Thị trường EFTA: Cơ hội lớn cho doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam

Các chuyên gia đánh giá thị trường EFTA, bao gồm các quốc gia Thụy Sĩ, Na Uy, Iceland và Liechtenstein, có tiềm năng lớn cho các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam có năng lực và sản phẩm chất lượng. Mới đây, Trường Đại học Ngoại thương và Sở Công Thương TP. Đà Nẵng đã tổ chức Hội nghị đối thoại công – tư với chủ đề ‘Tiềm năng thị trường khối EFTA trong bối cảnh đàm phán và ký kết Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – EFTA’.

Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – EFTA hiện đang trong giai đoạn đàm phán và dự kiến sớm được ký kết. Các chuyên gia nhận định EFTA có nhiều điểm tương đồng với các Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) thế hệ mới mà Việt Nam đã ký trước đó như CPTPP, EVFTA hay UKVFTA. Điều này giúp doanh nghiệp Việt Nam nhanh chóng thích ứng và tận dụng những kinh nghiệm sẵn có trong việc tuân thủ cam kết, nâng cao chất lượng sản phẩm và quy trình sản xuất.

Thị trường EFTA tuy có quy mô không quá lớn so với các khối FTA khác, nhưng lại là khu vực có thu nhập cao và yêu cầu tiêu chuẩn khắt khe. Đây là cơ hội cho những doanh nghiệp có năng lực và sản phẩm chất lượng cao. Bà Đỗ Thị Quỳnh Trâm, Phó Giám đốc Sở Công Thương TP. Đà Nẵng, cho biết các lĩnh vực như chế biến thực phẩm, thủy sản, dệt may, thiết bị điện tử, hàng tiêu dùng cao cấp, vốn là thế mạnh của doanh nghiệp miền Trung, hoàn toàn có cơ hội gia nhập chuỗi cung ứng EFTA nếu có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chiến lược phù hợp.

Ông Đinh Sỹ Minh Lăng, đại diện Vụ Thị trường châu Âu – châu Mỹ (Bộ Công Thương), đánh giá thị trường EFTA có dân số khoảng 14 triệu người nhưng GDP bình quân đầu người thuộc hàng cao nhất thế giới. Đặc biệt, thị trường này có tiềm năng lớn với yêu cầu cao về chất lượng, tính bền vững và giá trị gia tăng của sản phẩm.

Để thâm nhập thị trường này, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực hội nhập, tìm hiểu quy tắc xuất xứ, thị trường EFTA, tiêu chuẩn kỹ thuật, vệ sinh an toàn thực phẩm. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần đầu tư xây dựng thương hiệu, gắn với ESG (môi trường, xã hội và quản trị), truyền thông thương hiệu phù hợp thị hiếu châu Âu.

TS. Vũ Thị Phương Mai, Đại học Ngoại Thương Hà Nội, cho rằng doanh nghiệp Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn vào thị trường cao cấp EFTA. Tuy nhiên, để vào thị trường này, doanh nghiệp cần chủ động nâng cao năng lực hội nhập, chuẩn bị nguồn lực, công nghệ, truy xuất nguồn gốc, bao bì bền vững, năng lực sản xuất sạch.

Sở Công Thương TP. Đà Nẵng cũng đã và đang triển khai nhiều chính sách để hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu như: Chương trình xúc tiến thương mại, chính sách khuyến công và phát triển sản xuất sản phẩm lưu niệm phục vụ du lịch, chính sách phát triển công nghiệp hỗ trợ, chính sách hỗ trợ chương trình OCOP, quảng bá sản phẩm.

Việc thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng được kỳ vọng trở thành trung tâm dịch vụ chất lượng cao, tạo động lực lan tỏa đến khu vực miền Trung – Tây Nguyên và cả nước; trở thành một mắt xích quan trọng kết nối Hành lang kinh tế Đông – Tây, khu vực châu Á – Thái Bình Dương và toàn cầu.

Nữ diễn viên Tương Bình, một cái tên nổi tiếng trong showbiz Đài Loan (Trung Quốc), đã trải qua một cuộc đời đầy bi kịch và đau khổ. Mọi chuyện trong cuộc đời cô dường như đã trở nên tồi tệ hơn khi mẹ cô, người có quan điểm trọng nam khinh nữ, đã ép buộc cô nghỉ học ở tuổi 17 để đi làm kiếm tiền. Tuy nhiên, nhờ sự giúp đỡ của một ông bầu, Tương Bình đã được phát hiện và trở thành một trong những diễn viên được săn đón.

Cuộc sống của Tương Bình dường như đã có một bước ngoặt tích cực khi cô bắt đầu sự nghiệp diễn xuất của mình. Tuy nhiên, ở tuổi 20, Tương Bình đã bị ép gả cho một người đàn ông hơn cô 15 tuổi. Cuộc hôn nhân này đã trở thành một cơn ác mộng đối với cô, khi chồng cô là một người lười biếng, trăng hoa và gia trưởng. Dù cố gắng giữ gìn hôn nhân, Tương Bình vẫn không thể tránh khỏi việc chồng cô và mẹ cô đã ngoại tình với nhau.

Khi Tương Bình phát hiện ra sự việc, cô đã bị sốc và đau đớn đến mức suýt ngất xỉu. Mẹ cô đã từ chối gặp mặt và trách cứ cô, trong khi đó chồng cô lại thản nhiên thú nhận việc ngoại tình. Tình huống này đã khiến Tương Bình trở nên trầm cảm và mất niềm tin vào gia đình.

Cuối cùng, Tương Bình đã quyết định ly hôn và từ bỏ quyền nuôi con. Mẹ cô đã cấm cô bước chân vào nhà và đi khắp nơi bêu rếu, đổ lỗi cho cô. Cha cô cũng đã ly hôn với mẹ cô vì hành vi không đúng đắn của bà.

Hiện tại, Tương Bình không có nhà để về và phải sống lang thang. Cô đã không gặp lại mẹ ruột hơn 20 năm qua và không dám đi thêm bước nữa vì bị ám ảnh tâm lý từ cuộc hôn nhân bi kịch. Tuy nhiên, niềm an ủi duy nhất của cô là con trai, người đã trở về sống với mẹ sau 5 năm ly hôn.

Thị trường carbon đang ngày càng trở thành một công cụ kinh tế quan trọng trong việc thúc đẩy chuyển đổi xanh trên toàn cầu, đặc biệt là trong bối cảnh các quốc gia đang hướng tới phát triển bền vững và giảm phát thải ròng xuống ‘0’. Việt Nam, với cam kết đạt Net Zero vào năm 2050, đang khẩn trương hoàn thiện khung pháp lý, nâng cấp hạ tầng dữ liệu và quản trị để xây dựng thị trường carbon minh bạch, hiệu quả và đủ năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Tại Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025: Thị trường carbon trong kỷ nguyên mới, được tổ chức tại Hà Nội vào ngày 18/7, các chuyên gia đã chia sẻ quan điểm về việc phát triển thị trường carbon như một giải pháp chiến lược giúp Việt Nam thực hiện hiệu quả cam kết Net Zero. Ông Nguyễn Tuấn Quang, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), nhấn mạnh rằng việc phát triển thị trường carbon là một trong những giải pháp quan trọng. Bằng cách định giá phát thải và khuyến khích công nghệ sạch, thị trường này tạo ra động lực tài chính, thúc đẩy các sáng kiến giảm phát thải và giúp Việt Nam tiếp cận các nguồn lực quốc tế.

Chính phủ đã phê duyệt Đề án phát triển thị trường carbon với mục tiêu kết nối thị trường trong nước với các cơ chế quốc tế. Các nền tảng pháp lý quan trọng đang được củng cố, bao gồm Nghị định số 06/2022/NĐ-CP và Nghị định số 119/2025/NĐ-CP về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, cũng như dự thảo Nghị định về sàn giao dịch carbon do Bộ Tài chính xây dựng.

Bên cạnh đó, các sáng kiến từ doanh nghiệp và cộng đồng địa phương cho thấy tiềm năng lớn trong việc phát triển tín chỉ carbon ở các lĩnh vực như nông nghiệp, lâm nghiệp, năng lượng tái tạo và xử lý chất thải. Tuy nhiên, thị trường carbon tại Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn định hình nền móng với nhiều khoảng trống cần được lấp đầy. Một trong những điểm nghẽn lớn nhất hiện nay là hệ thống đo lường, báo cáo và thẩm định (MRV) chưa đồng bộ, thiếu công cụ số hóa.

Ông Nguyễn Đình Thọ, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Tài nguyên và Môi trường, cho rằng thị trường carbon chỉ có thể hoạt động hiệu quả khi có một hệ thống đo lường, báo cáo, thẩm định đáng tin cậy và tương thích với quốc tế.

Bên cạnh khung pháp lý, các chuyên gia cũng nhấn mạnh vai trò của nền tảng tài chính trong việc phát triển thị trường carbon. Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế, bà Betty Palard, CEO ESG Climate Consulting, cho rằng Việt Nam có nhiều lợi thế để tham gia sâu vào thị trường carbon. Tuy nhiên, để tín chỉ carbon của Việt Nam có giá trị cao trên thị trường quốc tế, cần có một chiến lược xây dựng thương hiệu quốc gia dựa trên xác minh khoa học, truyền thông hiệu quả và tầm nhìn dài hạn từ các nhà hoạch định chính sách.