Trong bối cảnh các cuộc tấn công mạng ngày càng tinh vi và dày đặc, việc trang bị một công cụ bảo vệ cho máy tính đã trở thành một nhu cầu thiết yếu. Tuy nhiên, nhiều người thường nhầm lẫn giữa hai thuật ngữ ‘antivirus’ và ‘anti-malware’, dẫn đến sự bối rối trong việc lựa chọn giải pháp bảo mật phù hợp cho thiết bị của mình.
Để hiểu rõ hơn về hai loại phần mềm này, trước hết cần phân biệt giữa malware và virus. Malware là một thuật ngữ bao quát, bao gồm tất cả các loại phần mềm độc hại, trong đó có virus, mã độc tống tiền, phần mềm gián điệp, trojan… Trong khi đó, virus chỉ là một loại mã độc cụ thể, có khả năng tự nhân bản để lây lan và phá hoại.
Chương trình antivirus thường tập trung vào việc phát hiện virus đã biết thông qua cơ sở dữ liệu ‘chữ ký’. Tuy nhiên, các phần mềm antivirus hiện đại ngày nay đã có những tiến hóa đáng kể khi dựa trên cơ sở dữ liệu học máy và đám mây. Điểm mạnh của chương trình antivirus là cung cấp một lớp bảo vệ bao quát, thường được tích hợp thành một bộ công cụ bảo mật với nhiều tính năng cộng thêm như tường lửa, VPN, trình quản lý mật khẩu và quan trọng nhất là khả năng chống lừa đảo và lọc thư rác.
Ngược lại, anti-malware thường có cách tiếp cận khác, tập trung vào việc phát hiện và loại bỏ các loại mã độc tinh vi và mới nổi. Ưu điểm của anti-malware là sử dụng các kỹ thuật tiên tiến như phân tích hành vi và dùng sandbox để cô lập file lạ để phân tích an toàn. Nhờ đó, nó rất hiệu quả trong việc chống lại các mối đe dọa zero-day, rootkit ẩn sâu trong hệ thống, các loại mã độc mà antivirus truyền thống có thể bỏ sót.
Người dùng không nhất thiết phải chọn một trong hai loại phần mềm này. Thực tế, ranh giới giữa các phần mềm antivirus và anti-malware ngày càng bị xóa nhòa. Hầu hết các bộ phần mềm antivirus hàng đầu hiện nay đều đã tích hợp sâu các công nghệ chống mã độc tinh vi vào sản phẩm của mình. Do đó, đối với hầu hết mọi người, lựa chọn tốt nhất là một bộ phần mềm antivirus uy tín có tích hợp sẵn các khả năng chống mã độc mạnh mẽ.
Cuối cùng, cần lưu ý rằng không có phần mềm nào là tấm khiên bất khả xâm phạm. Lớp phòng thủ quan trọng nhất chính là sự cẩn trọng và ý thức của người dùng khi hoạt động trong thế giới số. Bằng cách kết hợp sử dụng phần mềm bảo mật và thói quen lướt web an toàn, người dùng có thể giảm thiểu đáng kể rủi ro bị tấn công bởi các loại mã độc.