Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam đang có cơ hội để xây dựng các Trung tâm tài chính quốc tế với mô hình chuyên biệt, tập trung vào các lĩnh vực có lợi thế cạnh tranh và xu thế toàn cầu. Tại Hội thảo khoa học “Trung tâm tài chính quốc tế – Động lực tăng trưởng cho Việt Nam” do Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh tổ chức, các chuyên gia đã đưa ra những đánh giá và đề xuất cụ thể cho sự phát triển của các trung tâm này.

Các chuyên gia đã xác định ba phân khúc phù hợp nhất cho các Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam trong giai đoạn đầu, bao gồm công nghệ tài chính (fintech), tài chính xanh và dịch vụ quản lý tài sản cho nhóm khách hàng siêu giàu (HNWIs). Việt Nam hiện đang là thị trường fintech có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất Đông Nam Á, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) đạt 38% trong giai đoạn 2018-2023. Sự phát triển mạnh mẽ này mở ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp fintech, tuy nhiên, để tiếp tục thúc đẩy lĩnh vực này, cần có khu vực công nghệ tài chính đặc thù, đi kèm với nền tảng định danh điện tử, dữ liệu mở và chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo tài chính.

Về tài chính xanh, Việt Nam đang đối mặt với thách thức lớn về vốn để đạt được các mục tiêu khí hậu từ nay đến 2040, ước tính cần tới 370 tỷ USD. Các chuyên gia đề xuất rằng TP. Hồ Chí Minh cần xây dựng một “Trung tâm tài chính xanh” với chức năng xếp hạng ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị), phát hành và giám sát trái phiếu xanh. Đồng thời, việc ban hành bộ tiêu chuẩn ESG quốc gia sẽ giúp thu hút vốn quốc tế và tránh tình trạng “greenwashing”.

Ngoài ra, thị trường quản lý tài sản tại Việt Nam cũng có tiềm năng rất lớn và cần cải cách nhiều công cụ quản lý, pháp lý để khai phá. Với hơn 7.100 cá nhân sở hữu tài sản trên 1 triệu USD và hơn 210 người có tài sản từ 30 triệu USD trở lên, Việt Nam cần đẩy mạnh đào tạo chuyên gia theo chuẩn quốc tế để phát triển thị trường này một cách bài bản.

Rút kinh nghiệm từ những mô hình thành công trên thế giới, các chuyên gia cho rằng một Trung tâm tài chính quốc tế không nhất thiết phải ôm đồm mọi chức năng, nhưng nhất định phải có bản sắc rõ nét và năng lực cạnh tranh khác biệt. Ba phân khúc gồm fintech, tài chính xanh và quản lý tài sản không chỉ phản ánh xu thế tài chính toàn cầu mà còn phù hợp với nhu cầu nội tại và tiềm năng sẵn có của Việt Nam. Việc tập trung vào các lĩnh vực này sẽ giúp Việt Nam xây dựng được các Trung tâm tài chính quốc tế có vị thế và đóng góp vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế.

Để thực hiện được những mục tiêu này, vai trò của các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và các tổ chức tài chính là rất quan trọng. Họ cần làm việc cùng nhau để xây dựng môi trường pháp lý thuận lợi, khuyến khích đổi mới sáng tạo và đầu tư vào các lĩnh vực tiềm năng. Với sự chung tay và nỗ lực không ngừng, Việt Nam có thể hiện thực hóa mục tiêu xây dựng các Trung tâm tài chính quốc tế, từ đó mở ra nhiều cơ hội phát triển mới cho nền kinh tế và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Thông tin chi tiết về các phân khúc và đề xuất cho Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam có thể được tham khảo từ các nguồn tin cậy, nhằm cung cấp cái nhìn sâu sắc và toàn diện về cơ hội và thách thức trong việc xây dựng các trung tâm này.

Đại dịch Covid-19 còn chưa dứt, những cú sốc về địa chính trị và lạm phát kéo dài được dự báo tiếp tục là những rủi ro chính trong năm 2023 nhưng châu Á nhiều khả năng sẽ là điểm sáng giữa bối cảnh khó khăn ngày càng gia tăng khi khu vực này tiếp tục phát huy sự vững vàng. Đặc biệt, việc Trung Quốc mở cửa lại biên giới và phục hồi tiêu dùng ở đại lục được kỳ vọng sẽ thúc đẩy kinh tế còn Ấn Độ và ASEAN cùng nâng cao tiềm năng tăng trưởng.

Caption ảnh

Đây là sáu xu hướng chính nên lưu tâm trong năm nay:

1. Các vấn đề về địa chính trị đang định hình lại chuỗi công nghiệp toàn cầu

Cuộc chiến Nga-Ukraine vẫn tiếp diễn có thể châm ngòi cho những cuộc khủng hoảng năng lượng và thực phẩm mới, đẩy lạm phát lên cao, siết chặt thêm các điểm nghẽn trong chuỗi cung ứng và gia tăng các rủi ro địa chính trị. Trong khi đó, công nghệ trở thành tâm điểm của sự chú ý trong cuộc chiến tranh thương mại Mỹ -Trung Quốc nổ ra từ năm 2018.

Những hạn chế đối với thương mại và đầu tư song phương giữa hai quốc gia được dự báo sẽ còn tiếp tục duy trì và lan rộng sang sản xuất công nghệ.

2. Cơ hội để tăng tốc quá trình chuyển dịch năng lượng

Đây là lúc để đẩy nhanh quá trình chuyển dịch năng lượng, đặc biệt là sản xuất năng lượng bền vững, các giải pháp lưu trữ tiên tiến và tăng cường tiêu dùng năng lượng bền vững. Cuộc chuyển hóa này sẽ đòi hỏi mức đầu tư khổng lồ và các thị trường vốn cũng như các nhà đầu tư tư nhân sẽ đóng vai trò quan trọng hỗ trợ cho nguồn vốn của chính phủ.

Về lâu về dài, chuỗi cung ứng xanh mới – dựa trên năng lượng mới và công nghệ mới – được kỳ vọng sẽ góp phần vào tăng trưởng kinh tế và tạo thêm cơ hội việc làm.

3. Công nghệ tài chính sẽ thúc đẩy tăng trưởng tương lai

Sự vững vàng của các doanh nghiệp nhờ số hóa đã được kiểm chứng đầy đủ trong đại dịch Covid-19 và sẽ tiếp tục là trọng tâm của chiến lược kinh doanh. Công nghệ tài chính toàn cầu sẽ mở ra những thay đổi mới, ví dụ như tiền số ngân hàng trung ương (central bank digital currencies – CBDC) và tài sản ảo. Những thay đổi này không chỉ nâng cao trải nghiệm dịch vụ khách hàng mà còn mang đến nhiều cơ hội kinh doanh cho doanh nghiệp. Chúng tôi hoan nghênh công bố gần đây của chính phủ Hong Kong kêu gọi tài sản ảo cần được quản lý chặt chẽ nhằm đảm bảo tăng cường an toàn và an ninh.

4. Ấn Độ và các nền kinh tế ASEAN sẽ là những điểm sáng trong tăng trưởng toàn cầu

Được thúc đẩy bởi sự chuyển dịch sản xuất, số hóa, chuyển hóa năng lượng và nâng cấp ngành dịch vụ, Ấn Độ được kỳ vọng sẽ vượt qua Nhật Bản và Đức để trở thành nền kinh tế lớn thứ ba thế giới vào năm 2030. Ở ASEAN, ngành sản xuất ô tô, điện tử tiêu dùng, năng lượng tái tạo, thương mại điện tử và công nghệ tài chính sẽ là những lĩnh vực tăng trưởng chính yếu của khu vực. Chỉ mới đây thôi, Việt Nam vừa trở thành thị trường thương mại điện tử lớn thứ hai Đông Nam Á, chỉ sau Indonesia trong năm 2022.

5. Kinh tế Trung Quốc dự báo sẽ dần dần phục hồi

Mặc dù vẫn còn xuất hiện biến thể mới trong các đợt lây nhiễm Covid-19, việc Trung Quốc mở cửa trở lại và các chính sách toàn diện hơn nhằm hỗ trợ ngành bất động sản sẽ là động lực thúc đẩy hỗ trợ phục hồi tăng trưởng. Tháng 12 năm ngoái, Hội nghị Công tác Kinh tế Trung ương đã đặt “mở rộng nhu cầu trong nước” là ưu tiên hàng đầu, bao gồm nâng cao thu nhập của người dân ở thành thị và nông thôn, cải thiện nhà ở và dịch vụ chăm sóc người cao tuổi và sản xuất thêm phương tiện chạy điện. Điều này sẽ giúp phục hồi niềm tin của người tiêu dùng, xoa dịu những tắc nghẽn trong chuỗi cung ứng và thúc đẩy hoạt động kinh tế.

Sự phục hồi của nhu cầu tiêu dùng ở đại lúc được kỳ vọng sẽ thúc đẩy các nước xuất khẩu lớn như Indonesia, Malaysia, Thái Lan và Singapore. Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) sẽ thúc đẩy tăng cường thương mại giữa Trung Quốc và ASEAN, còn kinh tế số sẽ trở thành “xương sống” cho thương mại.

6. Cuộc chiến giành nhân tài sẽ căng thẳng hơn

Làn sóng nghỉ việc hàng loạt (Great Resignation), xuất hiện từ đợt đại dịch COVID-19, không chỉ tập trung trong ngành tài chính mà còn là thách thức chung cho nhiều ngành, nhiều quốc gia trên thế giới.

Trong năm 2023, nhiều công ty đa quốc gia sẽ hướng tới mở rộng kinh doanh trên toàn cầu và các nền kinh tế sẽ có những chính sách ưu đãi khác nhau để thu hút những công ty này cũng như nhân tài của họ.