Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đại biểu thực hiện nghi thức khởi công Dự án.

Sáng nay (1/1), Bộ GTVT đã tổ chức lễ khởi công 12 dự án thành phần thuộc Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025.

Lễ khởi công được diễn ra đồng loạt tại 12 dự án thành phần/9 tỉnh có Dự án đi qua theo hình thức kết nối trực tuyến giữa 12 địa điểm khởi công. Trong đó, điểm cầu trung tâm là vị trí khởi công Gói thầu XL1, Dự án thành phần Hoài Nhơn – Quảng Ngãi tại huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi với sự tham gia của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; lãnh đạo Quốc hội; lãnh đạo các bộ, ngành và địa phương liên quan.

Triển khai cao tốc với khí thế tiến công

Phát biểu tại lễ khởi công, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, trong 20 năm vừa qua, mặc dù đã được quan tâm, đầu tư, tuy nhiên cả nước chúng ta mới hoàn thành đưa vào khai thác khoảng 1.400 km đường bộ cao tốc.

Chính vì vậy, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã quyết nghị Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội 10 năm 2021 – 2030, trong đó xác định một trong ba đột phá chiến lược là “Xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, với một số công trình hiện đại, tập trung vào hệ thống giao thông và hạ tầng đô thị lớn”, với mục tiêu “Đến năm 2030, phấn đấu cả nước có khoảng 5.000 km đường bộ cao tốc, trong đó đến năm 2025 hoàn thành đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông. Để đạt được mục tiêu này, Chính phủ xác định đến năm 2025 phải hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc.

Đây thực sự là một nhiệm vụ rất nặng nề và nhiều thách thức, đòi hỏi một quyết tâm rất lớn, nỗ lực rất cao của không chỉ là ngành GTVT mà cả hệ thống chính trị và sự chia sẻ, ủng hộ của toàn dân.

Thủ tướng nhấn mạnh, trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã dành sự quan tâm đặc biệt về nguồn lực và cơ chế chính sách cho phát triển hạ tầng giao thông, trong đó ưu tiên phát triển đường cao tốc với điểm nhấn quan trọng nhất là tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Đông – hành lang kinh tế quan trọng nhất của đất nước để tạo động lực phát triển, nâng cao sức cạnh tranh kinh tế.

Thủ tướng biểu dương, đánh giá cao Bộ GTVT đã đẩy nhanh tiến độ triển khai Dự án với việc rút ngắn một nửa thời gian chuẩn bị để có thể đồng loạt triển khai 12 dự án thành phần.

“Tuy nhiên, đây chỉ là bước khởi đầu. Các cơ quan liên quan phải phối hợp chặt chẽ để thi công đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng, không để vượt tổng mức đầu tư, áp dụng nghiêm cơ chế thưởng, phạt tiến độ; đảm bảo đúng quy định của pháp luật ”, Thủ tướng chỉ đạo và nhấn mạnh đến cuối năm 2025 phải thông xe toàn tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Đông từ Cao Bằng đến mũi Cà Mau.

Thủ tướng yêu cầu cần có tư duy, cách làm mới trong phát triển đường cao tốc, trong đó phải nâng cao tinh thần trách nhiệm của người đứng đầu các đơn vị; phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất; tổ chức thi công khoa học, không làm ảnh hưởng đến môi trường, an toàn giao thông, an toàn lao động

Chỉ đạo các chủ đầu tư phải có trách nhiệm đảm bảo chất lượng tiến độ công trình, tuyệt đối không để xảy ra thất thoát, tham nhũng, lãng phí. Phải coi việc công như việc của mình, của nhà mình; lăn lộn, bám công trường để kịp thời xử lý các vướng mắc, hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền.

Các bộ ngành, tỉnh thành phố liên quan được Thủ tướng yêu cầu phải phối hợp chặt chẽ với Bộ GTVT, các chủ đầu tư tạo điều kiện tốt nhất về đảm bảo an ninh; công bố đầy đủ các đơn giá, định mức; sớm bàn giao mặt bằng và các mỏ vật liệu cho đơn vị thi công. Bộ trưởng Bộ TNMT trong 15 ngày tới phải kiểm tra, giải quyết dứt điểm các vướng mắc liên quan đến cấp phép khai thác các mỏ vật liệu thông thường.

“Tinh thần đã nói là phải lảm, đã cam kết phải thực hiện, đã làm là phải có sản phẩm tốt, được Đảng, nhân dân ghi nhận trên tinh thần khí thế tiến công, vượt qua mọi khó khăn, thử thách”, Thủ tướng nhắc nhở.

Tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã phát động lễ thi đua cao điểm giải ngân vốn đầu tư công trong lĩnh vực GTVT, trong đó phấn đấu giải ngân trên 95% vốn kế hoạch năm 2023 với tinh thần làm việc xuyên tết, không ngại khó ngại khổ, vượt qua những khó khăn thách thức để hoàn thành các dự án đúng tiến độ, chất lượng, góp phần cùng cả nước hoàn thành các mục tiêu kế hoạch của cả giai đoạn 2021 – 2025.

Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025 có tổng chiều dài 729 km với tổng mức đầu tư 146.990 tỷ đồng; quy mô 4 làn xe được chia thành 12 dự án thành phần vận hành độc lập.

Trong đó đoạn đi qua 3 tỉnh  Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng trị với chiều dài 267 km; đoạn đi qua 4 tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa với chiều dài dài 353 km và đoạn đi qua 5 tỉnh Cần Thơ, Hậu Giang, Bạc Liêu, Kiên Giang, Cà Mau với chiều dài 109 km. Trên toàn tuyến, tổng khối lượng lên đến 66 triệu m3 đào đất và đá, 87 triệu m3 đắp, hơn 83 km cầu, khoảng 7 km hầm, 111 nút giao cùng liên thông và trực thông.

Theo lãnh đạo Bộ GTVT, ngay sau khi được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư Dự án, Chính phủ đã kịp thời ban hành Nghị quyết 18/NQ-CP ngày 11/02/2022, trong đó giao nhiệm vụ với các mốc tiến độ cụ thể cho các Bộ, ngành, địa phương cũng như quyết định một số cơ chế đặc thù để đẩy nhanh tiến độ thực hiện Dự án theo thẩm quyền như: cho phép áp dụng hình thức chỉ định thầu; cho phép triển khai đồng thời một số công việc liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; cho phép triển khai đồng thời các thủ tục để rút ngắn thời gian thực hiện các công việc khảo sát, thiết kế, lập, thẩm định phê duyệt dự án đầu tư, thiết kế kỹ thuật; rút ngắn thủ tục cấp phép khai thác mỏ; giao trực tiếp các mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng cho nhà thầu thi công; được phép nâng công suất đối với các mỏ cát đang khai thác khu vực đồng bằng sông Cửu Long.

“Với trách nhiệm của mình, Bộ GTVT đã yêu cầu các cơ quan đơn vị của Bộ, các Chủ đầu tư, đơn vị tư vấn tích cực triển khai thực hiện với nỗ lực lớn nhất, tinh thần trách nhiệm cao nhất,công tác thiết kế phải tối ưu hóa, phát huy tối đa hiệu quả của đường cao tốc; chống thất thoát, lãng phí, tiêu cực trong các khâu triển khai thực hiện; công tác lựa chọn nhà thầu đã được tiến hành một cách chặt chẽ, công khai, minh bạch”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng thông tin.

Về công tác giải phóng mặt bằng, các địa phương cũng đã xác định đây là một nhiệm vụ chính trị ưu tiên hàng đầu. Ban Chỉ đạo, Hội đồng GPMB của các địa phương đã triển khai công tác đo đạc, kiểm đếm, lập, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thực hiện chi trả và thu hồi đất. Đồng thời, nhân dân khu vực dự án đi quá có đất bị thu hồi đã ủng hộ, đồng thuận; đến nay các địa phương đã cơ bản bàn giao trên 70% diện tích giải phóng mặt bằng đáp ứng yêu cầu khởi công.

Như vậy, sau hơn 10 tháng triển khai, đến nay toàn bộ 12 dự án thành phần Dự án đã đủ điều kiện khởi công theo đúng quy định của pháp luật.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, việc tổ chức khởi công đồng loạt 12 dự án ngày hôm nay mới chỉ là kết quả bước đầu, để hoàn thành Dự án bảo đảm chất lượng, đúng tiến độ vẫn là một nhiệm vụ hết sức nặng nề với ngành GTVT, các chủ đầu tư và các đơn vị tham gia triển khai dự án.

“Ngành GTVT hơn lúc nào hết phải tiếp tục phát huy tinh thần truyền thống đi trước mở đường (vượt nắng thắng mưa), đoàn kết, linh hoạt, sáng tạo, chủ động vượt qua mọi khó khăn, thách thức, nỗ lực phấn đấu, quyết tâm hoàn thành kế hoạch năm 2023, tạo tiền đề để phấn đấu đến năm 2025 hoàn thành mọi nhiệm vụ chính trị của ngành, trong đó có Dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2021 – 2025 đảm bảo tiến độ, chất lượng gắn với hiệu quả công tác giải ngân vốn đầu tư công, thực hành tiết kiệm, phòng chống tham nhũng, tiêu cực”, ông Thắng nhấn mạnh.

Tại buổi lễ khởi công, Bộ GTVT cũng đã phát động phong trào thi đua Xuân Quý Mão trên các công trường giao thông trong các cơ quan, đơn vị, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngành GTVT bắt đầu từ ngày 6/1/2023 (15 tháng chạp năm Nhâm Dần) đến hết ngày 6/2/2023 (16 tháng giêng năm Quý Mão).

Cam kết không để dự án chậm 1 ngày

Lãnh đạo Tập đoàn Đèo Cả báo cáo Thủ tướng về công tác triên khai Gói thầu XL1, Dự án thành phần Quảng Ngãi – Hoài Nhơn.

Thay mặt cho các nhà thầu thi công Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025, Tập đoàn Đèo Cả cam kết hướng dẫn các nhà thầu trong liên danh, sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm cho các nhà thầu khác để cùng nhau hoàn thành toàn tuyến cao tốc giai đoạn 2, sẵn sàng thay thế các nhà thầu yếu kém khi xét thấy tiến độ và chất lượng thi công không đảm bảo yêu cầu, “Không để dự án chậm một ngày, thêm một ngày mắc nợ với nhân dân”.

“Ý thức được trách nhiệm là nhà thầu đứng đầu liên danh, thời gian qua Tập đoàn Đèo Cả đã dành nguồn đầu tư thích đáng cho việc phát triển công nghệ. Việc ứng dụng công nghệ số trong quản trị dự án cao tốc lần này sẽ tạo ra tính vượt trội về năng suất, chất lượng, an toàn và hiệu quả”, ông Hồ Minh Hoàng nhấn mạnh.

Chủ tịch Tập đoàn Đèo Cả mong muốn Bộ TNMT và Bộ GTVT sớm có văn bản hướng dẫn các địa phương sử dụng nguồn vốn của dự án thực hiện công tác đền bù, giải phóng mặt bằng cho các mỏ vật liệu mới, đường mới tiếp cận các mỏ vật liệu, bãi đổ thải, thời gian hoàn thành trước 30/01/2023.

Bộ Xây dựng, Bộ GTVT rà soát, chỉnh sửa, bổ sung ban hành hệ thống tiêu chuẩn, định mức kinh tế kỹ thuật, hướng dẫn áp dụng mô hình BIM trong hoạt động xây dựng và quản lý vận hành công trình theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định 877/QĐ-TTg ngày 22/7/2022; cho phép áp dụng thí điểm mô hình thông tin công trình BIM cho Dự án cao tốc, đồng thời sớm có ý kiến về các định mức thi công chưa phù hợp mà Bộ GTVT đề nghị.

Đặc biệt, lãnh đạo Tập đoàn Đèo Cả đề nghị UBND các tỉnh khẩn trương giao mỏ vật liệu mới cho các nhà thầu đã được Bộ GTVT lựa chọn và hoàn thành trước ngày 30/1/2023 để nhà thầu triển khai đảm bảo tiến độ cam kết và thi công xuyên Tết như tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Các tỉnh chỉ đạo Sở Tài nguyên môi trường, Sở Xây dựng, Sở Tài chính công bố các chỉ số giá, đơn giá vật tư, vật liệu hàng tháng phù hợp với thực tế để đảm bảo công tác thanh, quyết toán công trình.

Được biết, trong suốt chiều dài lịch sử, hành lang vận tải Bắc – Nam luôn đóng vai trò vô cùng quan trọng trong công cuộc bảo vệ chủ quyền và phát triển kinh tế – xã hội của đất nước; với đặc điểm địa lý trải dài theo hướng Bắc – Nam vì vậy các trục giao thông theo hướng Bắc – Nam như trục xương sống, là hành lang kinh tế – vận tải huyết mạch của đất nước. Chính vì vậy, để tạo ra động lực đột phá, phát huy được tiềm năng, lợi thế các địa phương trên hành lang này, tuyến đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông đã được quy hoạch với tổng chiều dài 2.063 km từ cửa khẩu Hữu Nghị – Lạng Sơn đến Cà Mau đi qua 32 tỉnh, thành phố. Đến nay, đã hoàn thành đưa vào khai thác 642 km, bao gồm cả 98 km đoạn Cam Lộ – La Sơn vừa được Bộ GTVT khánh thành, đưa vào khai thác sử dụng từ ngày hôm qua.

Hiện nay, Bộ GTVT đang triển khai đầu tư 622 km, bao gồm 541 km thuộc tuyến cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2017 – 2020 Nghị quyết số 52/2017/QH14 và 81 km là các dự án độc lập khác; các dự án thành phần này sẽ lần lượt hoàn thành, đưa vào khai thác vào năm 2023 và 2024.

Việc triển khai Dự án đầu tư xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc –Nam giai đoạn 2021 – 2025 sẽ góp phần cơ bản hoàn thành toàn bộ Dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông theo tinh thần Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

VMS SOUTH tham gia nạo vét duy tu vũng quay tàu VQ1- luồng Sài Gòn-Vũng Tàu.

Bộ trưởng Bộ GTVT vừa có công văn gửi Đảng ủy, HĐTV, Kiểm soát viên Tổng công ty Bảo đảm an toàn Hàng hải miền Nam (VMS SOUTH) về việc tăng cường công tác quản lý đối với hoạt động của doanh nghiệp này.

Công văn cho biết là trong thời gian vừa qua VMS SOUTH đã triển khai và tổ chức thực hiện các nội dung chỉ đạo của Bộ GTVT, xử lý, giải quyết các đơn thư, qua đó tạo sự minh bạch trong hoạt động của đơn vị, tiếp tục hoàn thiện công tác quản lý, góp phần duy trì ổn định và nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.

Tuy nhiên, một số nội dung thực hiện của Tổng công ty còn chưa đáp ứng được kỳ vọng, chưa tạo được sự đồng thuận, nhất trí cao trong đơn vị; tình hình đơn thư, kiến nghị, phản ánh chưa được xử lý, giải quyết triệt để, vẫn tiềm ẩn nguy cơ phát sinh đơn thư phức tạp, kéo dài, ảnh hưởng tới hoạt động của Tổng công ty.

Để tiếp tục tăng cường công tác quản lý, phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực và các vấn đề tiềm ẩn gây mất đoàn kết nội bộ, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý đối với doanh nghiệp, Bộ trưởng Bộ GTVT yêu cầu HĐTV VMS SOUTH tập trung chỉ đạo, hoàn thành việc rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định, quy chế liên quan công tác tổ chức cán bộ, lao động, tiền lương và các quy định quản lý nội bộ khác, bảo đảm tuân thủ quy định pháp luật hiện hành, các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ GTVT, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong cơ quan, đơn vị.

Bên cạnh đó, HĐTV VMS SOUTH phải khẩn trương kết luận các nội dung xác minh theo đơn tố cáo và chỉ đạo, xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý đối với các vi phạm (nếu có). Đồng thời, tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Kiểm soát viên Tổng công ty trong thực hiện công tác kiểm tra, giám sát việc xác minh, xử lý kết quả xác minh các nội dung đơn tố cáo và các nội dung đơn thư, kiến nghị, phản ánh mới phát sinh.

Bộ trưởng Bộ GTVT giao Kiểm soát viên VMS SOUTH tăng cường nắm bắt tình hình, đặc biệt những nội dung đơn thư, kiến nghị, phản ánh mới phát sinh, chủ động triển khai thực hiện việc kiểm tra, giám sát theo quy định pháp luật và Quy chế hoạt động của Kiểm soát viên, kịp thời báo cáo, kiến nghị Bộ GTVT kết quả thực hiện, biện pháp xử lý.

“HĐTV, Kiểm soát viên Tổng công ty khẩn trương triển khai thực hiện, báo cáo kết quả về Bộ GTVT và Thanh tra Bộ trước ngày 20/1/2023”, lãnh đạo Bộ GTVT yêu cầu.

Trước đó, vào tháng 12/2022, Bộ GTVT cũng đã có yêu cầu VMS SOUTH và một số đơn vị trực thuộc về việc thực hiện kết luận của Kiểm toán nhà nước tại Báo cáo kiểm toán Báo cáo tài chính, các hoạt động liên quan đến quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước năm 2021.

Cụ thể, Bộ GTVT yêu cầu lãnh đạo VMS SOUTH khẩn trương, nghiêm túc thực hiện đầy đủ, kịp thời các kiến nghị của Kiểm toán nhà nước tại công văn số 633/KTNN-TH ngày 28/10/2022; đồng thời chủ động báo cáo kết quả thực hiện toàn bộ các kiến nghị trên về Kiểm toán nhà nước khu vực XIII.

VMS SOUTH còn được yêu cầu rà soát tình hình sử dụng đất đai, phối hợp với các cơ quan chức năng có liên quan để thực hiện đầy đủ thủ tục pháp lý và nghĩa vụ tài chính về đất đai đối với diện tích đất chưa ký hợp đồng thuê đất, chưa đủ hồ sơ pháp lý và/hoặc chưa nộp tiền thuê đất hàng năm; rà soát tiền sử dụng đất phải nộp đối với diện tích đất không thuộc trường hợp được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai.

VMS SOUTH là đơn vị 100% vốn Nhà nước có số vốn điều lệ 1.806,977 tỷ đồng, được thành lập trên cơ sở tổ chức lại Công ty TNHH MTV Bảo đảm an toàn hàng hải Việt Nam vào năm 20211, có trụ sở tại TP. Vũng Tàu. Do hoạt động trong lĩnh vực khá đặc thù nên VMS SOUTH được đánh giá là “khá kín tiếng” dù kết quả kinh doanh của đơn vị này luôn nằm trong số những doanh nghiệp công ích hàng đầu của ngành GTVT.

Một góc ICD Tân Cảng – Quế Võ (Bắc Ninh).

Theo thông tin của baodautu.vn, Bộ GTVT vừa có Tờ trình số 14009/TTr – BGTVT đề nghị Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch phát triển hệ thống cảng cạn Việt Nam giai đoạn đến 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Cần phải nói thêm rằng, cảng cạn là một bộ phận thuộc kết cấu hạ tầng giao thông vận tải, là đầu mối tổ chức vận tải hàng hóa bằng container gắn liền với hoạt động của cảng biển, cảng hàng không quốc tế, cửa khẩu đường bộ, đường sắt quốc tế.

Ông Nguyễn Xuân Sang, Thứ trưởng Bộ GTVT cho biết, phát triển cảng cạn có định hướng theo quy hoạch thống nhất nhằm tổ chức vận tải hàng hóa, đặc biệt là hàng hóa container một cách hợp lý, tăng hiệu quả hoạt động dịch vụ logistics trên các hành lang vận tải, góp phần giảm ùn tắc giao thông tại cảng biển, cửa khẩu quốc tế và các đô thị lớn.

Bên cạnh đó, hiện nay Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng  phê duyệt vào tháng 9/2021. Để triển khai cụ thể hóa quy hoạch tổng thể cảng biển cần tiếp tục triển khai các quy hoạch có tính chất kỹ thuật chuyên ngành theo Luật quy hoạch, trong đó có Quy hoạch phát triển hệ thống cảng cạn thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 nhằm xây dựng đồng bộ hệ thống cảng biển Việt Nam, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.

Lệch pha đầu tư cảng cạn

Được biết, Quy hoạch phát triển hệ thống cảng cạn Việt Nam đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 được Thủ tướng phê duyệt vào tháng 12/2017, trên cơ sở đó Bộ GTVT đã chỉ đạo lập và phê duyệt Quy hoạch chi tiết phát triển hệ thống cảng cạn Việt Nam giai đoạn đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 vào tháng 6/2018.

Theo Bộ GTVT, tính đến cuối tháng 12/2022, nhóm cảng cạn, điểm thông quan nội địa (ICD) được quy hoạch cảng cạn nhưng chưa chuyển đổi, công bố đã hình thành và đi vào hoạt động bao gồm 16 cảng cạn, ICD (chiếm 23,9% số cảng cạn được quy hoạch), trong đó 10 cảng cạn đã được công bố chính thức và 6 ICD đã được quy hoạch thành cảng cạn.

Nhóm cảng cạn đang trong quá trình triển khai đầu tư xây dựng hoăc chuẩn bị triển khai đầu tư xây dựng bao gồm 25 cảng (chiếm 37,3% số cảng cạn được quy hoạch), chủ yếu là các cảng cạn đã được quy hoạch trên địa bàn các địa phương như TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương, Tây Ninh, Hà Nội,…

Nhóm các cảng cạn chưa triển khai đầu tư gồm 26 cảng (chiếm 38,8% số cảng cạn được quy hoạch). Đối với các cảng cạn khu vực miền Trung, việc chậm triển khai đầu tư theo quy hoạch chủ yếu là do nhu cầu còn thấp, chưa hấp dẫn nhà đầu tư. Các cảng cạn quy hoạch gắn với đường sắt phụ thuộc hoàn toàn vào tiến độ các dự án đường sắt mới theo quy hoạch chuyên ngành.

Tổng khối lượng hàng hóa xuất nhập khẩu bằng container thông qua các cảng cạn và ICD đang hoạt động hiện nay khoảng 4,2 triệu TEU/năm (cảng cạn, cảng ICD ở miền Bắc thông qua khoảng 0,45 triệu TEU/năm, miền Nam khoảng 3,65 triệu TEU/năm), trong đó 90% hàng hóa thông qua các cảng thông quan nội địa (ICD), bao gồm 6 cảng ICD đã quy hoạch thành cảng cạn và cả cụm cảng ICD Trường Thọ, TP.HCM.

“Khối lượng hàng thông qua 10 cảng cạn đã công bố chỉ chiếm khoảng 10% do hầu hết trong số này đều mới được hình thành và đều nằm ở miền Bắc, ngoại trừ cảng cạn Tân Cảng Nhơn Trạch ở Đồng Nai”, lãnh đạo Bộ GTVT thông tin.

Theo đánh giá của Bộ GTVT, sau 4 năm thực hiện quy hoạch chi tiết cảng cạn được phê duyệt, đã có 10 cảng cạn trên cả nước được hình thành và đi vào hoạt động, góp phần tăng hiệu quả kết nối cảng biển với nguồn hàng rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục hàng hóa, tăng hiệu suất xử lý hàng hóa tại cảng biển. Bên cạnh đó, tổ chức vận tải giữa cảng biển đến nguồn hàng xuất nhập khẩu từng bước được cải thiện thông qua sự hình thành các cảng cạn gắn với đường thủy nội địa, giảm lưu lượng vận tải đường bộ.

Tuy nhiên, việc triển khai đầu tư mới và công bố đưa vào khai thác các cảng cạn còn chậm, sau 4 năm thực hiện, các cảng cạn được công bố đưa vào khai thác mới chỉ chiếm khoảng 15% tổng số cảng cạn được quy hoạch. Các ICD đã được quy hoạch cảng cạn chậm thực hiện các thủ tục chuyển đổi để được công bố, tuy nhiên hiện nay thiếu quy định và chế tài xử lý để thúc đẩy tiến trình này.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, theo Bộ GTVT, là do một số cơ quan, tổ chức, địa phương và doanh nghiệp chưa thực sự hiểu đúng về cảng cạn dẫn đến việc xây dựng quy hoạch, quản lý đầu tư xây dựng cũng như tổ chức khai thác chưa thực sự hiệu quả, chưa phát huy được vai trò và chức năng của cảng cạn. Một số doanh nghiệp đầu tư cảng cạn nhưng không đủ năng lực và kinh nghiệm khai thác dẫn đến cảng cạn hoạt động thiếu hiệu quả.

Đẩy mạnh PPP cho đầu tư cảng cạn

Tại Tờ trình số 14009, Bộ GTVT đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ tập trung phát triển hệ thống cảng cạn có khả năng thông qua khoảng 25% – 35% nhu cầu hàng hóa vận tải container xuất nhập khẩu theo các hành lang vận tải. Hình thành các cảng cạn, cụm cảng cạn với tổng công suất khoảng 11,6 – 15,7 triệu TEU/năm.

Trong đó, tại miền Bắc gồm 42 cảng cạn, cụm cảng cạn với công suất khoảng 4,2 – 5,5 triệu TEU/năm; miền Trung – Tây Nguyên có 16 cảng cạn, cụm cảng cạn với công suất khoảng 0,66 – 0,95 triệu TEU/năm; miền Nam có 43 cảng cạn, cụm cảng cạn với công suất khoảng 6,8 – 9,3 triệu TEU/năm.

Định hướng đến năm 2050, Bộ GTVT sẽ phát triển hệ thống cảng cạn trở thành các đầu mối tổ chức vận tải, trung chuyển, phân phối hàng hóa, kết hợp với cung cấp các dịch vụ logistics, có khả năng thông qua khoảng 30% – 35% nhu cầu hàng hóa vận tải container xuất nhập khẩu theo các hành lang vận tải, đồng thời đáp ứng nhu cầu dịch vụ logistics tại các địa phương.

Ước tính, tổng nhu cầu vốn đầu tư phát triển cảng cạn đến năm 2030 cần khoảng 15.900 – 18.700 tỷ đồng. Trong đó, sẽ ưu tiên tập trung đầu tư một số cảng cạn trên các hành lang vận tải kết nối với các cửa khẩu cảng biển lớn ở khu vực phía Bắc (cảng Hải Phòng) và khu vực phía Nam (cảng TP.HCM, Cái Mép – Thị Vải), các cảng cạn gắn với các hành lang vận tải qua biên giới. Ưu tiên đầu tư cảng cạn có vị trí kết nối được với hai phương thức vận tải, các vị trí gắn liền hoăc nằm gần các cụm khu công nghiệp, khu chế xuất tập trung.

Để đạt được mục tiêu này, Bộ GTVT kiến Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành liên quan xây dựng, ban hành chính sách về giá, phí tại cảng cạn để nâng cao hiệu quả đầu tư, khai thác cảng cạn; hoàn thiện các quy định về hải quan để tạo thuận lợi cho vận tải hàng hóa đa phương thức đến, rời cảng cạn.

Đồng thời rà soát, điều chỉnh các quy định liên quan của pháp luật về đê điều nhằm tận dụng tối đa việc sử dụng tài nguyên đường bờ, bãi sông để phát triển kết cấu hạ tầng cảng cạn gắn với đường thủy nội địa kết nối đến các cảng biển, giảm tải cho hệ thống giao thông vận tải đường bộ.

Bên cạnh đó, Bộ GTVT đề xuất xem xét áp dụng đầu tư phát triển cảng cạn theo theo hình thức PPP đối với các cảng cạn có quy mô lớn theo hướng Nhà nước tạo điều kiện về quỹ đất, đầu tư kết nối đường sắt với cảng cạn, hoàn chỉnh môi trường pháp lý và ban hành cơ chế, chính sách phát triển cảng cạn và tư nhân đầu tư hạ tầng, thiết bị và tổ chức quản lý, khai thác cảng cạn.

“Trong thời gian tới cần sớm thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật đối với các dự án đầu tư xây dựng cảng cạn; gắn kết, lồng ghép giữa quy hoạch cảng cạn và quy hoạch trung tâm logistics trong quy hoạch các địa phương để đảm bảo tránh lãng phí về nguồn lực đầu tư, vừa đảm bảo hiệu quả khai thác tối ưu, phù hợp với điều kiện thực tế của Việt Nam”, lãnh đạo Bộ GTVT nêu rõ.

Một đoạn cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây.

Theo thông tin của phóng viên Báo điện tử Đầu tư – baodautu.vn, Bộ Giao thông – Vận tải (GTVT) vừa có công văn gửi Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam – VEC về việc nghiên cứu đầu tư mở rộng đường cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây.

Cụ thể, Bộ GTVT cho biết, theo khoản 2, Điều 2 Nghị Quyết số 75/NQ-CP ngày 21/5/2020 của Chính phủ về việc xử lý vướng mắc đối với một số dự án đầu tư của các doanh nghiệp do Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp làm đại diện chủ sở hữu, VEC chủ động nghiên cứu, thực hiện các bước chuẩn bị đầu tư Dự án mở rộng đường cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây, trình Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp và các cấp có thẩm quyền theo quy định. Bộ GTVT sẽ tham gia ý kiến thẩm định chuyên ngành trong quá trình thẩm định phê duyệt chủ trương đầu tư theo quy định.

“Yêu cầu VEC khẩn trương hoàn thành quyết toán Dự án đường cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây (giai đoạn 1). Trong quá trình nghiên cứu, lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án, VEC phải tính toán và báo cáo cụ thể khả năng cân đối vốn và cơ chế có liên quan để có thể thực hiện Dự án này”, công văn của Bộ GTVT nêu rõ.

Vào giữa tháng 11/2022, Bộ GTVT đã có Công văn số 11916/BGTVT – KHĐT gửi Thủ tướng Chính phủ về phương án mở rộng đoạn cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây.

Tại công văn này, Bộ GTVT cho biết là thống nhất với đề nghị của VEC và Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp trong việc kiến nghị người đứng đầu Chính phủ xem xét giao cho VEC nghiên cứu, thực hiện các bước chuẩn bị đầu tư mở rộng Dự án đường cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây.

“Trong quá trình nghiên cứu, lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, VEC phải tính toán và báo cáo cụ thể khả năng cân đối vốn và cơ chế có liên quan để có thể thực hiện Dự án này”, ông Lê Anh Tuấn, Thứ trưởng Bộ GTVT đề xuất.

Cần phải nói thêm rằng, tại Nghị quyết số 95/2019/QH14 ngày 26/11/2019 của Quốc hội về Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1, Quốc hội đã giao Chính phủ nghiên cứu đầu tư xây dựng hệ thống giao thông kết nối khu vực Cảng hàng không quốc tế Long Thành với vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Trong đó, tuyến cao tốc TP. HCM – Long Thành thuộc tuyến cao tốc TP. HCM – Long Thành – Dầu Giây do VEC đầu tư, khai thác được coi là tuyến đường bộ chính yếu kết nối sân bay Long Thành với sân bay Tân Sơn Nhất.

Trong khi đó, với quy mô 4 làn xe hiện tại, đoạn tuyến từ nút giao An Phú – TP.HCM (Km0+000) đến nút giao cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu (Km25+920) không đáp ứng được nhu cầu vận tải và đặc biệt là khi sân bay Long Thành giai đoạn 1 khai thác vào năm 2025.

Do đoạn từ nút giao An Phú đến nút giao Vành đai 2 (Km0+000 – Km4+000) đã bàn giao cho UBND TP.HCM quản lý, vận hành khai thác và bảo trì nên VEC sẽ chỉ tập trung nghiên cứu mở rộng đoạn từ nút giao Vành đai 2 đến nút giao với đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu (Km4+000 – Km25+920) lên quy mô 10 làn xe với chiều dài 21,92 km. Tổng mức đầu tư dự kiến cho việc mở rộng 21,92 km cao tốc Vành đai 2 đến nút giao cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, vị trí gần nhất để kết nối với sân bay Long Thành là 14.786,938 tỷ đồng.

Theo phương án được Bộ GTVT lựa chọn, VEC sẽ tự huy động vốn để thực hiện đầu tư mở rộng, tổ chức vận hành, khai thác và thu phí toàn bộ tuyến đường để hoàn vốn đầu tư. Thủ tục đầu tư Dự án sẽ theo quy định của Luật Đầu tư.

“Phương án này có ưu điểm là tiến độ triển khai thuận lợi và dự kiến đầu năm 2026 hoàn thành, kịp với tiến độ sân bay Long Thành; không phải xử lý xung đột lợi ích giữa nhà đầu tư mới và VEC. Phù hợp với mục tiêu hình thành VEC là cân đối nguồn thu của các cao tốc đã đầu tư để đầu tư cao tốc mới, bao gồm cả việc mở rộng tuyến cao tốc mà đơn vị này đang khai thác”, ông Lê Anh Tuấn khẳng định.

Có nhiều vấn đề cần được làm rõ liên quan đến công tác sử dụng vốn và tài sản tại DAMCO.

Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng vừa ký Quyết định số 03/QĐ – BGTVT về việc thanh tra công tác quản lý, sử dụng vốn và tài sản tại Công ty Cơ khí ô tô và thiết bị điện Đà Nẵng – DAMCO giai đoạn 2010 – 2022. Thời hạn thanh tra là 45 ngày làm việc, kể từ ngày công bố quyết định thanh tra.

Đoàn thanh tra gồm 4 thành viên do ông Đoàn Anh Tuấn, Thanh tra viên chính, Trưởng phòng Thanh tra 4, Thanh tra Bộ GTVT – Trưởng đoàn.

Đoàn thanh tra có nhiệm vụ thanh tra theo nội dung tại quyết định này và Kế hoạch tiến hành thanh tra được phê duyệt; thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật về thanh tra và các quy định của pháp luật khác có liên quan.

Bộ trưởng Bộ GTVT giao ông Lâm Văn Hoàng, Chánh Thanh tra Bộ GTVT giám sát, chỉ đạo hoạt động của đoàn thanh tra; tổ chức thẩm định Dự thảo kết luận thanh tra; báo cáo Bộ trưởng Bộ GTVT xem xét, xử lý các kiến nghị của đoàn thanh tra theo quy định.

Được biết, DAMCO có xuất thân là doanh nghiệp nhà nước trực thuộc UBND TP. Đà Nẵng. Năm 2006, DAMCO được Bộ GTVT tiếp nhận nguyên trạng về làm đơn vị thành viên của Tổng công ty Công nghiệp ô tô Việt Nam (Vinamotor).

Kể từ khi về Bộ GTVT, tình hình sản xuất kinh doanh của đơn vị liên tục lao dốc do ảnh hưởng của 4 di dời địa điểm sản xuất theo chủ trương của UBND Tp. Đà Nẵng cùng với sự tàn phá nặng nề của cơn bão số 6 (năm 2006) và số 9 (năm 2009). Tại thời điểm tháng 10/2010, DAMCO đã âm vốn chủ sở hữu 12 tỷ đồng. Do di dời liên tục, tình hình sản xuất không ổn định, doanh thu thấp, người lao động phải di chuyển gần 20 km từ trung tâm Tp. Đà Nẵng về Khu công nghiệp Hòa Khánh đã dẫn đến tình trạng công nhân nghỉ việc hàng loạt. Tính từ năm 2006 đến cuối năm 2010, hơn 600 lượt cán bộ, công nhân DAMCO đã xin nghỉ việc. Công ty phải chi trả tiền chế độ nghỉ việc cho người lao động hơn 12 tỷ đồng.

Chính các khoản lỗ lũy kế rất lớn được tích tụ nhiều năm đã khiến việc CPH DAMCO tuy được Bộ GTVT khởi động từ năm 2011 đã không thể thực hiện được.

Vào năm 2014 khi tiến hành CPH công ty mẹ – Vinamotor, Bộ GTVT đã tách riêng DAMCO để thực hiện tái cơ cấu tài chính theo hình thức mua bán nợ với đơn vị nhận nợ là Công ty Mua bán nợ và tài sản tồn đọng của doanh nghiệp (DATC).

Do vướng mắc thủ tục về đất đai nên quá trình CPH DAMCO đã kéo dài suốt 10 năm qua với 5 lần tiến hành xác định giá trị doanh nghiệp. Tại lần xác định giá trị doanh nghiệp vào tháng 9/2018, giá trị thực tế của DAMCO tại thời điểm 31/12/2017 là 87,7 tỷ đồng nhưng tổng nợ thực tế phải trả là 143,7 tỷ đồng nên giá trị thực tế phần vốn Nhà nước là âm 56 tỷ đồng.

Sau khi bán một phần nợ cho Công ty TNHH Tập đoàn Thành Đạt – đơn vị từng được chọn là cổ đông chiến lược khi CPH DAMCO, tổng dư nợ phải thu của DATC tại DAMCO vẫn còn 88 tỷ đồng (nợ gốc 51 tỷ đồng). Thực chất đây là số tiền mà DATC đã bỏ ra trong quá trình tái cơ cấu tài chính phục vụ CPH DAMCO theo hình thức mua bán nợ nhưng bất thành trong những năm trước đó. Ngoài khoản nợ lớn nói trên, DAMCO còn nợ Thành Đạt 21 tỷ đồng và Tập đoàn ô tô số 1 Trung Quốc 17,3 tỷ đồng.

Điều đáng nói là do quá trình tái cơ cấu kéo quá dài (gần 10 năm), lại không được bơm thêm nguồn lực để phục hồi, hoạt động của DAMCO trong những năm qua tiếp tục lao dốc không phanh.

Trong năm 2021, DAMCO với 17 lao động chỉ tạo ra được 3 tỷ đồng doanh thu trong đó chủ yếu là tiền thuê đất nhưng đã kịp lỗ thêm 3,3 tỷ đồng đã đẩy khoản lỗ lũy kế vọt lên 174 tỷ đồng. Từ vị thế doanh nghiệp lớn với hơn 400 lao động vào năm 2006, DAMCO giờ chỉ còn đúng bộ khung với 17 nhân sự, bao gồm cả giám đốc và kế toán trưởng.

Dự án BOT Quốc lộ 51 sẽ tạm dừng thu phí từ 7h sáng ngày mai (13/1).

Bộ GTVT vừa có văn bản gửi Cục Đường bộ Việt Nam sau khi cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành đường bộ báo cáo về việc dự kiến tạm dừng thu phí Dự án BOT đầu tư xây dựng mở rộng Quốc lộ 51 đoạn từ Km0+900 – Km73+600 kể từ 7h ngày 13/1/2023.

Theo đó, Bộ GTVT cho rằng, các nội dung Cục Đường bộ Việt Nam báo cáo văn bản nêu trên đã được Bộ GTVT xem xét và có ý kiến chỉ đạo giải quyết tại nhiều văn bản. Vì vậy, Bộ GTVT phê bình Cục Đường bộ Việt Nam chưa nghiêm túc thực hiện đúng trách nhiệm của cơ quan có thẩm quyền trong giai đoạn kinh doanh khai thác, cơ quan ký kết hợp đồng và các nhiệm vụ khác được Bộ trưởng giao trong việc thực hiện dự án.

“Cục Đường bộ Việt Nam cần nghiêm túc thực hiện đầy đủ chức năng, nhiệm vụ, có trách nhiệm chủ động xử lý theo thẩm quyền các nội dung liên quan của Dự án (bao gồm việc tạm dừng thu phí) và chịu trách nhiệm trước pháp luật”, Bộ GTVT nêu rõ.

Vào ngày 9/1, Cục Đường bộ Việt Nam đã báo cáo Bộ GTVT về dự kiến tạm dừng thu phí Dự án đầu tư xây dựng mở rộng Quốc lộ 51 đoạn từ Km0+900÷Km73+600 theo hình thức hợp đồng BOT.

Tại văn bản này, ông Nguyễn Xuân Cường, Cục trưởng Cục Đường bộ Việt Nam cho biết, trong thời gian vừa qua, cơ quan này đã thực hiện đúng quy định về chức năng, nhiệm vụ của cơ quan nhà nước có thẩm trong giai đoạn kinh khai thác và nhiệm vụ ủy quyền ký kết hợp đồng Dự án BOT đầu tư xây dựng mở rộng Quốc lộ 51 đoạn từ Km0+900÷Km73+600.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, một số điều kiện quy định tại hợp đồng Dự án thay đổi (chi phí đầu tư quyết toán, lãi suất tiền vay, mức thu, số thu, lưu lượng phân lưu…), Kiểm toán Nhà nước kiến nghị về phí bảo toàn vốn của Dự án.

Do đó các bên phải đàm phán các nội dung vướng mắc phát sinh và điều chỉnh thời gian thu phí tạo lợi nhuận theo quy định tại hợp đồng dự án. Do các nội dung vướng mắc của Dự án vượt thẩm quyền, Cục Đường bộ Việt Nam (trước đây là Tổng cục Đường bộ Việt Nam) đã có nhiều văn bản báo cáo, đề nghị Bộ GTVT có ý kiến chỉ đạo cụ thể.

Trong thời gian chờ ý kiến của cơ quan có thẩm quyền, để bảo đảm hài hòa lợi ích của Nhà nước, nhà đầu tư và người sử dụng dịch vụ đường bộ và chỉ đạo của Bộ GTVT, Cục Đường bộ Việt Nam sẽ tạm dừng thu phí tại các trạm thu phí thuộc Dự án BOT đầu tư xây dựng mở rộng Quốc lộ 51 đoạn Km0+900 – Km73+600 vào lúc 7h ngày 13/1/2023.

Trước đó, vào ngày 7/1, Bộ GTVT đã có công văn gửi Cục Đường bộ Việt Nam, Công ty cổ phần Phát triển đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu (BVEC) về Dự án đầu tư xây dựng mở rộng Quốc lộ 51 đoạn từ Km0+900 – Km73+600 theo hình thức hợp đồng BOT.

Bộ GTVT cho rằng, các nội dung nêu tại các văn bản trên thuộc thẩm quyền giải quyết của Cục Đường bộ Việt Nam. Mặc dù Bộ GTVT đã có nhiều cuộc họp giải quyết, chỉ đạo và giao Cục Đường bộ Việt Nam quyết định, tuy nhiên đến nay vẫn chưa giải quyết dứt điểm. Đề nghị Cục Đường bộ Việt Nam khẩn trương thực hiện theo ý kiến chỉ đạo của Bộ GTVT.

Về tạm dừng, dừng thu phí dự án, Bộ GTVT nhấn mạnh, Thông tư số 45/2021/TT-BGTVT ngày 31/12/2021 của Bộ GTVT đã quy định thẩm quyền tạm dừng thu, dừng thu đối với dự án đầu tư theo hợp đồng BOT là của Cục Đường bộ Việt Nam.

Dòng xe ùn dài chờ đợi kiểm định tại hầu hết các trung tâm đăng kiểm tại Hà Nội và TP.HCM.

Bộ Giao thông – Vận tải (GTVT) vừa có công văn gửi Bộ Công an đề xuất phương án giải tỏa ùn tắc tại các đơn vị đăng kiểm xe cơ giới phục vụ nhu cầu cấp thiết của nhân dân.

Theo Bộ GTVT, trong thời gian vừa qua, Công an TP.HCM, Công an TP. Hà Nội và Công an một số tỉnh, thành phố trên cả nước đã tiến hành điều tra, phát hiện một số sai phạm trong hoạt động kiểm định xe cơ giới; đã đình chỉ hoạt động nhiều trung tâm đăng kiểm và khởi tố vụ án và ra lệnh bắt tạm giam nhiều bị can liên quan để tiếp tục điều tra làm rõ hành vi vi phạm pháp luật. Đây là chuyên án quan trọng của lực lượng Công an nhân dân, thể hiện sự quyết liệt, hiệu quả, thượng tôn pháp luật trong công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực.

Tuy nhiên, việc tạm đình chỉ một số trung tâm đăng kiểm để phục vụ công tác điều tra, đặc biệt tại khu vực TP. Hà Nội, TP.HCM và một số địa phương vào thời điểm cuối năm và dịp tết trong khi nhu cầu kiểm định kỹ thuật phương tiện xe cơ giới của người dân, doanh nghiệp tăng cao.

Để tạo điều kiện giảm tình trạng ùn tắc trong công tác kiểm định xe cơ giới hiện nay trên cả nước, đặc biệt là giai đoạn trước và sau dịp Tết nguyên đán Quý Mão, Bộ GTVT kiến nghị Bộ Công an xem xét và có ý kiến với Công an các địa phương rà soát, trong trường hợp không ảnh hưởng đến công tác điều tra, cho phép các trung tâm đăng kiểm đang bị tạm dừng hoạt động được tạm thời hoạt động trở lại, nhanh chóng đáp ứng nhu cầu đăng kiểm thiết yếu của người dân và doanh nghiệp.

Bộ GTVT sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an, đồng thời chỉ đạo Cục Đăng kiểm Việt nam có kế hoạch, sắp xếp nhân lực, thiết bị máy móc đảm bảo đáp ứng ngay khi các trung tâm đăng kiểm được phép hoạt động trở lại.

“Bộ cũng sẽ phối hợp cùng Công an các địa phương để thống nhất phương án triển khai thực hiện trong quá trình chỉ đạo điều tra, xử lý sai phạm liên quan đến lĩnh vực Đăng kiểm theo đúng quy định của pháp luật”, công văn do ông Lê Đình Thọ, Thứ trưởng Bộ GTVT ký nêu rõ.

Được biết, việc sai phạm trong công tác kiểm định xe cơ giới dẫn đến nhiều trung tâm đăng kiểm phải đóng cửa, tại TP. Hà Nội chỉ còn 20 trung tâm trên tổng số 31 trung tâm đang hoạt động (11 trung tâm bị đóng cửa).

Tại TP.HCM chỉ còn 8 trung tâm và 1 chi nhánh trên tổng số 17 trung tâm và 2 chi nhánh đang hoạt động (9 trung tâm và 1 chi nhánh bị đóng cửa) đã gây khó khăn cho người dân và doanh nghiệp đưa phương tiện đi kiểm định.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo và định hướng hoạt động cho ngành GTVT trong năm 2023.

Đây là chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đối với Bộ GTVT tại Hội nghị tổng kết năm 2022 và triển khai nhiệm vụ công tác năm 2023 vừa được tổ chức vào chiều 13/1 tại Hà Nội.

Khuyến khích hợp tác công tư

Theo người đứng đầu Chính phủ, năm 2022, chỉ trong thời gian rất ngắn, Bộ GTVT đã rốt ráo phối hợp, làm ngày làm đêm đạt được nhiều kết quả nổi bật, hoàn thành cả “núi” công việc, trong đó đáng kể nhất là đã trình Chính phủ báo cáo Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư 6 dự án quan trọng quốc gia; đảm bảo điều kiện khởi công đồng loạt 12 dự án thành phần cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025 với thời gian chuẩn bị chỉ trong 1 năm (thay vì mất 3 – 4 năm so với các dự án trước).

Ngoài các dự án khởi công mới, 3 dự án thành phần cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2017 – 2020, gồm: Mai Sơn – Quốc lộ45, Vĩnh Hảo – Phan Thiết, Phan Thiết – Dầu Giây đã cơ bản đưa vào thông xe kỹ thuật đúng kế hoạch. Thủ tướng cho biết, trong những năm tới, cùng với việc đầu tư cho kết cấu hạ tầng văn hóa, hạ tầng giao thông sẽ là 2 lĩnh vực tiếp tục nhận được sự đầu tư lớn từ các nguồn vốn đầu tư công, vốn chương trình phục hồi và phát triển KT-XH, vốn từ tăng thu giảm chi, vốn ngân sách địa phương và vốn ngoài ngân sách. Trong đó, phát triển các dự án hạ tầng đường cao tốc là mục tiêu ưu tiên hàng đầu.

“Mục tiêu là đến năm 2025 cả nước phải có 3.000 km đường cao tốc, phấn đấu tất cả các tỉnh đều có đường cao tốc đi qua để mở ra không gian và động lực phát triển kinh tế – xã hội”, Thủ tướng nhắc nhở và nhấn mạnh: Nhiệm kỳ này tập trung cho phát triển hệ thống đường cao tốc, nhiệm kỳ tới tập trung cho hệ thống đường sắt.

Để đạt mục tiêu này, ngay từ bây giờ, Bộ GTVT phải khẩn trương với các bộ, ngành và địa phương liên quan để sớm hoàn thành Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam với vận tốc khoảng 200 km/h, đảm bảo chạy từ Hà Nội và Tp.HCM mất khoảng 8h; ưu tiên đầu tư sớm tuyến đường sắt TP.HCM – Cần Thơ.

Thủ tướng cho biết, trong 2 năm đầu của kế hoạch 2021 – 2026, cả nước đã huy động được 500.000 tỷ đồng cho đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông. Để có được nguồn lực này, Chính phủ đã phải cắt bỏ gần 5.000 dự án ở các lĩnh vực khác. Do vậy, Bộ GTVT phải tổ chức triển khai nhanh, gọn, hiệu quả; không để thất thoát, lãng phí.

Để đảm bảo có đủ nguồn lực cho phát triển kết cấu hạ tầng, chủ trương xuyên suốt của Đảng và Nhà nước là đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư, Bộ GTVT phải kích hoạt mọi nguồn lực xã hội, phải có cơ chế chính sách để khởi động lại BOT để huy động nguồn lực xã hội, trước mắt xử lý dứt điểm các dự án BOT đang gặp khó khăn nhưng phải có công cụ kiểm soát, không để xảy ra tiêu cực.

Đối với các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm đang được triển khai, trong đó Dự án xây dựng cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 phải đẩy nhanh hơn nữa tiến độ lựa chọn nhà thầu theo nguyên tắc đảm bảo sự minh bạch, đặt lợi ích của quốc gia lên trên hết.

Người đứng đầu Chính phủ cũng nhấn mạnh Bộ GTVT cần tuyệt đối tránh việc chia nhỏ các gói thầu quá manh mún, nhất là tại các dự án đường cao tốc, không để xảy ra tình trạng bán thầu sai quy định.

Thủ tướng cũng đề nghị Bộ GTVT rút kinh nghiệm, kiểm điểm sâu sắc trong công tác đăng kiểm ô tô, tổ chức lại công tác này.

“Nhiều lĩnh vực vẫn còn tình trạng xin – cho, dễ nảy sinh tiêu cực; đề nghị ngành GTVT và các địa phương xem xét, những việc, lĩnh vực mà nhân dân và xã hội làm được và làm tốt thì khuyến khích xã hội hóa, khuyến khích hợp tác công tư”, Thủ tướng lưu ý.

Thi công cao tốc Bắc – Nam đoạn Mai Sơn – Quốc lộ 45.

6 nhiệm vụ lớn của ngành GTVT

Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng cho biết, trong năm 2023, Bộ GTVT tập trung thực hiện 6 nhiệm vụ trọng tâm.

Đối với công tác đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, xác định đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, hàng đầu được ưu tiên trong năm 2023, Bộ GTVT sẽ chỉ đạo, đôn đốc đẩy nhanh tiến độ 9 dự án thành phần cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 1 đang triển khai.

Trong đó, 7 dự án (Mai Sơn – QL45, QL45 – Nghi Sơn, Nghi Sơn – Diễn Châu, Nha Trang – Cam Lâm, Vĩnh Hảo – Phan Thiết, Phan Thiết – Dầu Giây, cầu Mỹ Thuận 2) sẽ được hoàn thành trong năm 2023. Năm 2024 sẽ tiếp tục hoàn thành 2 dự án thành phần còn lại (Diễn Châu – Bãi Vọt và Cam Lâm – Vĩnh Hảo). “Đối với dự án cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2021 – 2025, bên cạnh 12 gói thầu đã được khởi công, 13 gói thầu còn lại phấn đấu hoàn thành ký kết hợp đồng với nhà thầu, đảm bảo điều kiện khởi công trước ngày 30/1/2023. Bộ GTVT sẽ tăng cường quản lý chặt chẽ tiến độ, chất lượng của các dự án, không để xảy ra tham nhũng, tiêu cực, kiên quyết xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân vi phạm”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng thông tin.

Nhiệm vụ thứ ba được Tư lệnh ngành GTVT đặt ra là chủ động rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách trên các lĩnh vực, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tháo gỡ những nội dung còn chồng chéo trong đầu tư HTGT. Trình các cấp thẩm quyền xem xét Luật Đường bộ, Đường sắt, Luật Hàng không dân dụng Việt Nam; Sửa đổi bổ sung 29 thông tư, 7 nghị định theo nhiệm vụ được giao.

Thứ tư là đổi mới công tác quản lý hoạt động vận tải, nâng cấp chất lượng dịch vụ, sản lượng vận tải các lĩnh vực; Phối hợp chặt chẽ triển khai các giải pháp bảo đảm ATGT, giảm ùn tắc giao thông, xử lý nghiêm các vi phạm ATGT, nhất là các hành vi chở quá khổ quá tải, xe dù bến cóc, nồng độ cồn,….

Thứ năm là đẩy mạnh cải cách hành chính, tiếp tục tập trung thực hiện sắp xếp tinh gọn bộ máy hành chính, đơn vị sự nghiệp, nâng cao hiệu quả hoạt động các doanh nghiệp nhà nước; Đẩy mạnh xây dựng Chính phủ điện tử và chuyển đổi số theo hướng lấy người dân làm trung tâm phục vụ. Trên cơ sở dữ liệu dùng chung và dữ liệu chuyên ngành, sẽ hướng tới quản lý điều hành trên dữ liệu số.

“Cuối cùng, Bộ GTVT sẽ phối hợp với các Bộ, ngành triển khai tái cơ cấu Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy VN (SBIC) theo đúng nội dung, chủ trương nghị quyết Bộ Chính trị đã phê duyệt”, Bộ trưởng cho hay.

Được biết, trong năm 2022, toàn ngành GTVT đã nỗ lực khắc phục khó khăn để cơ bản hoàn thành nhiệm vụ trên tất cả các mặt công tác.

Ông Nguyễn Danh Huy, Thứ trưởng Bộ GTVT cho biết, việc triển khai đầu tư, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông được đặc biệt chú trọng với tư duy mới, cách làm mới đảm bảo cả 3 mục tiêu “chất lượng, tiến độ, hiệu quả”. Chỉ riêng năm 2022, Chính phủ đã trình và được Quốc hội khóa XV thông qua chủ trương đầu tư 6 dự án quan trọng quốc gia, trong đó chỉ riêng Kỳ họp lần thứ III, đã thông qua 5 dự án.

Ngành GTVT vượt qua nhiều khó khăn, thách thức để hoàn thành và đưa vào khai thác đảm bảo chất lượng 22 dự án; trong đó có nhiều dự án quan trọng như đường cao tốc đoạn Cam Lộ – La Sơn, đường cất hạ cánh tại 2 cảng hàng không Nội Bài, Tân Sơn Nhất, 2 dự án đường sắt trên tuyến đường sắt Hà Nội – TPHCM, thông xe tuyến chính 3 dự án thành phần đường cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 1. 

Hoàn thiện toàn bộ thủ tục theo đúng quy định pháp luật để khởi công 18 dự án động lực như nhà ga T3 Cảng hàng không Quốc tế Tân Sơn Nhất, cầu Rạch Miễu 2 và đặc biệt lần đầu tiên ngành GTVT tổ chức khởi công đồng loạt theo hình thức trực tuyến Dự án đường bộ cao tốc Bắc -Nam phía đông với 12 dự án thành phần.

Tính đến 31/12/2022, Bộ GTVT giải ngân lên đến 47.905 tỷ, khoảng 87% kế hoạch, cao hơn mức bình quân cả nước khoảng hơn 75%; dự kiến hết năm tài chính, sẽ giải ngân được 95,7% tổng kế hoạch được giao. 

“Năm 2022, kết quả giải ngân của Bộ GTVT vẫn đạt tỷ lệ cao, là cứu cánh cho tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công của cả nước trong năm 2022”, bà Nguyễn Thị Bích Ngọc, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá.

Một góc khu vực san nền làm nhà ga sân bay quốc tế Long Thành do ACV làm chủ đầu tư – Ảnh: H.M.

Văn phòng Chính phủ vừa có công văn số 216/VPCP – CN gửi Bộ trưởng Bộ GTVT; Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp; Tổng giám đốc Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam – ACV về đề xuất của Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam về công tác triển khai Cảng hàng không quốc tế Long Thành tại văn bản số 80 – 2022/CV – VACC ngày 22/12/2022.

Theo đó, Thủ tướng giao Bộ GTVT, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, ACV nghiên cứu nội dung kiến nghị của Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam tại văn bản nêu trên để chỉ đạo, thực hiện công tác quản lý, điều hành dự án đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ và xây dựng hồ sơ mời thầu theo đúng quy định của pháp luật, bảo đảm lựa chọn được nhà thầu có đủ năng lực, kinh nghiệm thi công công trình đáp ứng chất lượng, tiến độ theo yêu cầu và không đội giá bất hợp lý (thay đổi tổng mức đầu tư bất hợp lý).

Tại văn bản số 80 – 2022/CV – VACC, ông Nguyễn Quốc Hiệp – Chủ tịch Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam cho biết là sân bay Long Thành là một dự án lớn đòi hỏi chất lượng, tiến độ cao để xứng đáng là bộ mặt tiêu biểu của Việt Nam với quốc tế.

Tuy nhiên do nguồn vốn ngân sách nên đơn vị chủ đầu tư đang tổ chức đấu thầu theo quy định của Luật Đấu thầu hiện hành vì vậy cả về tiêu chí dự thầu, phương thức tổ chức, đơn giá dự toán theo các đơn giá nhà nước hiện hành và đặc biệt là tiến độ thực hiện chỉ có 33 tháng đối với Gói thầu 5.10 (thi công xây dựng nhà ga hành khách và lắp đặt thiết bị).

Vì những yếu tố đầu bài đưa ra chưa phù hợp nên các nhà thầu nước ngoài chỉ mua hồ sơ đăng ký nhưng đều không nộp thầu.

Theo tìm hiểu của Hiệp hội thì một số nhà thầu nước ngoài từng có kinh nghiệm làm ở Việt Nam (kể cả đã tham gia sân bay Nội Bài) cũng chia sẻ thẳng thắn: “Nội Bài khối lượng mở rộng chỉ bằng 1/3 khối lượng của sân bay Long Thành mà tiến độ phải 36 tháng mới xong nên sân bay Long Thành đưa ra tiến độ 33 tháng là hoàn toàn bất khả thi. Hơn nữa đơn giá dự toán lại quá thấp trong bối cảnh hiện nay nên chúng tôi không tham gia mặc dù rất muốn! Vì vậy một số điểm trong đầu bài của gói thầu cần cân nhắc lại”.

Về lựa chọn nhà thầu, Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam cho biết, do các tiêu chí dự thầu về kinh nghiệm, năng lực tài chính của các nhà thầu Việt Nam còn hạn chế nên vừa qua ở Gói thầu 5.10 một số các nhà thầu Việt Nam đã liên danh với nhau thành một tổ hợp.

Tuy nhiên, Hiệp hội, việc liên kết lỏng lẻo không có một cơ chế cụ thể về phân chia trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền hạn giữa các nhà thầu có thể phát sinh nhiều phức tạp trong việc đảm bảo chất lượng của công trình sau này.

“Vì vậy nên có cơ chế ưu tiên việc liên doanh giữa các nhà thầu mạnh trong nước với nhà thầu nước ngoài có kinh nghiệm để tận dụng kinh nghiệm thi công các công trình tương tự của nhà thầu nước ngoài cũng như sử dụng được năng lực thi công của các nhà thầu trong nước để tạo công ăn việc làm và giảm thiểu chi phí”, lãnh đạo Chủ tịch Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam kiến nghị.

Gói thầu 5.10 có giá trị hơn 35.233 tỷ đồng bao gồm việc thiết kế bản vẽ thi công và thi công xây dựng, lắp đặt thiết bị công trình nhà ga hành khách thuộc dự án thành phần 3, các công trình thiết yếu trong cảng hàng không thuộc Dự án cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Đây là gói thầu có giá trị lớn nhất trong tất cả các gói thầu của công trình nhà ga hành khách Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1.

Trước đó, gói thầu này được đấu thầu rộng rãi quốc tế, không qua mạng, không sơ tuyển. Thời gian phát hành hồ sơ mời thầu từ cuối tháng 9 đến lần gia hạn cuối cùng để đóng thầu vào cuối tháng 11/2022. Thời gian quy định thực hiện hợp đồng gói thầu trong 990 ngày kể từ ngày hợp đồng bắt đầu có hiệu lực.

Tuy nhiên, theo lãnh đạo ACV, căn cứ tại khoản 1, Điều 17 của Luật đấu thầu thì tất cả hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất không đáp ứng được các yêu cầu của hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu, nên phải hủy thầu để đấu thầu lại từ đầu. Đại diện lãnh đạo ACV cũng cho biết, sẽ cập nhật lại các điều kiện mời thầu và tổ chức đấu thầu lại trong thời gian sớm nhất.

Phối cảnh sảnh chính nhà ga hành khách sân bay Long Thành.

Bộ GTVT vừa có công văn gửi Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam – ACV liên quan đến đề xuất của Hiệp hội các Nhà thầu Xây dựng Việt Nam xây dựng về Dự án thành phần 3 thuộc Dự án đầu tư xây dựng Cảng Hàng không quốc tế Long Thành.

Bộ GTVT cho biết là Hiệp hội các Nhà thầu Xây dựng Việt Nam có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc đề xuất cơ chế xây dựng Dự án thành phần 3 thuộc Dự án đầu tư xây dựng Cảng Hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1; Văn phòng Chính phủ đã có văn bản số 261/VPCP-CN ngày 13/1/2023 truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính về việc đề xuất của Hiệp hội các Nhà thầu Xây dựng Việt Nam.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT yêu cầu ACV nghiên cứu các nội dung đề xuất của Hiệp hội các Nhà thầu Xây dựng Việt Nam; tổ chức triển khai, quản lý, điều hành Dự án thành phần 3 thuộc Dự án đầu tư xây dựng Cảng Hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 tuân thủ theo đúng quy định của pháp luật về xây dựng và đấu thầu; đảm bảo lựa chọn được nhà thầu có đủ năng lực, kinh nghiệm thực hiện dự án đáp ứng chất lượng, tiến độ yêu cầu và không đội giá bất hợp lý (thay đổi tổng mức đầu tư bất hợp lý) theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng.

Bộ GTVT yêu cầu ACV tổ chức triển khai dự án đảm bảo chất lượng, tiến độ và chịu trách nhiệm trước pháp luật về kết quả thực hiện.

Tại văn bản báo cáo Thủ tướng vào cuối tháng 12/2022, ông Nguyễn Quốc Hiệp – Chủ tịch Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam cho biết là sân bay Long Thành là một dự án lớn đòi hỏi chất lượng, tiến độ cao để xứng đáng là bộ mặt tiêu biểu của Việt Nam với quốc tế.

Do nguồn vốn ngân sách nên đơn vị chủ đầu tư đang tổ chức đấu thầu theo quy định của Luật Đấu thầu hiện hành vì vậy cả về tiêu chí dự thầu, phương thức tổ chức, đơn giá dự toán theo các đơn giá nhà nước hiện hành và đặc biệt là tiến độ thực hiện chỉ có 33 tháng đối với Gói thầu 5.10 (thi công xây dựng nhà ga hành khách và lắp đặt thiết bị). Vì những yếu tố đầu bài đưa ra chưa phù hợp nên các nhà thầu nước ngoài chỉ mua hồ sơ đăng ký nhưng đều không nộp thầu.

Theo tìm hiểu của Hiệp hội thì một số nhà thầu nước ngoài từng có kinh nghiệm làm ở Việt Nam (kể cả đã tham gia sân bay Nội Bài) cũng chia sẻ thẳng thắn: “Nội Bài khối lượng mở rộng chỉ bằng 1/3 khối lượng của sân bay Long Thành mà tiến độ phải 36 tháng mới xong nên sân bay Long Thành đưa ra tiến độ 33 tháng là hoàn toàn bất khả thi. Hơn nữa đơn giá dự toán lại quá thấp trong bối cảnh hiện nay nên chúng tôi không tham gia mặc dù rất muốn! Vì vậy một số điểm trong đầu bài của gói thầu cần cân nhắc lại”.

Về lựa chọn nhà thầu, Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam cho biết, do các tiêu chí dự thầu về kinh nghiệm, năng lực tài chính của các nhà thầu Việt Nam còn hạn chế nên vừa qua ở Gói thầu 5.10 một số các nhà thầu Việt Nam đã liên danh với nhau thành một tổ hợp.

Hiệp hội cho rằng, việc liên kết lỏng lẻo không có một cơ chế cụ thể về phân chia trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền hạn giữa các nhà thầu có thể phát sinh nhiều phức tạp trong việc đảm bảo chất lượng của công trình sau này.

“Vì vậy nên có cơ chế ưu tiên việc liên doanh giữa các nhà thầu mạnh trong nước với nhà thầu nước ngoài có kinh nghiệm để tận dụng kinh nghiệm thi công các công trình tương tự của nhà thầu nước ngoài cũng như sử dụng được năng lực thi công của các nhà thầu trong nước để tạo công ăn việc làm và giảm thiểu chi phí”, lãnh đạo Chủ tịch Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam kiến nghị.