Doanh thu từ xuất khẩu giày dép, túi xách năm 2022 đạt 28 tỷ USD, tăng hơn 6 tỷ USD so với năm ngoái.

Sau năm 2021 tăng trưởng thấp do tác động nặng nề của đại dịch đổ ập vào trung tâm sản xuất lớn của ngành tại TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai…, năm 2022, ngành da giày, túi xách đã lập kỷ lục với kết quả xuất khẩu hơn 28 tỷ USD, cao hơn hàng tỷ USD so với mục tiêu đề ra từ đầu năm.

Trong đó, kim ngạch xuất khẩu giày dép đạt 23,932 tỷ USD, tăng 34,8% còn túi xách, vali, ô dù đạt xấp xỉ 4,1 tỷ USD, tăng 35,6% so với cùng kỳ năm trước. 

So sánh về giá trị tuyệt đối thì xuất khẩu giày dép các loại tăng thêm gần 6,2 tỷ USD so với năm ngoái (mức thực hiện năm ngoái chỉ 17,75 tỷ USD), còn túi xách, vali, ô dù tăng thêm hơn 1 tỷ USD (năm ngoái, mặt hàng này chỉ đạt 3,022 tỷ USD).

Nhìn lại kết quả sản xuất, kinh doanh của ngành năm vừa qua, bà Phan Thị Thanh Xuân, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Da giày – Túi xách Việt Nam cho hay, 3 quý đầu năm 2022 xuất khẩu toàn ngành tăng tốc mạnh mẽ,  nhưng từ quý IV/2022 tình hình thị trường chuyển biến xấu, đơn hàng xuất khẩu sụt giảm, nhiều doanh nghiệp thậm chí phải cho lao động luân phiên nghỉ việc.

Dù vậy, kim ngạch xuất khẩu của ngành sang các khu vực thị trường vẫn tăng trưởng tốt: Mạnh nhất là Nam Mỹ, 11 tháng năm 2022 tăng 50,5% và liên tục tăng tại các khu vực khác như Bắc Mỹ 39,1%, châu Âu 47,5%, châu Á 28,4%, châu Đại Dương 39,4%.

Năm qua, Mỹ là thị trường nhập khẩu da giày lớn nhất của Việt Nam, đạt 10,722 tỷ USD, tăng 37,3% so với 11 tháng năm 2021; thị trường Trung Quốc đứng thứ 2 đạt 1,659 tỷ USD, tăng 8,6%; Bỉ là thị trường đứng thứ 3 với 1,613 tỷ USD, tăng 51,0%.

Không chỉ lập kỷ lục về tăng trưởng cao, sản phẩm giày dép, túi xách đã tiến mạnh sang các thị trường có Hiệp định thương mại tự do (FTA), nhờ đó, tăng tận dụng ưu đãi thuế quan.

Trong số các nhóm hàng công nghiệp xuất khẩu, giày dép là ngành có tỷ lệ kim ngạch xuất đi EU được hưởng ưu đãi thuế quan cao nhất. Theo Lefaso, EVFTA góp phần rất tốt trong thành tích xuất khẩu của ngành da giày nhìn ở cả con số tăng trưởng, gia tăng thị phần và hưởng ưu đãi.

Nếu trước khi EVFTA có hiệu lực, tỷ trọng xuất khẩu vào thị trường EU chiếm vào khoảng 22 – 23%, nhưng sau 2 năm thực thi EVFTA đã tăng lên 26%. Các thị trường có FTA như CPTPP, UKVFTA, VKFTA…đều ghi nhận mức tăng trưởng 2 con số trong năm qua.

Hiện lạm phát toàn cầu, đặc biệt ở Mỹ, EU khiến các đơn hàng của ngành da giày sụt giảm, khó khăn này được dự báo sẽ kéo dài đến quý II/2023. Thực tế này sẽ gây cản trở cho quá trình tăng trưởng sản xuất và xuất khẩu của ngành.

Trong bối cảnh một số thị trường xuất khẩu lớn bị thu hẹp, nhu cầu giảm, các doanh nghiệp sản xuất tiếp tục phân tích thông tin thị trường để lên kế hoạch sản xuất, kinh doanh linh hoạt với thực tế đơn hàng. Các doanh nghiệp đang hy vọng khó khăn sẽ kéo dài cùng lắm đến giữa năm, để sản xuất, xuất khẩu tiếp tục tăng tốc.

Với lợi thế về thu hút nguồn vốn FDI vào sản xuất trong hơn thập kỷ qua, ngành da giày Việt Nam vẫn là địa chỉ cung ứng giày dép tin cậy cho các Tập đoàn, doanh nghiệp toàn cầu.

Hiện, Việt Nam là nhà sản xuất giày dép lớn thứ ba ở châu Á, và thứ tư trên thế giới. Sản lượng xuất khẩu giày dép của Việt Nam chỉ đứng sau thị trườngTrung Quốc, hàng năm xuất khẩu hơn 1 tỷ đôi giày các loại sang nhiều thị trường trên thế giới, trong đó nhiều hãng giày lớn như Nike, Adidas cho biết tiếp tục tính toán để mở rộng sản xuất tại Việt Nam.

Tập đoàn Adidas đã có những kết quả kinh doanh hết sức tích cực trong năm 2022 và Việt Nam tiếp tục là địa bàn chiến lược của Adidas. Việt Nam là nguồn cung ứng quan trọng nhất cho Adidas. 

Việt Nam cũng là địa chỉ sản xuất lớn của Tập đoàn Nike (Mỹ), hiện nay, Nike sản xuất khoảng 600 triệu đôi giày mỗi năm và 50% trong số đó được sản xuất tại Việt Nam, 50% nguyên liệu cho chuỗi cung ứng toàn cầu của Nike cũng từ Việt Nam .

Kết thúc năm 2022, lần đầu tiên cá ngừ trở thành ngành hàng xuất khẩu giá trị tỷ USD.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep), tính cả năm 2022, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam cán đích 1 tỷ USD, tăng 34% so với năm 2021. Đây cũng là lần đầu tiên ngành hàng cá ngừ đạt giá trị xuất khẩu tỷ USD.

Kết quả này đóng góp vào kim ngạch xuất khẩu 11 tỷ USD của ngành thủy sản trong năm 2022.

Các sản phẩm cá ngừ của Việt Nam đã xuất khẩu sang 99 thị trường trên thế giới. Trong số đó, Mỹ, Liên minh châu Âu (EU), các nước trong Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Israel, Thái Lan, Saudi Arabia, Nga, Philippines và Ai Cập là các thị trường nhập khẩu cá ngừ lớn nhất của Việt Nam, chiếm 92% tổng giá trị xuất khẩu.

Cơ cấu thị trường xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam năm 2022.

Đáng chú ý, trong khối thị trường CPTPP, xuất khẩu sang Nhật Bản đã tăng trưởng cao liên tục trong qúy cuối năm 2022.

Riêng tháng 12, xuất khẩu cá ngừ sang Nhật Bản tăng tới 131% so với cùng kỳ, góp phần đưa cá ngừ của Việt Nam sang khối thị trường CPTPP đạt gần 136 triệu USD, tăng 48% so với năm 2021.

Lũy kế cả năm 2022, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang khối thị trường CPTPP đạt gần 136 triệu USD, tăng 48% so vớinăm 2021.

Trong khối EU, Đức, Tây Ban Nha và Bỉ là 3 thị trường nhập khẩu nhiều nhất cá ngừ của Việt Nam trong khối EU năm qua. Riêng trong tháng 12-2022, xuất khẩu cá ngừ sang Đức và Tây Ban Nha đang tăng “phi mã” ở mức 3 con số, lần lượt là 161% và 117%.

Việc khởi động lại các hạn ngạch ưu đãi thuế quan theo thỏa thuận trong Hiệp định EVFTA trong những tháng đầu năm 2022 đã thúc đẩy xuất khẩu cá ngừ sang thị trường này. Giá trị xuất khẩu cá ngừ sang EU đã tăng 29% trong tháng 12/2022, đạt gần 15 triệu USD, nâng tổng kim ngạch xuất khẩu sang khối thị trường này trong cả năm 2022 lên gần 166 triệu USD, tăng 15% so với năm 2021.

Đối mặt với lạm phát, nhiều thị trường có sự sụt giảm nhập khẩu cá ngừ đáng kể. Điển hình như tại thị trường Mỹ, sau khi sụt giảm trong tháng 11, xuất khẩu sang thị trường này tiếp tục giảm 38% trong tháng 12/2022. Tuy nhiên, tính lũy kế cả năm 2022, xuất khẩu cá ngừ sang Mỹ vẫn tăng 44%, đạt gần 487 triệu USD.

Vasep dự báo, dưới tác động của lạm phát, nhiều thị trường lớn như Mỹ, EU giảm sức mua, đơn hàng sụt giảm, xuất khẩu cá ngừ trong quí 1/2023 sẽ không thể giữ được kết quả tích cực như năm 2022 và thị trường có thể sẽ hồi phục vào nửa cuối năm 2023.

Tuy nhiên, với 15 FTA đang thực thi, các hiệp định thương mại tự do này tiếp tục là động lực thúc đẩy xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam.

Hàng dệt may dẫn đầu kim ngạch xuất khẩu sang Canada vói trị giá hơn 1,3 tỷ USD trong năm 2022.

Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) đi vào thực thi từ đầu năm 2019 tiếp tục tạo cơ hội đáng kể cho một số ngành hàng của Việt Nam tăng tốc xuất khẩu.

Thấy rõ nhất là với ngành dệt may, khi 2 năm gần đây đều xuất khẩu thành công hàng tỷ USD hàng hóa sang Canada.

Theo Tổng cục Hải quan, hàng dệt may là mặt hàng dẫn đầu kim ngạch xuất khẩu sang Canada. Trong tháng 12/2022 kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này đạt 83,5 triệu USD, nâng tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2022 lên 1,3 tỷ USD, tăng 40,3% và chiếm 20,7% tổng trị giá xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang thị trường này.

Tiếp đến là giày dép các loại đạt 47,5 triệu USD, nâng tổng năm 2022 đạt 604,6 triệu USD, tăng 64,3%. Xuất khẩu máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 39,8 triệu USD, giảm 11,4%, nâng tổng kim ngạch đạt 521,3 triệu USD, tăng 27,7%.

Một số nhóm mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng khá sang thị trường Canada trong năm 2022: Hàng thủy sản tăng 39,3%; túi xách vali, mũ và ô dù tăng 115,2%; chất dẻo nguyên liệu tăng 224,5%, sắt thép và sản phẩm từ sắt thép tăng 28,3%, kim loại thường và sản phẩm khác tăng 24%, máy móc thiết bị tăng 19%.

CPTPP là một hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới gồm 11 nước thành viên, trong đó có Việt Nam và Canada. Đây cũng là FTA đầu tiên Việt Nam có với thị trường thuộc khu vực châu Mỹ, tạo điều kiện thuận lợi cho tăng trưởng về thương mại.

Kể từ đó, hoạt động thương mại song phương giữa Việt Nam và Canada đã có nhiều phát triển. Kim ngạch thương mại hàng hóa song phương giữa hai nước đạt mức kỷ lục gần 9 tỷ USD trong năm 2020.

Năm 2022, Việt Nam đã  xuất khẩu sang thị trường này hơn 6,3 tỷ USD, tăng 19,8% so với năm 2021, là mức tăng trưởng cao năm thứ 4 liên tiếp kể từ khi CPTPP thực thi.

Ông Bùi Tuấn Hoàn, Trưởng Phòng châu Mỹ, Vụ Thị trường châu Âu – châu Mỹ, Bộ Công thương khẳng định, xuất khẩu sang Canada tăng mạnh, điển hình với nhóm hàng dệt may, giày dép, máy tính, thủy sản…, cho thấy, các doanh nghiệp Việt Nam đã nhanh nhạy tận dụng thời cơ, đẩy mạnh xuất khẩu vào khu vực thị trường mới

Theo cam kết trong CPTPP, Canada xoá bỏ thuế nhập khẩu cho 95% số dòng thuế và 78% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường này ngay khi Hiệp định có hiệu lực. Trong đó, 100% kim ngạch xuất khẩu thủy sản và 100% kim ngạch xuất khẩu gỗ được xóa bỏ thuế quan từ đầu năm 2019. Đối với mặt hàng giày dép, 55/69 số dòng thuế (tương đương 79,7%) được  xoá bỏ ngay  khi  Hiệp  định từ đầu 2019.

Hiệp định CPTPP hiện là FTA duy nhất mà  Việt Nam có với Canada, do đó, Hiệp định được kỳ vọng rất nhiều trong việc tạo lợi thế cạnh tranh cho hàng hóa  Việt Nam

Hiện Việt Nam là đối tác thương mại lớn nhất của Canada tại Đông Nam Á, nhưng hàng Việt mới chiếm 1,7% tổng giá trị nhập khẩu của Canada, nên dư địa tăng xuất khẩu với nhiều nhóm hàng hóa sang thị trường này còn rất lớn. 

Xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang Canada năm 2022