Luật An toàn thực phẩm đã được ban hành và thực thi trong hơn 15 năm qua, đóng vai trò quan trọng trong việc thiết lập một hành lang pháp lý chặt chẽ cho hoạt động quản lý và kiểm soát chất lượng thực phẩm tại Việt Nam. Tuy nhiên, sau một thời gian dài triển khai, hệ thống quản lý an toàn thực phẩm hiện nay vẫn còn tồn tại nhiều bất cập và thách thức cần được giải quyết.
Một trong những vấn đề nổi bật là sự chồng chéo trong phân công và phân cấp giữa các cơ quan quản lý, bao gồm Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Công Thương. Điều này đã gây ra khó khăn trong việc phối hợp và xử lý các vi phạm liên quan đến an toàn thực phẩm. Bên cạnh đó, bộ máy tổ chức quản lý an toàn thực phẩm tại địa phương còn thiếu sự đồng bộ và cồng kềnh. Hơn nữa, việc quản lý nguồn lực con người và kinh phí còn hạn chế đã dẫn đến công tác thanh tra, kiểm tra chỉ mang tính hình thức.
Một điểm yếu lớn khác trong công tác quản lý an toàn thực phẩm hiện nay là việc hậu kiểm chưa được chú trọng đúng mức. Các doanh nghiệp sau khi tự công bố hoặc đăng ký bản công bố sản phẩm thường không bị kiểm tra thường xuyên. Điều này tạo cơ hội cho các sản phẩm thực phẩm kém chất lượng và giả mạo giấy tờ len lỏi vào thị trường, tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng. Ngoài ra, việc quảng cáo thổi phồng công dụng của sản phẩm thực phẩm chức năng hoặc thực phẩm bổ sung cũng gây ra sự hiểu lầm nghiêm trọng cho người tiêu dùng.
Trước những bất cập này, Bộ Y tế đang tích cực xây dựng dự thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi) với nhiều điểm mới nhằm tăng cường hiệu quả quản lý và kiểm soát chất lượng thực phẩm. Dự thảo đề xuất tăng cường hậu kiểm, minh bạch hóa trách nhiệm trong toàn chuỗi sản xuất – kinh doanh. Đồng thời, dự thảo cũng bổ sung các hành vi bị cấm trong quảng cáo thực phẩm trên nền tảng trực tuyến, tăng mức phạt đối với các hành vi vi phạm, lên tới 200 triệu đồng đối với cá nhân và 400 triệu đồng đối với tổ chức.
Mục tiêu của việc sửa đổi Luật An toàn thực phẩm lần này là tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước, cải cách thủ tục hành chính, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và đảm bảo an toàn sức khỏe cộng đồng trong bối cảnh thị trường thực phẩm ngày càng phức tạp. Việc hoàn thiện hệ thống pháp luật về an toàn thực phẩm sẽ góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm thực phẩm, đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng và thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của thị trường thực phẩm.
Việc sửa đổi Luật An toàn thực phẩm cũng hướng đến việc hoàn thiện các quy định pháp luật để có thể đối phó với những thách thức mới trong lĩnh vực an toàn thực phẩm. Từ đó, giúp nâng cao uy tín của Việt Nam trong vấn đề an toàn thực phẩm trên thị trường quốc tế.
Có thể thấy, việc sửa đổi Luật An toàn thực phẩm là cần thiết và cấp thiết. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu đề ra, việc thực hiện các quy định mới cần được giám sát và đánh giá thường xuyên để có thể điều chỉnh và cải thiện cho phù hợp.