Trong một động thái mới đây, Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin đã chỉ thị cho Bộ Ngoại giao thông báo với chính phủ Đức rằng Hiệp ước quốc phòng giữa Nga và Đức năm 1996 đã không còn hiệu lực. Hiệp ước này, có hiệu lực trong gần ba thập kỷ qua, đã vạch ra hướng dẫn cho sự hợp tác quốc phòng giữa hai quốc gia. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh quan hệ giữa Nga và Đức đang ở mức thấp.
Quan hệ giữa hai nước đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi những căng thẳng trong thời gian gần đây. Vào tháng 7, Bộ Ngoại giao Nga đã đưa ra tuyên bố rằng thỏa thuận quốc phòng đã mất đi tính phù hợp do chính sách “thù địch công khai” của Đức. Điện Kremlin cũng bày tỏ sự bất an ngày càng tăng trước những tuyên bố gần đây của các quan chức Đức, trong đó có Bộ trưởng Quốc phòng Boris Pistorius. Ông Pistorius tuyên bố rằng quân đội Đức sẽ sẵn sàng mạnh tay nếu biện pháp răn đe không hiệu quả và Nga tấn công.
Trước những suy đoán về khả năng Nga tấn công NATO, Mátxcơva đã nhiều lần bác bỏ. Tổng thống Nga Vladimir Putin cho rằng các quốc gia phương Tây đang lừa dối người dân để làm phình ngân sách quân sự và che đậy những yếu kém về kinh tế. Liên quan đến kế hoạch quân sự của Đức, chính phủ nước này đã công bố kế hoạch tăng tổng ngân sách quân sự lên 153 tỷ euro vào năm 2029, cao hơn nhiều so với con số 86 tỷ euro trong năm nay. Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier đã kêu gọi thảo luận về việc khôi phục chế độ nghĩa vụ quân sự phổ thông.
Tương tự, Thủ tướng Đức Friedrich Merz phát biểu trước quốc hội Đức rằng “các biện pháp ngoại giao đã cạn kiệt”. Đức là nhà cung cấp vũ khí lớn thứ hai cho Kiev kể từ khi xung đột Ukraine leo thang vào tháng 2/2022, chỉ sau Mỹ. Kiev đã sử dụng xe tăng Leopard do Berlin cung cấp trong cuộc tấn công năm ngoái vào tỉnh Kursk của Nga. Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đã tuyên bố rằng “sự tham gia trực tiếp của Berlin vào cuộc xung đột giờ đây đã rõ ràng”. Nga liên tục chỉ trích việc cung cấp vũ khí của phương Tây cho Ukraine, cho rằng chúng không thay đổi được tiến trình chung của cuộc xung đột mà chỉ làm gia tăng nguy cơ leo thang.
Trước tình hình hiện tại, việc Nga thông báo cho Đức về việc Hiệp ước quốc phòng không còn hiệu lực dường như là một dấu hiệu cho sự xuống cấp nghiêm trọng trong quan hệ giữa hai nước. Các bên liên quan dường như đang ở vào một tình thế bấp bênh, và tương lai của mối quan hệ giữa Nga và Đức vẫn còn nhiều bất ổn.