Trong bối cảnh leo thang căng thẳng thương mại với Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) đang đẩy nhanh kế hoạch trả đũa, đồng thời cảnh báo sẽ không ngồi yên nếu Washington tiếp tục đe dọa áp thuế lên hàng hóa của họ. Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây tuyên bố sẽ áp thuế 30% lên hàng hóa EU từ ngày 1/8, khiến cho căng thẳng thương mại giữa hai bên ngày càng tăng.

Một nguồn tin ngoại giao cho biết nhiều nước thành viên EU, trong đó có Đức, đang nghiên cứu và xem xét sử dụng công cụ “chống ép buộc” (ACI) để đáp trả Washington nếu các cuộc đàm phán không đạt được kết quả mong muốn. Công cụ này cho phép EU hạn chế sự tiếp cận của các công ty nước ngoài, bao gồm Mỹ, vào thị trường đấu thầu công, dịch vụ tài chính và đầu tư. Ban đầu, ACI được xây dựng để đối phó với Trung Quốc, nhưng hiện đang được xem xét để sử dụng đối với Mỹ.

Mặc dù một số thành viên EU vẫn e ngại về việc sử dụng công cụ này vì lo ngại phản ứng từ Tổng thống Trump, nhưng một số nước như Pháp đã lên tiếng ủng hộ biện pháp này. Đức cũng bắt đầu thể hiện sự đồng tình. Các cuộc trao đổi gần đây giữa Ủy viên Thương mại EU Maros Sefcovic và phía Mỹ vẫn chưa tìm được tiếng nói chung về vấn đề này.

EU hy vọng duy trì mức thuế 10% đối với phần lớn hàng xuất khẩu, nhưng phía Mỹ đề xuất các mức cao hơn, thậm chí không loại trừ khả năng áp thuế 30%. Ông Sefcovic cảnh báo rằng mức thuế 30% có thể khiến hoạt động thương mại giữa hai bên gần như tê liệt. Các đề xuất từ phía Mỹ bị đánh giá là thiếu nhất quán, và không ai đảm bảo được điều gì sẽ phù hợp với quan điểm của ông Trump.

Trước đó, EU đã chuẩn bị một gói thuế trị giá 21 tỷ euro nhắm vào hàng hóa Mỹ, và dự kiến sẽ có hiệu lực từ ngày 6/8. Bên cạnh đó, EU cũng đang cân nhắc một gói trả đũa bổ sung với quy mô lên tới 72 tỷ euro hàng xuất khẩu Mỹ. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nhấn mạnh rằng EU vẫn chưa đến mức phải dùng đến công cụ ACI và coi đó chỉ là phương án cuối cùng.

Hiện tại, tất cả các bên đang tích cực tìm kiếm giải pháp để giảm căng thẳng thương mại. Tuy nhiên, nếu các cuộc đàm phán không đạt được kết quả khả quan, EU sẽ không ngần ngại thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ lợi ích của mình. Trong khi đó, Ủy ban châu Âu và các quan chức EU đang tiếp tục có các cuộc trao đổi với phía Mỹ để tìm ra giải pháp cho vấn đề này.

Hôm nay, 04/01, Tòa án Nhân dân TP. Hà Nội đã tiếp tục phiên xét xử sơ thẩm vụ án hình sự xảy ra tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, Công ty AIC và các đơn vị liên quan. Sau quá trình xét xử, nghị án, HĐXX đã quyết định tuyên án đối với cựu Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng giám đốc Công ty cổ phần Tiến bộ Quốc tế (Công ty AIC)…năm tù về tội “Đưa hối lộ”, và “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”.

Nguyễn Thị Thanh Nhàn được cơ quan công an xác định là người chủ mưu, cầm đầu, chỉ đạo các lãnh đạo, cán bộ Công ty AIC đưa hối lộ, lập hồ sơ dự thầu, tham gia đấu thấu và trúng 16 gói thầu sai quy định tại Dự án đầu tư xây dựng Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, gây thiệt hại hơn 152 tỷ đồng.

Nguyễn Thị Thanh Nhàn và nhiều đồng phạm đã bỏ trốn, bị truy nã quốc tế.

Trước đó, trong quá trình xin chủ trương và thực hiện dự án đầu tư xây dựng Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, dù biết rõ Công ty AIC không đủ năng lực, nhưng để trúng thầu tại dự án Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, bị cáo Nhàn đã thiết lập mối quan hệ với lãnh đạo địa phương và dùng nhiều thủ đoạn gian lận để tham gia đấu thầu và trúng 16 gói thầu tại dự án.

Trong quá trình thực hiện dự án, Nhàn và Trần Mạnh Hà, cựu Phó tổng giám đốc Công ty AIC đã nhiều lần đưa hối lộ với số tiền 43,8 tỉ đồng cho Trần Đình Thành, cựu Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai; Đinh Quốc Thái, cựu Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, và Phan Huy Anh Vũ, cựu Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai để nhờ chỉ đạo, tác động trúng thầu.

Ngoài việc trực tiếp điều hành Công ty AIC, Nguyễn Thị Thanh Nhàn còn thành lập nhiều doanh nghiệp thuộc hệ sinh thái AIC gồm: Công ty Mopha, Công ty cổ phần Thiết bị y tế và Môi trường, Công ty CP tư vấn Công nghệ cao, trong đó Mopha do bố đẻ của Nhàn đứng tên thành lập, Nguyễn Thị Tích làm Tổng giám đốc.

Thêm vào đó, Nhàn cũng kết hợp với nhiều đơn vị khác để làm “quân xanh”, “quân đỏ”, cung cấp hồ sơ, thiết bị như: Công Công ty TNT, Công ty Thành An Hà Nội, Công ty TNHH Trang thiết bị y tế BMS, Công ty Nha khoa Việt Tiên, Công ty Tâm Hợp…

Khi biết sự việc vỡ lở, Nguyễn Thị Thanh Nhàn đã chỉ đạo nhân viên tiêu hủy hồ sơ và bỏ trốn. Hiện, bị cáo Nhàn và 7 đồng phạm khác trong vụ án đang bỏ trốn, bị truy nã quốc tế nhưng không có kết quả. Tuy nhiên, các bị cáo này vẫn bị truy tố và đưa ra xét xử vắng mặt.

Cựu Phó tổng giám đốc Hoàng Thị Thúy Nga là người đại diện cao nhất của Công ty AIC tại tòa.

Cũng về hai tội danh như Nhàn, bị cáo Trần Mạnh Hà, cựu Phó tổng giám đốc Công ty AIC bị tuyên án 12 năm tù về tội “Đưa hối lộ” và 13 năm tù về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, tổng hình phạt từ 25 năm tù, kể từ ngày bắt thi hành án.

Tại tòa, bị cáo Hoàng Thị Thúy Nga, cựu Phó tổng giám đốc Công ty AIC, người đại diện cao nhất của Công ty AIC thừa nhận hành vi của mình là người thừa hành, giúp sức Nguyễn Thị Thanh Nhàn trong quá trình mua hồ sơ dự thầu, lập hồ sơ mời thầu và dùng nhiều thủ đoạn để hợp thức hồ sơ, trúng thầu sai quy định. Nga bị HĐXX tuyên án 12 năm tù, yêu cầu khắc phục hậu quả hơn 14 tỷ đồng. Trước đó, Nga đã vận động người nhà khắc phục hậu quả số tiền 1 tỷ đồng.

Mới đây, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao đã phê chuẩn, đồng thời Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra Quyết định bổ sung Quyết định khởi tố vụ án hình sự, Quyết định khởi tố bị can, Lệnh bắt bị can để tạm giam, Lệnh khám xét đối với bà Nguyễn Thị Thanh Thủy, Nguyễn Bạch Thùy Linh cùng về tội Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi.

Nguyễn Thị Thanh Thủy (bên trái) và Nguyễn Bạch Thùy Linh. Ảnh: Bộ Công an

Hiện Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đang tiếp tục điều tra mở rộng vụ án; rà soát, kê biên, phong tỏa tài sản của các đối tượng để đảm bảo triệt để thu hồi tài sản cho Nhà nước.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đang điều tra vụ án Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; Đưa hối lộ; Nhận hối lộ xảy ra tại Công ty Việt Á và các đơn vị, địa phương liên quan; thuộc diện theo dõi, chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Mở rộng điều tra vụ án, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an xác định bà Nguyễn Thị Thanh Thủy (sinh năm 1967, trú tại thành phố Hà Nội, nguyên Chuyên viên Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam) cùng bà Nguyễn Bạch Thùy Linh (sinh năm 1978, trú tại thành phố Hà Nội, Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên SNB Holdings) có hành vi lợi dụng ảnh hưởng, can thiệp, tác động lãnh đạo một số Bộ, ngành tạo điều kiện giúp Công ty Việt Á trong quá trình sản xuất, kinh doanh Kit xét nghiệm Covid-19 để trục lợi.

Hành vi trên phạm vào tội Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi, quy định tại Khoản 3, Điều 366 Bộ luật Hình sự.

Bà Nguyễn Thị Phố Giang, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Dự trữ Nhà nước

Hàng loạt vụ án đã, đang và sẽ xét xử cho thấy, hoạt động đấu thầu luôn đứng đầu trong tiêu cực, tham ô, lãng phí, thất thoát, chiếm đoạt tài sản nhà nước. Tuy nhiên, trong lĩnh vực dự trữ quốc gia, đến nay, chưa phát hiện ra tiêu cực, thưa bà?

Có 12 nhóm hàng hóa thuộc Danh mục Dự trữ quốc gia, trong đó có lương thực; vật tư, thiết bị cứu hộ, cứu nạn; nhiên liệu; vật liệu nổ công nghiệp; thuốc bảo vệ thực vật… Vì vậy, hoạt động đấu thầu hàng dự trữ được thực hiện thường xuyên nhằm bảo đảm cung cấp đủ vật tư, hàng hóa khi cần thiết. Trong đó, mặt hàng gạo được dự trữ lớn nhất và thường xuyên tổ chức đấu thầu để bảo đảm cung cấp đủ gạo cho đồng bào nghèo khi Thủ tướng Chính phủ yêu cầu vào mỗi dịp Tết đến, khu vực bị thiên tai, bão lũ, dịch bệnh và cấp cho học sinh vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn.

Hiện tại, hoạt động đấu thầu gạo được giao 22 cục dự trữ trên toàn quốc làm chủ đầu tư, cũng như các loại hàng hóa, vật tư khác do Bộ Tài chính và một số bộ, ngành làm chủ đầu tư trong các cuộc đấu thầu hàng dự trữ, song đến nay, chưa phát hiện ra tiêu cực, mua thầu, bán thầu, thông thầu… Nguyên nhân là tiêu chuẩn, quy chuẩn về hàng dự trữ quốc gia được ban hành rất chặt chẽ. Quy trình mời thầu, lựa chọn nhà thầu, tổ chức đấu thầu thực hiện công khai, minh bạch. Bên cạnh đó, sự giám sát, kiểm tra của các cơ quan quản lý nhà nước đối với hàng dự trữ quốc gia cũng được thực hiện rất nghiêm minh, nên việc gian lận, thông thầu, quân xanh – quân đỏ trong quy trình đấu thầu hàng dự trữ quốc gia khó xảy ra. Gian lận, tiêu cực trong đấu thầu hàng dự trữ quốc gia càng ít có cơ hội nếu thực hiện đấu thầu qua mạng.

Thưa bà, Tổng cục Dự trữ Nhà nước đã thực hiện đấu thầu qua mạng chưa?

Theo lộ trình áp dụng lựa chọn nhà thầu qua mạng, thì trong giai đoạn 2022 – 2025 sẽ tổ chức lựa chọn nhà thầu qua mạng tối thiểu 70% các gói thầu thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Đấu thầu; tổ chức lựa chọn nhà thầu qua mạng toàn bộ (100%) với gói thầu mua sắm tập trung.

Tuy nhiên, ngay sau khi Bộ Kế hoạch và Đầu tư ban hành Thông tư 11/2019/TT-KHĐT về đấu thầu qua mạng, chúng tôi đã chủ động nghiên cứu và mời Trung tâm Đấu thầu qua mạng quốc gia (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) tổ chức tập huấn, đào tạo cho cán bộ, công chức trong ngành là những người trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia hoạt động đấu thầu và từ năm 2022 đã thực hiện đấu thầu toàn bộ khối lượng gạo dự trữ quốc gia qua mạng. Tới đây, toàn bộ hàng dự trữ quốc gia thuộc trách nhiệm của Bộ Tài chính nói riêng, các bộ, ngành khác nói chung (trừ vật tư, thiết bị, hàng hóa phục vụ quốc phòng, an ninh) sẽ được đấu thầu qua mạng.

Tổng cục Dự trữ Nhà nước ghi nhận kết quả đấu thầu qua mạng thế nào, thưa bà?

Hoạt động đấu thầu qua mạng là phương thức rất tiên tiến, không chỉ gần như chấm dứt được tình trạng thông thầu, quân xanh – quân đỏ, gian lận vì mọi hoạt động được công khai, minh bạch, mà Nhà nước còn có cơ hội mua được hàng hóa rẻ hơn, đa dạng hơn vì có nhiều nhà thầu tham gia do không phụ thuộc vào không gian, thời gian. Đặc biệt, đấu thầu qua mạng còn tiết kiệm được rất nhiều thời gian, công sức và cả chi phí cho cả bên mời thầu lẫn doanh nghiệp tham gia đấu thầu vì tất cả hồ sơ, giấy tờ đều được thực hiện qua mạng. Quy trình đấu thầu được thực hiện qua mạng nên giảm thiểu thời gian mua sắm hàng hóa, vật tư thuộc Danh mục dự trữ quốc gia.

Luật Đấu thầu hiện hành đã có quy định về lựa chọn nhà thầu qua mạng, song hoạt động này chưa được thực hiện phổ biến. Dự thảo Luật Đấu thầu sửa đổi, dự kiến được Quốc hội thông qua tại kỳ họp tới, yêu cầu, ngoài đấu thầu rộng rãi, thì đấu thầu hạn chế và chào hàng cạnh tranh trong nước cũng phải áp dụng đấu thầu qua mạng.

Bà có nghĩ rằng, sau khi Luật Đấu thầu sửa đổi có hiệu lực, có thể áp dụng phổ biến phương thức đấu thầu qua mạng được ngay không?

Tôi tin là thực hiện được ngay vì Dự luật đã quy định cụ thể về Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Có địa chỉ tại https://muasamcong.mpi.gov.vn, đây là hệ thống công nghệ thông tin do cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động đấu thầu xây dựng và quản lý nhằm mục đích thống nhất quản lý thông tin về đấu thầu và thực hiện đấu thầu qua mạng. Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia bao gồm các phân hệ: cổng thông tin điện tử, quản lý người dùng, quản lý sản phẩm dịch vụ, quản lý tài liệu, lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư qua mạng, trung tâm hỗ trợ khách hàng, quản lý năng lực nhà cung cấp, bảo lãnh điện tử, hợp đồng điện tử, thanh toán điện tử, mua sắm trực tuyến…

Mặc dù Dự luật giao Chính phủ quy định chi tiết về lựa chọn nhà thầu qua mạng, nhưng sẽ không mất thời gian để xây dựng hướng dẫn, bởi ngoài Thông tư 11/2019/TT-KHĐT, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã ban hành Thông tư 08/2022/TT-BTC quy định chi tiết việc cung cấp, đăng tải thông tin về đấu thầu và lựa chọn nhà thầu trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Tất cả quy trình, thủ tục, hồ sơ, giấy tờ, mẫu biểu bằng hình thức điện tử để thực hiện đấu thầu qua mạng cũng đã quy định đầy đủ, chi tiết tại thông tư này. Chúng tôi đã tổ chức nghiên cứu, tập huấn thông tư này và áp dụng trong việc tổ chức đấu thầu hàng dự trữ quốc gia thuộc quyền quản lý.

Nhiên liệu, cụ thể ở đây là mặt hàng xăng dầu, thuộc Danh mục Dự trữ quốc gia. Thưa bà, trước thực trạng đứt gãy chuỗi cung ứng xăng dầu thời gian vừa qua, nhiều ý kiến cho rằng, phải tăng lượng dự trữ xăng dầu. Quan điểm của bà thế nào?

Xăng dầu là mặt hàng chiến lược, cũng như lương thực, dứt khoát không để bị thiếu, không thể để đứt gãy chuỗi cung ứng. Năm 2022, người dân ở Hà Nội, Sài Gòn và nhiều đô thị ở miền Đông, miền Tây Nam bộ có thời điểm đã không được cung cấp đầy đủ xăng dầu vì dự trữ quốc gia đối với mặt hàng này chỉ bảo đảm cho khoảng 5-7 ngày sử dụng. Chính vì vậy, ngoài trách nhiệm dự trữ xăng dầu thành phẩm của doanh nghiệp sản xuất, đầu mối nhập khẩu, thương nhân phân phối theo Nghị định 95/2021/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung Nghị định 83/2014/NĐ-CP) về kinh doanh xăng dầu, theo khuyến cáo của các tổ chức quốc tế, Việt Nam phải bảo đảm nguồn xăng dầu dự trữ quốc gia đáp ứng tối thiểu 90 ngày sử dụng.

Xăng dầu dự trữ quốc gia là mặt hàng đặc biệt trong số các mặt hàng đặc biệt, vì không chỉ để bảo đảm đủ nguồn cung trong nước trong thời gian nhất định, mà còn gánh trách nhiệm bình ổn thị trường, tránh để thị trường bán lẻ xăng dầu bị sốc theo thị trường thế giới, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, bảo đảm các cán cân kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát. Vì vậy, mua vào, bán ra mặt hàng này vào lúc nào; quy trình, thủ tục đấu thầu, đấu giá ra sao; bảo quản, dự trữ, kế toán đối với mặt hàng chiến lược này thế nào cần phải có quy định cụ thể. Nếu được giao trách nhiệm mua xăng dầu dự trữ quốc gia, chúng tôi sẽ thực hiện theo đúng quy định của Luật Đấu thầu sửa đổi trên nguyên tắc công khai, minh bạch.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo và định hướng hoạt động cho ngành GTVT trong năm 2023.

Đây là chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đối với Bộ GTVT tại Hội nghị tổng kết năm 2022 và triển khai nhiệm vụ công tác năm 2023 vừa được tổ chức vào chiều 13/1 tại Hà Nội.

Khuyến khích hợp tác công tư

Theo người đứng đầu Chính phủ, năm 2022, chỉ trong thời gian rất ngắn, Bộ GTVT đã rốt ráo phối hợp, làm ngày làm đêm đạt được nhiều kết quả nổi bật, hoàn thành cả “núi” công việc, trong đó đáng kể nhất là đã trình Chính phủ báo cáo Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư 6 dự án quan trọng quốc gia; đảm bảo điều kiện khởi công đồng loạt 12 dự án thành phần cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025 với thời gian chuẩn bị chỉ trong 1 năm (thay vì mất 3 – 4 năm so với các dự án trước).

Ngoài các dự án khởi công mới, 3 dự án thành phần cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2017 – 2020, gồm: Mai Sơn – Quốc lộ45, Vĩnh Hảo – Phan Thiết, Phan Thiết – Dầu Giây đã cơ bản đưa vào thông xe kỹ thuật đúng kế hoạch. Thủ tướng cho biết, trong những năm tới, cùng với việc đầu tư cho kết cấu hạ tầng văn hóa, hạ tầng giao thông sẽ là 2 lĩnh vực tiếp tục nhận được sự đầu tư lớn từ các nguồn vốn đầu tư công, vốn chương trình phục hồi và phát triển KT-XH, vốn từ tăng thu giảm chi, vốn ngân sách địa phương và vốn ngoài ngân sách. Trong đó, phát triển các dự án hạ tầng đường cao tốc là mục tiêu ưu tiên hàng đầu.

“Mục tiêu là đến năm 2025 cả nước phải có 3.000 km đường cao tốc, phấn đấu tất cả các tỉnh đều có đường cao tốc đi qua để mở ra không gian và động lực phát triển kinh tế – xã hội”, Thủ tướng nhắc nhở và nhấn mạnh: Nhiệm kỳ này tập trung cho phát triển hệ thống đường cao tốc, nhiệm kỳ tới tập trung cho hệ thống đường sắt.

Để đạt mục tiêu này, ngay từ bây giờ, Bộ GTVT phải khẩn trương với các bộ, ngành và địa phương liên quan để sớm hoàn thành Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam với vận tốc khoảng 200 km/h, đảm bảo chạy từ Hà Nội và Tp.HCM mất khoảng 8h; ưu tiên đầu tư sớm tuyến đường sắt TP.HCM – Cần Thơ.

Thủ tướng cho biết, trong 2 năm đầu của kế hoạch 2021 – 2026, cả nước đã huy động được 500.000 tỷ đồng cho đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông. Để có được nguồn lực này, Chính phủ đã phải cắt bỏ gần 5.000 dự án ở các lĩnh vực khác. Do vậy, Bộ GTVT phải tổ chức triển khai nhanh, gọn, hiệu quả; không để thất thoát, lãng phí.

Để đảm bảo có đủ nguồn lực cho phát triển kết cấu hạ tầng, chủ trương xuyên suốt của Đảng và Nhà nước là đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư, Bộ GTVT phải kích hoạt mọi nguồn lực xã hội, phải có cơ chế chính sách để khởi động lại BOT để huy động nguồn lực xã hội, trước mắt xử lý dứt điểm các dự án BOT đang gặp khó khăn nhưng phải có công cụ kiểm soát, không để xảy ra tiêu cực.

Đối với các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm đang được triển khai, trong đó Dự án xây dựng cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 phải đẩy nhanh hơn nữa tiến độ lựa chọn nhà thầu theo nguyên tắc đảm bảo sự minh bạch, đặt lợi ích của quốc gia lên trên hết.

Người đứng đầu Chính phủ cũng nhấn mạnh Bộ GTVT cần tuyệt đối tránh việc chia nhỏ các gói thầu quá manh mún, nhất là tại các dự án đường cao tốc, không để xảy ra tình trạng bán thầu sai quy định.

Thủ tướng cũng đề nghị Bộ GTVT rút kinh nghiệm, kiểm điểm sâu sắc trong công tác đăng kiểm ô tô, tổ chức lại công tác này.

“Nhiều lĩnh vực vẫn còn tình trạng xin – cho, dễ nảy sinh tiêu cực; đề nghị ngành GTVT và các địa phương xem xét, những việc, lĩnh vực mà nhân dân và xã hội làm được và làm tốt thì khuyến khích xã hội hóa, khuyến khích hợp tác công tư”, Thủ tướng lưu ý.

Thi công cao tốc Bắc – Nam đoạn Mai Sơn – Quốc lộ 45.

6 nhiệm vụ lớn của ngành GTVT

Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng cho biết, trong năm 2023, Bộ GTVT tập trung thực hiện 6 nhiệm vụ trọng tâm.

Đối với công tác đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, xác định đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, hàng đầu được ưu tiên trong năm 2023, Bộ GTVT sẽ chỉ đạo, đôn đốc đẩy nhanh tiến độ 9 dự án thành phần cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 1 đang triển khai.

Trong đó, 7 dự án (Mai Sơn – QL45, QL45 – Nghi Sơn, Nghi Sơn – Diễn Châu, Nha Trang – Cam Lâm, Vĩnh Hảo – Phan Thiết, Phan Thiết – Dầu Giây, cầu Mỹ Thuận 2) sẽ được hoàn thành trong năm 2023. Năm 2024 sẽ tiếp tục hoàn thành 2 dự án thành phần còn lại (Diễn Châu – Bãi Vọt và Cam Lâm – Vĩnh Hảo). “Đối với dự án cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2021 – 2025, bên cạnh 12 gói thầu đã được khởi công, 13 gói thầu còn lại phấn đấu hoàn thành ký kết hợp đồng với nhà thầu, đảm bảo điều kiện khởi công trước ngày 30/1/2023. Bộ GTVT sẽ tăng cường quản lý chặt chẽ tiến độ, chất lượng của các dự án, không để xảy ra tham nhũng, tiêu cực, kiên quyết xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân vi phạm”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng thông tin.

Nhiệm vụ thứ ba được Tư lệnh ngành GTVT đặt ra là chủ động rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách trên các lĩnh vực, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tháo gỡ những nội dung còn chồng chéo trong đầu tư HTGT. Trình các cấp thẩm quyền xem xét Luật Đường bộ, Đường sắt, Luật Hàng không dân dụng Việt Nam; Sửa đổi bổ sung 29 thông tư, 7 nghị định theo nhiệm vụ được giao.

Thứ tư là đổi mới công tác quản lý hoạt động vận tải, nâng cấp chất lượng dịch vụ, sản lượng vận tải các lĩnh vực; Phối hợp chặt chẽ triển khai các giải pháp bảo đảm ATGT, giảm ùn tắc giao thông, xử lý nghiêm các vi phạm ATGT, nhất là các hành vi chở quá khổ quá tải, xe dù bến cóc, nồng độ cồn,….

Thứ năm là đẩy mạnh cải cách hành chính, tiếp tục tập trung thực hiện sắp xếp tinh gọn bộ máy hành chính, đơn vị sự nghiệp, nâng cao hiệu quả hoạt động các doanh nghiệp nhà nước; Đẩy mạnh xây dựng Chính phủ điện tử và chuyển đổi số theo hướng lấy người dân làm trung tâm phục vụ. Trên cơ sở dữ liệu dùng chung và dữ liệu chuyên ngành, sẽ hướng tới quản lý điều hành trên dữ liệu số.

“Cuối cùng, Bộ GTVT sẽ phối hợp với các Bộ, ngành triển khai tái cơ cấu Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy VN (SBIC) theo đúng nội dung, chủ trương nghị quyết Bộ Chính trị đã phê duyệt”, Bộ trưởng cho hay.

Được biết, trong năm 2022, toàn ngành GTVT đã nỗ lực khắc phục khó khăn để cơ bản hoàn thành nhiệm vụ trên tất cả các mặt công tác.

Ông Nguyễn Danh Huy, Thứ trưởng Bộ GTVT cho biết, việc triển khai đầu tư, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông được đặc biệt chú trọng với tư duy mới, cách làm mới đảm bảo cả 3 mục tiêu “chất lượng, tiến độ, hiệu quả”. Chỉ riêng năm 2022, Chính phủ đã trình và được Quốc hội khóa XV thông qua chủ trương đầu tư 6 dự án quan trọng quốc gia, trong đó chỉ riêng Kỳ họp lần thứ III, đã thông qua 5 dự án.

Ngành GTVT vượt qua nhiều khó khăn, thách thức để hoàn thành và đưa vào khai thác đảm bảo chất lượng 22 dự án; trong đó có nhiều dự án quan trọng như đường cao tốc đoạn Cam Lộ – La Sơn, đường cất hạ cánh tại 2 cảng hàng không Nội Bài, Tân Sơn Nhất, 2 dự án đường sắt trên tuyến đường sắt Hà Nội – TPHCM, thông xe tuyến chính 3 dự án thành phần đường cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 1. 

Hoàn thiện toàn bộ thủ tục theo đúng quy định pháp luật để khởi công 18 dự án động lực như nhà ga T3 Cảng hàng không Quốc tế Tân Sơn Nhất, cầu Rạch Miễu 2 và đặc biệt lần đầu tiên ngành GTVT tổ chức khởi công đồng loạt theo hình thức trực tuyến Dự án đường bộ cao tốc Bắc -Nam phía đông với 12 dự án thành phần.

Tính đến 31/12/2022, Bộ GTVT giải ngân lên đến 47.905 tỷ, khoảng 87% kế hoạch, cao hơn mức bình quân cả nước khoảng hơn 75%; dự kiến hết năm tài chính, sẽ giải ngân được 95,7% tổng kế hoạch được giao. 

“Năm 2022, kết quả giải ngân của Bộ GTVT vẫn đạt tỷ lệ cao, là cứu cánh cho tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công của cả nước trong năm 2022”, bà Nguyễn Thị Bích Ngọc, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá.

Một góc khu vực san nền làm nhà ga sân bay quốc tế Long Thành do ACV làm chủ đầu tư – Ảnh: H.M.

Văn phòng Chính phủ vừa có công văn số 216/VPCP – CN gửi Bộ trưởng Bộ GTVT; Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp; Tổng giám đốc Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam – ACV về đề xuất của Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam về công tác triển khai Cảng hàng không quốc tế Long Thành tại văn bản số 80 – 2022/CV – VACC ngày 22/12/2022.

Theo đó, Thủ tướng giao Bộ GTVT, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, ACV nghiên cứu nội dung kiến nghị của Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam tại văn bản nêu trên để chỉ đạo, thực hiện công tác quản lý, điều hành dự án đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ và xây dựng hồ sơ mời thầu theo đúng quy định của pháp luật, bảo đảm lựa chọn được nhà thầu có đủ năng lực, kinh nghiệm thi công công trình đáp ứng chất lượng, tiến độ theo yêu cầu và không đội giá bất hợp lý (thay đổi tổng mức đầu tư bất hợp lý).

Tại văn bản số 80 – 2022/CV – VACC, ông Nguyễn Quốc Hiệp – Chủ tịch Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam cho biết là sân bay Long Thành là một dự án lớn đòi hỏi chất lượng, tiến độ cao để xứng đáng là bộ mặt tiêu biểu của Việt Nam với quốc tế.

Tuy nhiên do nguồn vốn ngân sách nên đơn vị chủ đầu tư đang tổ chức đấu thầu theo quy định của Luật Đấu thầu hiện hành vì vậy cả về tiêu chí dự thầu, phương thức tổ chức, đơn giá dự toán theo các đơn giá nhà nước hiện hành và đặc biệt là tiến độ thực hiện chỉ có 33 tháng đối với Gói thầu 5.10 (thi công xây dựng nhà ga hành khách và lắp đặt thiết bị).

Vì những yếu tố đầu bài đưa ra chưa phù hợp nên các nhà thầu nước ngoài chỉ mua hồ sơ đăng ký nhưng đều không nộp thầu.

Theo tìm hiểu của Hiệp hội thì một số nhà thầu nước ngoài từng có kinh nghiệm làm ở Việt Nam (kể cả đã tham gia sân bay Nội Bài) cũng chia sẻ thẳng thắn: “Nội Bài khối lượng mở rộng chỉ bằng 1/3 khối lượng của sân bay Long Thành mà tiến độ phải 36 tháng mới xong nên sân bay Long Thành đưa ra tiến độ 33 tháng là hoàn toàn bất khả thi. Hơn nữa đơn giá dự toán lại quá thấp trong bối cảnh hiện nay nên chúng tôi không tham gia mặc dù rất muốn! Vì vậy một số điểm trong đầu bài của gói thầu cần cân nhắc lại”.

Về lựa chọn nhà thầu, Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam cho biết, do các tiêu chí dự thầu về kinh nghiệm, năng lực tài chính của các nhà thầu Việt Nam còn hạn chế nên vừa qua ở Gói thầu 5.10 một số các nhà thầu Việt Nam đã liên danh với nhau thành một tổ hợp.

Tuy nhiên, Hiệp hội, việc liên kết lỏng lẻo không có một cơ chế cụ thể về phân chia trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền hạn giữa các nhà thầu có thể phát sinh nhiều phức tạp trong việc đảm bảo chất lượng của công trình sau này.

“Vì vậy nên có cơ chế ưu tiên việc liên doanh giữa các nhà thầu mạnh trong nước với nhà thầu nước ngoài có kinh nghiệm để tận dụng kinh nghiệm thi công các công trình tương tự của nhà thầu nước ngoài cũng như sử dụng được năng lực thi công của các nhà thầu trong nước để tạo công ăn việc làm và giảm thiểu chi phí”, lãnh đạo Chủ tịch Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam kiến nghị.

Gói thầu 5.10 có giá trị hơn 35.233 tỷ đồng bao gồm việc thiết kế bản vẽ thi công và thi công xây dựng, lắp đặt thiết bị công trình nhà ga hành khách thuộc dự án thành phần 3, các công trình thiết yếu trong cảng hàng không thuộc Dự án cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Đây là gói thầu có giá trị lớn nhất trong tất cả các gói thầu của công trình nhà ga hành khách Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1.

Trước đó, gói thầu này được đấu thầu rộng rãi quốc tế, không qua mạng, không sơ tuyển. Thời gian phát hành hồ sơ mời thầu từ cuối tháng 9 đến lần gia hạn cuối cùng để đóng thầu vào cuối tháng 11/2022. Thời gian quy định thực hiện hợp đồng gói thầu trong 990 ngày kể từ ngày hợp đồng bắt đầu có hiệu lực.

Tuy nhiên, theo lãnh đạo ACV, căn cứ tại khoản 1, Điều 17 của Luật đấu thầu thì tất cả hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất không đáp ứng được các yêu cầu của hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu, nên phải hủy thầu để đấu thầu lại từ đầu. Đại diện lãnh đạo ACV cũng cho biết, sẽ cập nhật lại các điều kiện mời thầu và tổ chức đấu thầu lại trong thời gian sớm nhất.

Phối cảnh sảnh chính nhà ga hành khách sân bay Long Thành.

Bộ GTVT vừa có công văn gửi Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam – ACV liên quan đến đề xuất của Hiệp hội các Nhà thầu Xây dựng Việt Nam xây dựng về Dự án thành phần 3 thuộc Dự án đầu tư xây dựng Cảng Hàng không quốc tế Long Thành.

Bộ GTVT cho biết là Hiệp hội các Nhà thầu Xây dựng Việt Nam có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc đề xuất cơ chế xây dựng Dự án thành phần 3 thuộc Dự án đầu tư xây dựng Cảng Hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1; Văn phòng Chính phủ đã có văn bản số 261/VPCP-CN ngày 13/1/2023 truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính về việc đề xuất của Hiệp hội các Nhà thầu Xây dựng Việt Nam.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT yêu cầu ACV nghiên cứu các nội dung đề xuất của Hiệp hội các Nhà thầu Xây dựng Việt Nam; tổ chức triển khai, quản lý, điều hành Dự án thành phần 3 thuộc Dự án đầu tư xây dựng Cảng Hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 tuân thủ theo đúng quy định của pháp luật về xây dựng và đấu thầu; đảm bảo lựa chọn được nhà thầu có đủ năng lực, kinh nghiệm thực hiện dự án đáp ứng chất lượng, tiến độ yêu cầu và không đội giá bất hợp lý (thay đổi tổng mức đầu tư bất hợp lý) theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng.

Bộ GTVT yêu cầu ACV tổ chức triển khai dự án đảm bảo chất lượng, tiến độ và chịu trách nhiệm trước pháp luật về kết quả thực hiện.

Tại văn bản báo cáo Thủ tướng vào cuối tháng 12/2022, ông Nguyễn Quốc Hiệp – Chủ tịch Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam cho biết là sân bay Long Thành là một dự án lớn đòi hỏi chất lượng, tiến độ cao để xứng đáng là bộ mặt tiêu biểu của Việt Nam với quốc tế.

Do nguồn vốn ngân sách nên đơn vị chủ đầu tư đang tổ chức đấu thầu theo quy định của Luật Đấu thầu hiện hành vì vậy cả về tiêu chí dự thầu, phương thức tổ chức, đơn giá dự toán theo các đơn giá nhà nước hiện hành và đặc biệt là tiến độ thực hiện chỉ có 33 tháng đối với Gói thầu 5.10 (thi công xây dựng nhà ga hành khách và lắp đặt thiết bị). Vì những yếu tố đầu bài đưa ra chưa phù hợp nên các nhà thầu nước ngoài chỉ mua hồ sơ đăng ký nhưng đều không nộp thầu.

Theo tìm hiểu của Hiệp hội thì một số nhà thầu nước ngoài từng có kinh nghiệm làm ở Việt Nam (kể cả đã tham gia sân bay Nội Bài) cũng chia sẻ thẳng thắn: “Nội Bài khối lượng mở rộng chỉ bằng 1/3 khối lượng của sân bay Long Thành mà tiến độ phải 36 tháng mới xong nên sân bay Long Thành đưa ra tiến độ 33 tháng là hoàn toàn bất khả thi. Hơn nữa đơn giá dự toán lại quá thấp trong bối cảnh hiện nay nên chúng tôi không tham gia mặc dù rất muốn! Vì vậy một số điểm trong đầu bài của gói thầu cần cân nhắc lại”.

Về lựa chọn nhà thầu, Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam cho biết, do các tiêu chí dự thầu về kinh nghiệm, năng lực tài chính của các nhà thầu Việt Nam còn hạn chế nên vừa qua ở Gói thầu 5.10 một số các nhà thầu Việt Nam đã liên danh với nhau thành một tổ hợp.

Hiệp hội cho rằng, việc liên kết lỏng lẻo không có một cơ chế cụ thể về phân chia trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền hạn giữa các nhà thầu có thể phát sinh nhiều phức tạp trong việc đảm bảo chất lượng của công trình sau này.

“Vì vậy nên có cơ chế ưu tiên việc liên doanh giữa các nhà thầu mạnh trong nước với nhà thầu nước ngoài có kinh nghiệm để tận dụng kinh nghiệm thi công các công trình tương tự của nhà thầu nước ngoài cũng như sử dụng được năng lực thi công của các nhà thầu trong nước để tạo công ăn việc làm và giảm thiểu chi phí”, lãnh đạo Chủ tịch Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam kiến nghị.

Mới đây, Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao đã ban hành cáo trạng truy tố ông Nguyễn Quang Tuấn, cựu Giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, theo quy định tại Điều 222, khoản 3, Bộ luật Hình sự.

Bên cạnh đó, các bị cáo bị truy tố cùng tội danh trên gồm: Hoàng Thị Ngọc Hưởng, cựu Phó giám đốc bệnh viện; Nguyễn Thị Dung Hạnh, cựu Kế toán trưởng, Trưởng phòng Tài chính kế toán bệnh viện; Đoàn Trọng Bình và Nghiêm Tuấn Linh, cựu Phó trưởng phòng vật tư y tế;

Cựu Giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội Nguyễn Quang Tuấn bị cáo buộc vi phạm quy định về đấu thầu, gây thiệt hại gần 54 tỷ đồng.

Bị cáo Nguyễn Đức Đảng, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần thiết bị y tế Hoàng Nga; Phạm Huy Lập, Giám đốc Công ty Hoàng Nga; Phạm Thị Kim Oanh, Kế toán trưởng Công ty Hoàng Nga; Phan Tuấn Đạt, nguyên Chủ tịch HĐQT, nguyên Phó giám đốc Công ty cổ phần công nghệ sinh học Kim Hòa Phát;

Các bị cáo liên quan tới Công ty cổ phần đầu tư và định giá AIC Việt Nam gồm: Trần Phú Hưng, Phó tổng giám đốc; Nguyễn Hồng Dũng, Phó tổng giám đốc, và Nguyễn Trung Dũng, nhân viên thẩm định giá.

Theo cáo trạng, từ năm 2015, với tư cách là Giám đốc, Chủ tịch Hội đồng mua sắm Bệnh viện Tim Hà Nội, ông Nguyễn Quang Tuấn có chủ trương cho một số doanh nghiệp được ký gửi vật tư để bệnh viện sử dụng trước, sau đó sẽ hợp thức cho các doanh nghiệp trúng thầu để thanh toán.

Do quen biết, Nguyễn Đức Đảng và Phan Tuấn Đạt đã đặt vấn đề và được ông Tuấn đồng ý cho Công ty cổ phần Thiết bị y tế Hoàng Nga và Công ty cổ phần Công nghệ sinh học Kim Hòa Phát bán các mặt hàng vật tư tiêu hao can thiệp tim mạch vào bệnh viện, với đơn giá theo thỏa thuận giữa hai bên.

Giai đoạn 2016 – 2017, Bệnh viện Tim Hà Nội tổ chức đấu thầu 5 gói thầu mua sắm vật tư tiêu hao can thiệp tim mạch, tổng trị giá hơn 595 tỷ đồng. Trong đó, gói thầu số 5 năm 2016 được tổ chức theo hình thức đấu thầu rộng rãi (mua sắm 223 mặt hàng), có trị giá trên 247 tỷ đồng; 4 gói thầu năm 2017 được áp dụng theo hình thức chỉ định thầu rút gọn (mua sắm 538 mặt hàng), trị giá gần 348 tỷ đồng.

Quá trình triển khai, ông Tuấn cùng các bị can là cựu lãnh đạo, cán bộ bệnh viện đã có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn, can thiệp trái pháp luật vào hoạt động đấu thầu. Cụ thể, nhóm bị can này thông đồng với các bị can thuộc Công ty Hoàng Nga và Công ty Kim Hòa Phát thực hiện nhiều sai phạm từ khâu lập hồ sơ thầu, đơn giá, chủng loại, số lượng stent và các vật tư sẽ bán cho bệnh viện.

Sau đó, nhóm cựu lãnh đạo Bệnh viện Tim Hà Nội tiếp tục thông đồng với các bị can tại Công ty cổ phần đầu tư và định giá AIC Việt Nam, ban hành Chứng thư thẩm định giá số 062512/2015/CT-AIC, ngày 25/12/2015, theo yêu cầu và giá ấn định của Bệnh viện Tim Hà Nội tại kế hoạch mua sắm năm 2016 đã được Nguyễn Quang Tuấn phê duyệt, đảm bảo cho Công ty Hoàng Nga, Công ty Kim Hòa Phát trúng thầu, bán vật tư y tế trái quy định Luật đấu thầu, gây thiệt hại cho Bệnh viện Tim Hà Nội, Quỹ bảo hiểm xã hội số tiền hơn 22,8 tỷ đồng đối với Gói thầu số 5 năm 2016.

Năm 2017, các bị can thuộc Bệnh viện Tim Hà Nội tiếp tục hợp thức hóa thủ tục chỉ định thầu đối với 04 gói chỉ định thầu rút gọn, sử dụng đơn giá vật tư của gói thầu năm 2016 để thanh toán hàng ký gửi, hàng đã sử dụng trước cho Công ty Hoàng Nga, Công ty Kim Hòa Phát và một số công ty gửi hàng trước, đã gây thiệt hại cho Bệnh viện Tim Hà Nội, Quỹ bảo hiểm xã hội với số tiền hơn 30 tỷ đồng.

Theo cáo trạng, hành vi của Nguyễn Quang Tuấn và đồng phạm đã vi phạm Điều 22, khoản 1, điểm a; Điều 38; Điều 89, khoản 2 của Luật Đấu thầu, gây thiệt hại tổng số tiền 53,6 tỷ đồng; phạm vào tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng,” quy định tại Điều 222, khoản 3 – Bộ luật Hình sự.

Mới đây, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã tiến hành thanh tra việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kít xét nghiệm, vắc xin, thuốc phòng, chống dịch Coid-19 tại thành phố Hà Nội, giai đoạn từ 1/01/2020 đến 31/12/2021, trực tiếp thanh tra tại CDC Hà Nội và 11 bệnh viện trực thuộc Sở Y tế Hà Nội.

Qua đó, TTCP đã phát hiện hàng loạt vi phạm nghiêm trọng, gây thất thoát lớn ngân sách Nhà nước nên đã kiến nghị và được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo chuyển thông tin để Bộ Công an giao cơ quan chức năng xác minh, làm rõ đối với một số gói thầu tại một số đơn vị.

Phát hiện nhiều vi phạm trong công tác đấu thầu mua sắm trang thiết bị phòng chống dịch Covid-19 tại Hà Nội. Ảnh minh họa.

Thứ nhất, 07 gói thầu mua sắm 07 máy X quang di động kỹ thuật số, đơn vị trúng thầu là Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ kỹ thuật Tài Lộc, do 07 bệnh viện làm chủ đầu tư, với tổng giá trị 30,4 tỷ đồng, tổng giá trị nhập khẩu hơn 10,5 tỷ đồng, chênh lệch (từ nhập khẩu, mua bán qua khâu trung gian và trúng thầu) gần 20 tỷ đồng (gấp 2,89 lần). Sau khi nhà thầu giảm giá còn 23,2 tỷ đồng, chênh lệch còn 12,6 tỷ đồng (gấp 2,2 lần).

Thứ hai, các gói thầu do Công ty TNHH Đầu tư phát triển Tùng Bách là đơn vị trúng thầu, cụ thể:

Bốn gói thầu mua sắm 12 máy thở chức năng cao – Puritan, do 04 bệnh viện làm chủ đầu tư, với tổng giá trị trúng thầu 9,888 tỷ đồng, tổng giá trị nhập khẩu 4,1 tỷ đồng, chênh lệch 5,7 tỷ đồng (gấp 2,41 lần); sau khi nhà thầu giảm giá còn 7,5 tỷ đồng, chênh lệch 3,4 tỷ đồng (gấp 1,84 lần).

13 gói thầu mua sắm 17 máy thở xâm nhập và không xâm nhập e360E, do 13 bệnh viện làm chủ đầu tư, với tổng giá trị 12,7 tỷ đồng, tổng giá trị nhập khẩu 7,7 tỷ đồng, chênh lệch 4,9 tỷ đồng (gấp từ 1,38 đến 1,82 lần); sau khi nhà thầu giảm giá còn hơn 11 tỷ đồng, chênh lệch 3,2 tỷ đồng (gấp từ 1,2 đến 1,58 lần).

17 gói thầu mua sắm 18 máy thở xâm nhập và không xâm nhập e360T do 17 bệnh viện làm chủ đầu tư, với tổng giá trị 13,5 tỷ đồng; tổng giá nhập khẩu 9,1 tỷ đồng, chênh lệch 4,4 tỷ đồng (gấp từ 1,31 đến 1,66 lần); sau khi nhà thầu giảm giá còn 11,7 tỷ đồng, chênh lệch 2,6 tỷ đồng (gấp từ 1,14 đến 1,44 lần).

Thứ ba, các gói thầu do Công ty TNHH sản xuất và thương mại Trần Lê là đơn vị trúng thầu, cụ thể:

Hai gói thầu mua sắm 02 máy thở cao tần Babylog do 02 bệnh viện làm chủ đầu tư, với tổng giá trị hơn 3,3 tỷ đồng, tổng giá trị nhập khẩu 1,1 tỷ đồng, chênh lệch 2,2 tỷ đồng (gấp 2,97 lần); sau khi nhà thầu giảm giá còn 2,2 tỷ đồng, chênh lệch 1,1 tỷ đồng (gấp 2 lần).

Năm gói thầu mua sắm 35 máy theo dõi bệnh nhân ≥ 5 thông số, do 5 bệnh viện làm chủ đầu tư, với tổng giá trị 6,3 tỷ đồng, tổng giá trị nhập khẩu 4,4 tỷ đồng, chênh lệch 1,8 tỷ đồng (gấp 1,43 lần); sau khi nhà thầu giảm giá còn 5,7 tỷ đồng, chênh lệch là 1,3 tỷ đồng (gấp 1,31 lần).

Thứ tư, 31 gói thầu mua sắm 35 máy thở xách tay kèm van PEEP, đơn vị trúng thầu là Công ty cổ phần thiết bị y tế Ánh Sao, do 31 bệnh viện làm chủ đầu tư, với tổng giá trị 16,8 tỷ đồng, tổng giá nhập khẩu 6,7 tỷ đồng, chênh lệch hơn 10 tỷ đồng (gấp 2,48 lần).

Thứ năm, 04 gói thầu mua sắm 8 máy lọc máu liên tục, đơn vị trúng thầu là Công ty TNHH thiết bị y tế Phương Đông, do 4 bệnh viện làm chủ đầu tư, với tổng giá trị là 11,1 tỷ đồng, tổng giá nhập khẩu 4,7 tỷ đồng, chênh lệch 6,4 tỷ đồng, (gấp 2,35 lần). Sau khi nhà thầu giảm giá còn 10,8 tỷ đồng, chênh lệch còn hơn 6 tỷ đồng (gấp 2,27 lần).

Thứ sáu, 06 gói thầu mua sắm vật tư, sinh phẩm, kit xét nghiệm, đơn vị trúng thầu là Công ty 3TK, do CDC Hà Nội làm chủ đầu tư. Các gói thầu có tổng giá trị 40,9 tỷ đồng, tổng giá trị nhập khẩu 20,5 tỷ đồng, chênh lệch 20,3 tỷ đồng, gấp từ 1,68 lần đến 5,52 lần tùy theo từng mặt hàng.

Thêm vào đó, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội có biện pháp khắc phục, chấn chỉnh, xử lý đối với những tồn tại, hạn chế, khuyết điểm, vi phạm đã nêu.

Đồng thời đề nghị UBND thành phố Hà Nội chỉ đạo các sở ngành, cơ quan, đơn vị, CDC Hà Nội, các bệnh viện có liên quan kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân và có hình thức xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao đã để xảy ra một số thiếu sót, vi phạm trong việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế xinh Phẩm, kit xét nghiệm, thuốc phục vụ phòng chống dịch Covid-19;

Có biện pháp xử lý theo thẩm quyền hoặc chỉ đạo cơ quan có thẩm quyền xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật đối với những tập thể, cá nhân thực hiện không đúng các quy định của pháp luật.

Chủ tịch tỉnh Đắk Nông, ông Hồ Văn Mười đã có chỉ thị tăng cường chấn chỉnh công tác đấu thầu các dự án sử dụng vốn ngân sách trên địa bàn Tỉnh.

Theo đó, trong những năm qua, tỉnh Đắk Nông đã thực hiện và triển khai có hiệu quả Luật Đấu thầu; Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu; cũng như Chỉ thị của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về việc chấn chỉnh công tác đấu thầu. Vì vậy đã nâng cao hiệu quả công tác lựa chọn nhà thầu của các sở, ban, ngành, các chủ đầu tư và bên mời thầu trên địa bàn tỉnh Đắk Nông.

Tuy nhiên, kết quả đã đạt được trong quá trình thực hiện công tác đấu thầu trên địa bàn tỉnh Đắk Nông vẫn còn nhiều tồn tại, khi thời gian trong đấu thầu kéo dài do các nguyên nhân chủ quan, hiệu quả đấu thầu chưa đạt được như kỳ vọng; các chủ thể tham gia hoạt động đấu thầu chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm theo quy định, quá trình thực hiện còn để xảy ra nhiều sai sót, vi phạm ở các khâu thẩm định Hồ sơ mời thầu, Kết quả lựa chọn nhà thầu, thẩm định và trình duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu…

Chủ tịch tỉnh Đắk Nông yêu cầu chấn chỉnh công tác đấu thầu sử dụng vốn ngân sách. Ảnh Hoàng Anh

Để kịp thời khắc phục tình trạng trên, ông Hồ Văn Mười yêu cầu các sở ngành, địa phương; các chủ đầu tư, bên mời thầu và các tổ chức, cá nhân liên quan quán triệt và thực hiện nghiêm túc các Chỉ thị của của Thủ tướng Chính phủ và Chỉ thị số 03/CT-BKHĐT, ngày 24/5/2019 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các văn bản hướng dẫn về đấu thầu thực hiện các dự án đầu tư phát triển và hoạt động mua sắm thường xuyên sử dụng vốn ngân sách nhà nước, đảm bảo cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.

Người đứng đầu các cơ quan, đơn vị thực hiện nghiêm trách nhiệm quản lý về công tác đấu thầu tại cơ quan, đơn vị; thường xuyên kiểm tra, giám sát, theo dõi công tác đấu thầu, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm những hành vi tiêu cực thuộc thẩm quyền quản lý của mình.

Đối với các chủ đầu tư và bên mời thầu, Chủ tịch tỉnh Đắk Nông yêu cầu thực hiện nghiêm các trách nhiệm, bảo đảm tổ chức lựa chọn nhà thầu hiệu quả, nhanh chóng theo đúng quy định; thực hiện lập, thẩm định, phê duyệt hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu, hồ sơ mời sơ tuyển, hồ sơ mời quan tâm, kết quả lựa chọn nhà thầu,… theo đúng biểu mẫu do Bộ Kế hoạch và Đầu tư ban hành.

Trong mọi trường hợp chủ đầu tư phải chịu trách nhiệm nếu lựa chọn tư vấn đấu thầu không đáp ứng yêu cầu về năng lực, kinh nghiệm dẫn đến xảy ra sai sót từ phía tư vấn đấu thầu hoặc tư vấn đấu thầu có hành vi bị cấm trong đấu thầu. Quá trình thực hiện phải có sự giám sát, kiểm tra của chủ đầu tư, không được phó mặc cho đơn vị tư vấn đấu thầu.

Đáng chú ý, ông Hồ Văn Mười yêu cầu thực hiện nghiêm quy định về thời gian các bước trong đấu thầu; tuyệt đối không được chia dự án, dự toán mua sắm thành các gói thầu trái với quy định của Luật Đấu thầu để chỉ định thầu, cũng như đưa ra các tiêu chí không phù hợp với quy định gây hạn chế sự tham gia của các nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu nhất định, tập trung nâng cao công tác quản lý giá, định mức, đảm bảo tỷ lệ tiết kiệm trong quá trình đấu thầu; cung cấp đầy đủ thông tin về đấu thầu.

Ngoài ra, kịp thời giải quyết kiến nghị trong hoạt động đấu thầu theo đúng trình tự, thẩm quyền và thời gian quy định tại Điều 91 và Điều 92 của Luật Đấu thầu. Không giao đơn vị tư vấn đấu thầu thay mặt chủ đầu tư giải quyết và trả lời về kết quả giải quyết kiến nghị cho nhà thầu. Không để phát sinh trường hợp xử lý kiến nghị chậm trễ hoặc xử lý không thấu đáo, không đúng quy định dẫn đến khiếu nại, khiếu kiện kéo dài vượt cấp. Các chủ đầu tư, bên mời thầu phải chịu trách nhiệm toàn diện trước pháp luật, trước UBND tỉnh và Chủ tịch UBND tỉnh nếu để xảy ra tình trạng chậm tiến độ hoặc vi phạm pháp luật trong công tác đấu thầu và trong quá trình triển khai thực hiện.

Tỉnh Đắk Nông sẽ tăng cường kiểm tra, giám sát công tác đấu thầu.

Đối với việc lựa chọn nhà thầu qua mạng và công khai thông tin trong đấu thầu, tỉnh Đắk Nông yêu cầu thường xuyên giám sát việc triển khai đấu thầu qua mạng tại các tổ chức, đơn vị trong phạm vi quản lý của mình.

Thực hiện kiểm tra, giám sát chặt chẽ đối với những gói thầu chỉ có duy nhất 01 nhà thầu tham dự và xử lý nghiêm chủ đầu tư, bên mời thầu và các bên liên quan nếu phát hiện hành vi vi phạm, không đúng quy định pháp luật về đấu thầu.

Người đứng đầu các cơ quan, đơn vị và các chủ đầu tư, bên mời thầu chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh và Chủ tịch UBND tỉnh đối với việc không hoàn thành chỉ tiêu thực hiện về đấu thầu qua mạng theo lộ trình đã quy định…