, The Field mang đến thực đơn ‘Back to Basics’ – quay về những giá trị nguyên bản của tự nhiên. Nguyên liệu có nguồn gốc từ khu vườn hữu cơ của nhà hàng hoặc thu mua trực tiếp từ nông dân Hội An, tuyệt đối không sử dụng thành phần nhập khẩu. Thực phẩm được chế biến theo nguyên tắc tối ưu hóa nguyên liệu giảm thiểu lãng phí, ưu tiên nguyên liệu theo mùa.

Không chỉ dừng lại ở nguyên liệu, cam kết bền vững tại The Field còn hiện diện ở toàn bộ quy trình vận hành. Nhà hàng được kiểm soát chặt chẽ thông qua hệ thống đo lường cụ thể ở từng bộ phận, hướng đến mục tiêu không phát thải. ‘Lần đầu tiên giới thiệu The Field vào năm 2014, chúng tôi không đơn thuần ra mắt một nhà hàng mà là xây dựng và vận hành một mô hình gắn liền trách nhiệm cộng đồng và môi trường. Và tôn chỉ đó vẫn đi theo chúng tôi đến tận hôm nay’, ông Phan Xuân Thanh, Giám đốc EMIC Hospitality (đơn vị sở hữu và vận hành The Field) chia sẻ.

Bên cạnh hoạt động ẩm thực, The Field còn tổ chức các sự kiện văn hóa tái hiện sinh hoạt truyền thống, lồng ghép văn hóa nông nghiệp như ‘Trải nghiệm ẩm thực trên đồng ruộng’, ‘Phiên chợ du lịch đồng quê’ với sự tham gia của người dân địa phương. Qua đó, chia sẻ lợi ích, nâng cao thu nhập cho cộng đồng, đồng thời truyền cảm hứng về phát triển du lịch dựa vào thiên nhiên và bản sắc bản địa.

Với hành trình bền bỉ suốt 10 năm theo đuổi giá trị xanh, The Field trở thành nhà hàng đầu tiên tại Việt Nam nhận Chứng nhận Vàng Bạch kim về giảm khí thải Carbon do Magnus International trao tặng – một ghi nhận xứng đáng cho mô hình du lịch trách nhiệm được vận hành bằng sự tận tâm và chiến lược dài hạn.

Song song với nhận thức từ doanh nghiệp, hành vi tiêu dùng của du khách cũng đang có sự dịch chuyển rõ rệt theo hướng bền vững hơn. Không chỉ tìm kiếm cảnh đẹp hay tiện nghi, du khách ngày nay còn quan tâm đến cách doanh nghiệp vận hành: 41% người khảo sát xem việc giảm nhựa dùng một lần là ưu tiên hàng đầu; 58% đánh giá cao các cơ sở có chính sách tái chế rõ ràng; 79% mong muốn chi tiêu của họ có thể hỗ trợ cộng đồng địa phương. Đặc biệt, 83% số du khách được khảo sát cho biết họ muốn điểm đến trở nên tốt đẹp hơn sau mỗi chuyến đi.

Những con số trên là minh chứng rõ nét cho sự chuyển biến trong tư duy du lịch của du khách từ việc ‘tận hưởng cá nhân’ sang hướng tạo ra ‘tác động tích cực’. Từ đó, hành vi tiêu dùng cũng dần thay đổi: không dừng lại ở việc tham quan thụ động mà chuyển sang tham gia, sẻ chia và để lại dấu ấn tích cực lâu dài tại điểm đến.

Du lịch bền vững, vì vậy, không còn là lựa chọn riêng lẻ mà đang trở thành một chuẩn mực thúc đẩy ngành công nghiệp không khói bước vào giai đoạn tái định hình toàn diện, chủ động dẫn dắt sự thay đổi hướng tới một tương lai xanh và bền vững hơn.

Ngành du lịch năm 2025 đang chuyển dịch mạnh mẽ, vượt khỏi mục tiêu kinh tế để ưu tiên phục hồi môi trường và bảo tồn văn hóa. ‘Cách mọi người tiếp cận du lịch đang có sự thay đổi sâu sắc. Du khách ngày càng cân nhắc kỹ lưỡng điểm đến, phương tiện di chuyển và tác động hành trình của họ với thế giới. Họ bị thu hút bởi trải nghiệm chân thật và ý nghĩa, hướng đến du lịch chậm, cảm nhận sâu văn hóa bản địa và đóng góp tích cực cho điểm đến’, bà Zoritsa Urosevic, Giám đốc Điều hành Cơ quan Du lịch Liên Hợp Quốc nhận định.

Theo bà, ngành du lịch cần vượt ra khỏi lối mòn kinh doanh thông thường và áp dụng những biện pháp tái tạo giúp phục hồi hệ sinh thái, giảm phát thải carbon, gìn giữ bản sắc văn hóa và nâng cao vị thế của cộng đồng. Mục tiêu không chỉ là giảm thiểu tác hại, mà còn tạo ra giá trị tích cực cho du khách cũng như cộng đồng địa phương.

Du lịch vùng cao đang trải qua một cuộc chuyển mình đáng kinh ngạc, khi người dân bản địa đang trở thành người kể chuyện chân thực và chủ động về văn hóa, phong tục của quê hương mình. Cuộc bứt phá này đến từ sự kết hợp giữa chuyển đổi số và tinh thần chủ động của người dân.

Tại tỉnh Tuyên Quang, làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc Mông ở thôn Pả Vi Hạ đang là biểu tượng cho sự vươn lên của người dân bản địa. Với 19 hộ dân tham gia mô hình homestay, họ không chỉ kinh doanh mà còn tích cực gìn giữ phong tục truyền thống. Anh Nùng Thanh Sấn, chủ homestay Meo Vac Ethnic, là một trong những người tiên phong khai phá cách làm du lịch mới bằng cách quay video, viết bài và chia sẻ văn hóa Mông trên TikTok và Facebook.

Chuyển đổi số đang mở ra bước ngoặt cho du lịch vùng cao Việt Nam. Tại Bản Liền và Y Tý, Lào Cai, người dân bản địa đã biết tận dụng mạng xã hội, video và QR code để quảng bá văn hóa và thu hút khách. Họ không chỉ làm du lịch mà còn trở thành người kể chuyện sinh động nhất về chính quê hương mình.

Trưởng ban quản lý Làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc Mông, Chu Minh Quang, cho biết rằng chuyển đổi số là cách nhanh nhất để người dân vùng cao tự quảng bá chính mình. Điều quan trọng nhất vẫn là thay đổi tư duy để người dân hiểu rằng chính họ là người kể chuyện hấp dẫn nhất về bản làng mình.

Nhưng vẫn còn những điểm nghẽn cần được khai thông, như hạ tầng viễn thông chưa đồng đều, khả năng tiếp cận công nghệ của người dân còn chênh lệch và thiếu đội ngũ hướng dẫn có chuyên môn. Hơn thế, chuyển đổi số nếu không đi kèm gìn giữ bản sắc sẽ dễ dẫn đến thương mại hóa văn hóa.

Để du lịch vùng cao phát triển bền vững, tỉnh Lào Cai đang kiện toàn bộ máy quản lý, phát triển nhân lực, thúc đẩy số hóa, bảo vệ môi trường và hợp tác quốc tế. Mục tiêu đến năm 2030 là đón 15 triệu lượt khách, doanh thu trên 71.000 tỷ đồng, tạo việc làm cho khoảng 65.000 người.