Đề xuất thay đổi cách thu thuế trên giao dịch bán chứng khoán từ 0,1% trên mọi giao dịch sang thu 20% trên lợi nhuận ròng thực nhận đang gây ra nhiều tranh cãi trong cộng đồng đầu tư. Tuy nhiên, hướng đi này được coi là một bước tiến cần thiết cho sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam.
Cách tính thuế hiện hành có ưu điểm là đơn giản, dễ dàng thực hiện, nhưng nó cũng dẫn đến những nghịch lý. Một trong những nghịch lý nổi bật nhất là nhà đầu tư bán cắt lỗ vẫn phải nộp thuế. Điều này đi ngược lại nguyên tắc cơ bản của thuế thu nhập, vốn chỉ đánh thuế khi có lợi tức. Việc một nhà đầu tư phải nộp thuế khi bán chứng khoán với giá thấp hơn giá mua ban đầu không chỉ bất công mà còn có thể ức chế hoạt động đầu tư.
Việc chuyển đổi sang đánh thuế trên lợi nhuận thực tế là một sự sửa chữa cần thiết. Cách tính thuế này đảm bảo công bằng và phản ánh đúng bản chất của hoạt động đầu tư vốn đầy rủi ro. Nhà đầu tư chỉ phải nộp thuế khi họ có lợi nhuận thực sự từ việc bán chứng khoán, điều này hợp lý và khuyến khích đầu tư hơn là cản trở.
Một điểm nóng trong cuộc tranh luận hiện nay là mức thuế suất 20% dự kiến. Mức thuế này có thể cao đối với một số nhà đầu tư, đặc biệt là những người có lợi nhuận biên nhỏ. Tuy nhiên, cũng cần so sánh với các mức thuế của các loại hình đầu tư khác và tính cạnh tranh trong khu vực. Thị trường chứng khoán Việt Nam càng hấp dẫn với nhà đầu tư cá nhân, thì cũng càng hấp dẫn với nhà đầu tư nước ngoài, từ đó tăng sức cạnh tranh trong khu vực và trên thế giới.
Để thực hiện chính sách này một cách thành công, cần có một lộ trình áp dụng từ từ, hoặc một biểu thuế lũy tiến linh hoạt hơn. Điều này cho phép các nhà đầu tư có thời gian điều chỉnh và chuẩn bị. Ngoài ra, cần có cuộc đối thoại sâu rộng và thực chất với các thành viên thị trường để lắng nghe các ý kiến và tìm ra giải pháp phù hợp.
Mục tiêu cuối cùng của việc thay đổi chính sách thuế là phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam một cách bền vững. Thị trường chứng khoán đóng vai trò quan trọng trong việc huy động vốn cho nền kinh tế và cung cấp kênh đầu tư cho công chúng. Một chính sách thuế hợp lý không chỉ đảm bảo nguồn thu cho ngân sách nhà nước mà còn khuyến khích và hỗ trợ hoạt động đầu tư.
Theo dõi và đánh giá liên tục là chìa khóa để đảm bảo rằng chính sách thuế mới hỗ trợ thị trường chứng khoán phát triển một cách lành mạnh và bền vững. Bằng cách cải thiện môi trường đầu tư, Việt Nam có thể thu hút nhiều hơn nhà đầu tư cả trong và ngoài nước, từ đó thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển kinh tế.