Việc bỏ giấy phép xây dựng đang được xem xét để giảm bớt thủ tục hành chính, nhưng vẫn còn nhiều thách thức, đặc biệt là với nhà riêng lẻ trong khu dân cư. Các chuyên gia cho rằng, để thực hiện hiệu quả, cần có quy hoạch chi tiết và ứng dụng công nghệ số vào quản lý đô thị.
Theo quy định hiện hành, hai nhóm công trình phải thực hiện cấp phép xây dựng gồm dự án bất động sản và nhà riêng lẻ trong khu dân cư ở đô thị. Tuy nhiên, tại nhiều đô thị lớn như Hà Nội và TP HCM, việc cấp phép xây dựng vẫn còn nhiều bất cập.
Quản lý đô thị hiệu quả cần quy hoạch chi tiết và công nghệ số
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA), cho biết năm 2018, TP HCM từng thí điểm miễn giấy phép xây dựng với nhà riêng lẻ tại phường Tân Quy, quận 7. Tuy nhiên, do thiếu quy hoạch chi tiết 1/500, việc thí điểm không thể triển khai.
Theo ông Châu, rào cản lớn nhất hiện nay vẫn là quy hoạch chi tiết 1/2.000 chưa phủ kín toàn đô thị. Trong khi đó, đề xuất trước đây yêu cầu đất phải nằm trong quy hoạch 1/500 hoặc có thiết kế đô thị mới được miễn giấy phép.
Bất động sản khu vực trung tâm TP HCM
Ông Lê Văn Thịnh, nguyên Trưởng phòng Giám định 1, Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng (Bộ Xây dựng), cho rằng những công trình không phép hoặc “lách luật” thường vi phạm nghiêm trọng về chiều cao, mật độ, khoảng lùi, kiến trúc mặt ngoài…
Để việc miễn giấy phép xây dựng khả thi với cả công trình riêng lẻ, các chuyên gia kiến nghị cần hoàn thiện quy hoạch, quản lý đô thị và tăng áp dụng công nghệ số. Chủ tịch HoREA khuyến nghị hệ thống quy hoạch cần triển khai đồng bộ, công khai và thường xuyên cập nhật.
Ông Lê Văn Thịnh cho rằng thay vì cắt bỏ hoàn toàn thủ tục cấp phép xây dựng, hướng đi đúng là đổi mới quy trình cấp phép, ứng dụng công nghệ số và nâng cao năng lực quản lý hậu kiểm.
Bất động sản trung tâm Hà Nội
Giảm thủ tục cấp phép xây dựng cho dự án bất động sản
Với các dự án bất động sản đã có quy hoạch chi tiết 1/500, các chuyên gia ủng hộ đề xuất giảm thủ tục cấp phép xây dựng. Ông Lê Hữu Nghĩa, Tổng giám đốc Công ty Bất động sản Lê Thành, cho rằng các bước trong quy trình cấp phép xây dựng có nội dung tương tự với quy hoạch 1/500.
Ông Lê Hoàng Châu nhìn nhận thủ tục cấp phép xây dựng hiện còn nhiều bất cập. Đơn cử dự án đã được duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 song phải xin phép xây dựng khi san lấp mặt bằng, thi công đường giao thông, hồ cảnh quan… khiến tiến độ triển khai kéo dài, tốn kém nguồn lực.
Mới đây, Bộ trưởng Xây dựng cũng yêu cầu rà soát, sửa đổi quy định, giảm thủ tục cấp phép xây dựng cho công trình đã có quy hoạch chi tiết 1/500 hoặc thiết kế đô thị được duyệt.